Odpady z produkcji rolnej mogą wygenerować energię i tym samym dodatkowy przychód. Trzeba jednak wiedzieć, jak podjąć się takiej inwestycji z głową. W całej Europie rolnicy mierzą się z różnymi wyzwaniami, gdy w grę chodzi budowa biogazowni, jednak są sposoby, by temu zaradzić.
Biogazownia to dodatkowy zarobek, sposób na zastąpienie paliw kopalnych, wspieranie dobrostanu całego ekosystemu i lepsze zarządzanie odpadami po produkcji rolnej. Pora odblokować ten potencjał i, przede wszystkim, przekonać lokalne społeczności do słuszności takich inwestycji.
Projekt ALFA
W 2022 r. rozpoczął się projekt ALFA, którego celem jest ustanowienie regionalnego hubu biogazowego składającego się z sześciu europejskich państw – Belgii, Danii, Grecji, Hiszpanii, Słowacji i Włoch. W ramach tej współpracy dokonano analiz sektora biogazu we wszystkich krajach. Badano nie tylko bariery, ale także sukces, jakim było odpowiednie podejście do odpowiedzenia na potrzeby lokalnej społeczności, która została włączona w tworzenie projektu.
Zarejestruj się na Kongres Biometanu
Efektem tego stał się zestaw cennych rad, jakie wynikają z analizowania instalacji, które rzeczywiście udało się wykonać w założony sposób. Oto kilka kluczowych wniosków:
- Przystępując do inwestycji należy rozważyć wymagania operacyjne i konserwacyjne związane z funkcjonowaniem biogazowni, a także tworzyć wstępne plany projektu, eksploatacji i konserwacji w celu ograniczenia ryzyka inwestycyjnego i zabezpieczenia surowca biomasowego. Zwrot z inwestycji zazwyczaj obejmuje 6–7 lat, w zależności od kraju.
- Przed instalacją warto przeprowadzić 4-5 analiz gnojowicy, aby dokładnie ocenić potencjał biogazu. Ponadto należy wziąć pod uwagę, że gnojowica płynna jest łatwiejsza w gospodarowaniu od tej w formie stałej, choć może się to różnić w zależności od konkretnego przypadku.
- Zalecana jest dywersyfikacja substratu i integracja OZE w celu zwiększenia dochodów. Najbardziej optymalne wyniki finansowe gwarantuje wytwarzanie biometanu w danej instalacji.
- Spore wzywanie stanowi biurokratyzacja. Wiedza o procesach pozyskiwania pozwoleń i wdrażania inwestycji jest bardzo ważna, szczególnie biorąc pod uwagę zróżnicowanie warunków prawnych w różnych krajach i regionach.
W ramach projektu ALFA stworzono także narzędzia pomagające w podejmowaniu decyzji, aby zapewnić hodowcom zwierząt gospodarskich praktyczną wiedzę i informacje oparte na nauce w celu wykorzystania potencjału biogazu i kreowania środowiska wymiany pomysłów, tworzenia sieci kontaktów i współpracy.
Zasoby te są dostępne za pośrednictwem platformy ALFA Engagement i obejmują: Livestock Biogas Library (z różnymi materiałami, w tym artykułami), Narzędzie Wspomagania Decyzji (do oceny projektów biogazowych pod kątem rentowności oraz korzyści środowiskowych i społecznych), interaktywną mapę z aktywnymi Biogas Cases, repozytorium internetowe o nazwie Centrum Wiedzy zawierające przydatne materiały informacyjne oraz Forum Biogazu służące jako otwarte środowisko do pielęgnowania nowatorskich pomysłów i wymiany najlepszych praktyk.
Biogaz jako przyszłość rolnictwa
Według bazy danych Europejskiego Stowarzyszenia Biogazu w 2023 r. 67% biogazu i 64% biometanu wytworzono w instalacjach rolniczych. To pokazuje, że substraty rolnicze mają ogromną przyszłość w obszarze wytwarzania energii. Dowodzi tego także raport Guidehouse „Biogazy w 2040 i później: realistyczna i odporna ścieżka do neutralności klimatycznej”. Według zawartych tam danych do 2040 r. 82% potencjału biogazu będzie pochodzić z rolnictwa, przy czym 43% z upraw sekwencyjnych, 20% z pozostałości rolniczych, a 19% z odchodów zwierzęcych.
Projekt ALFA ma na celu przyspieszenie tej zmiany poprzez stymulowanie wzrostu liczby instalacji. Jest to uzyskiwane na podstawie wielu działań, m.in. poprzez uświadamianie na temat roli OZE, jakim jest biogaz, w rolnictwie i energetyce. Bioenergia jest promowana jako stabilne i elastyczne źródło energii, redukujące emisje z nieprzetworzonych odchodów zwierzęcych oraz wspierające tworzenie nowych miejsc pracy w lokalnej gospodarce.
Czytaj też: Biometan w polskiej sieci gazowej? On już tam jest!
Działania dla europejskiego biogazu
Państwa ujęte w projekcie ALFA różnią się pod względem ram prawnych i potencjału produkcyjnego. W początkowej fazie projektu wzięto pod uwagę obecne czynniki społeczne, ekonomiczne i prawne, które generują ograniczenia w poszczególnych państwach.
W Grecji niewykorzystana biomasa i brak komercjalizacji biometanu wynikają z niewystarczających zachęt finansowych dla projektów biogazowych. Z kolei w Hiszpanii wyzwaniem jest ograniczona wiedza techniczna rolników i niewystarczająca świadomość korzyści płynących z biogazu. Słowacja napotyka bariery logistyczne, szczególnie w infrastrukturze sieciowej, a także niewystarczające wsparcie publiczne i przejrzystość przepisów dotyczących działalności związanej z biogazem. Rozwój biogazu we Włoszech spowolnił ze względu na skomplikowane procedury wydawania zezwoleń i sprzeciw społeczny. Belgijscy rolnicy mają trudności z uzyskiwaniem pozwoleń na budowę biogazowni. W Danii rolnicy potrzebna jest pomocy zarówno w aspektach biznesowych, jak i technicznych.
Wśród 3000 obywateli UE przeprowadzono ankietę na temat biogazowni, która ujawniła, że wiedza o tym rodzaju OZE jest znikoma. Respondenci na ogół pozytywnie postrzegają korzyści środowiskowe i ekonomiczne, jednak funkcjonują błędne przekonania, takie jak obawy o wpływ na zdrowie czy bezpieczeństwo technologii produkcji. Niektórzy obawiają się także uciążliwych zapachów i spadku cen nieruchomości.
Zdjęcie: Shutterstock
Źródło: EBA