W związku ze wzrostem liczby ludności na świecie oraz ograniczoną powierzchnią gruntów rolnych należy racjonalnie podchodzić do tematów gospodarki żywnością. Intensywne rolnictwo opiera się na wykorzystaniu dostępnej techniki i technologii celem zwiększenia wydajności gospodarstwa.

Wśród zalety rolnictwa intensywnego wymienia się m.in. znaczną wydajność na hektar, czy łatwość nadzoru po zoptymalizowaniu procesów. Wśród wad należy wspomnieć o wydatkach związanych z zakupem nawozów mineralnych, czy środków chemicznych takich jak herbicydy, fungicydy, środki owadobójcze.

Substancje te, jednak nie tylko wpływają na plon, ale mogą również negatywnie oddziaływać na środowisko glebowe. Stosując omawiane produkty może dojść do systematycznej degradacji gleby. W efekcie dochodzi m.in. do zmniejszenia ilości mikroflory, która w naturalny sposób przyczyniała się do obecności materii organicznej gleby, czy prawidłowego funkcjonowania kompleksu sorpcyjnego gleby.

Wpływać to może bezpośrednio jak i pośrednio na powstawanie zaburzeń procesów związanych z obiegiem wody w środowisku glebowym, przyswajalnością składników pokarmowych, prawidłowym rozwojem masy korzeniowej, czy odporność na choroby i szkodniki. Gospodarka nawozami w każdym gospodarstwie rolnym jest więc niezwykle ważnym zagadnieniem.

BIOGAZ W POLSCE – POBIERZ ZA DARMO NASZ RAPORT!

Coraz częściej alternatywą dla nawozów mineralnych stają się inne produkty, które posiadają właściwości pozytywnie wpływające nie tylko na ilość i jakość plonów, ale również na środowisko glebowe, w miejscu, gdzie są zastosowane. Jednym z rozwiązań jest poferment, będący drugim obok biogazu produktem procesu fermentacji metanowej zachodzącego w biogazowniach. Wynika to m.in. z faktu, że poferment pozytywnie wpływa na właściwości gleby, w tym na odbudowę zniszczonej mikroflory gleby.

Potwierdzają to nie tylko badania naukowe, ale również liczne opinie uzyskane od rolników stosujących poferment pochodzący z polskich biogazowni rolniczych. Należy jednak wspomnieć o tym, że zbyt mała ilość instalacji biogazowych nie sprzyja rozpowszechnieniu się pozytywnych walorów tego produktu. Poferment dla polskiego rolnictwa był nowym, nieznanym środkiem. Zagospodarowany był w dużej ilości na gruntach rolnych które były jedocześnie własnością inwestorów instalacji biogazowych.

Poferment jako źródło przychodów

Jeszcze 2-3 lata temu poferment był dla części instalacji problemem. Zwłaszcza w sytuacji, kiedy nie było w ich okolicy gruntów rolnych, gdzie omówiony produkt mógł zostać rozprowadzony. Aktualnie obowiązujące regulacje prawne również wpływają na możliwości stosowania pofermentu. W decyzjach środowiskowych i na etapie uruchamiania i dalszej eksploatacji biogazowni poferment traktowany jest jako odpad.

Jest on sklasyfikowany w Rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów. Jego stosowanie jest ściśle określone przez trudny do zastosowania proces zagospodarowania odpadu: metoda R10, która w pewien sposób ogranicza nawożenie pól rolników indywidualnych, chyba że są oni i ich grunty wskazane w decyzjach na zagospodarowanie odpadu.

Sposobem pozwalającym zagospodarowanie pofermentu na większą skalę jest uzyskanie przez biogazownię pozwolenia na dopuszczenie do obrotu lub uznanie pofermentu za produkt uboczny. Niestety procesy te są  ługotrwałe. Jednak po zdobyciu niezbędnej dokumentacji można swobodnie udostępniać ten doskonały nawóz na szerszą skalę. Stosowanie odbywa się na gruntach ornych, natychmiast przykrywając go glebą i przy zachowaniu reżimu sanitarnego.

Oto mapa biogazowni rolniczych w Polsce!

Obecny trend występujący w biogazowniach, czyli zużywanie do produkcji biogazu odpadów z przemysłu rolno-spożywczego przyczynił się nie tylko do zwiększenia produkcji i opłacalności prowadzonej działalności gospodarczej, ale i do zwiększenia zawartości składników pokarmowych w pofermencie.

Tradycyjne biogazownie rolnicze, w których to instalacjach produkcja biogazu oparta jest przede wszystkim o kiszonkę z kukurydzy i gnojowicę, produkują poferment, gdzie w dużej mierze znajduje się nieprzetworzona materia organiczna z kukurydzy. W efekcie tego poferment, a zwłaszcza jego część stała są dość ubogie w składniki pokarmowe.

Stosowanie odpadów organicznych które w większej mierze ulegają demineralizacji przyczynia się z jednej strony do bardziej efektywnej produkcji biogazu, ale i sam poferment charakteryzuje się lepszymi właściwościami nawozowymi.

To tylko fragment artykułu. Cały przeczytasz w Magazynie Biomasa. W internecie za darmo:

Inne wydania Magazynu Biomasa znajdziesz tutaj. Dlatego kliknij i czytaj!

Tekst: Prof. UPP dr hab. inż. Wojciech Czekała / Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Mgr inż. Tomasz Jasiński / Da Vinci Green Holding ASI

Zdjęcie: pixabay.com