„Mamy ogromny potencjał biometanowy” – to właśnie zdanie przewijało się najczęściej podczas dwóch dni V Narodowego Kongresu Biometanu. Ponad 150 przedstawicieli polskiego i europejskiego sektora biogazu i biometanu, spotkania biznesowe i rozmowy o perspektywach rozwoju branży. Ostatnie dni maja w Aiport Hotel Okęcie upłynęły pod hasłem biometanu.
V Narodowy Kongres Biometanu
V Narodowy Kongres Biometanu dobiegł końca. Konferencja adresowana do inwestorów i przedsiębiorców z branży biogazowej, dostawców technologii i urządzeń do instalacji biogazowych i biometanowych, doradców finansowych, polskich i europejskich stowarzyszeń, przedstawicieli administracji rządowej i samorządów zgromadziła w tym roku ponad 150 uczestników. Wysoka frekwencja jest dowodem na to, że temat biometanu budzi coraz większe zainteresowanie.
Dwudniowe spotkanie w Airport Hotel Okęcie podzielono na cztery sesje tematyczne skoncentrowanych wokół aktualnych problemów i wyzwań dla branży. W programie znalazło się także miejsce na debatę podczas dwóch paneli dyskusyjnych.
„Mamy gigantyczny potencjał biometanowy”
Podczas otwarcia konferencji głos zabrali Maciej Kosiński z „Magazyny Biomasa” i prof. Jacek Dach z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Prof Dach – uznany biogazowy autorytet w kraju – podkreślił polskie możliwości w zakresie produkcji biometanu.
„Mamy gigantyczny potencjał biometanowy – zapewniał prof. Dach. – Poza Ukrainą nie ma w Europie drugiego kraju z takim potencjałem”.
Na zakończenie swojej wypowiedzi prof. Dach zapowiedział, że pierwsza w Polsce biometanownia ma ruszyć w grudniu 2023 r.
Istotną rolę, jaką może odegrać Polska na europejskim rynku biometanu podkreślał również Anders Mathiasson z European Biogas Association w swoim wystąpieniu o roli biometanu w dekarbonizacji gospodarki UE. Przedstawiciel EBA wyraźnie wskazał na konieczność zmniejszenia zużycia gazu ziemnego i paliw kopalnych i zastąpienie ich biometanem. Jak zaznaczył Mathiasson, Unia Europejska zaczęła poważnie traktować te kwestie, wyznaczając w planie RePowerUE cel produkcji biometanu na 35 mld m3 do 2030 r. To ambitny plan, biorąc pod uwagę, że dzisiejsza produkcja wynosi 3 mld m3, ale jak zaznaczył Mathiasson, istotne jest to, że biometan zaczyna zyskiwać na znaczeniu:
„Po raz pierwszy Komisja Europejska wyraźnie wskazuje na biometan” – zaznaczył w podsumowaniu.
VII Forum Pelletu – Sprawdź!
„Biometan był dotychczas niedocenianym źródłem pozyskiwania energii”
„Biometan był dotychczas niedocenianym źródłem pozyskiwania energii. Opracowania branżowe oraz doświadczenie krajów, w których branża biometanu rozwija się aktualnie najszybciej wyraźnie wskazują, że rozwój tego sektora przynosi szereg korzyści w wielu obszarach gospodarki” – mówił podczas prelekcji online Ireneusz Zyska, pełnomocnik Rządu ds. Odnawialnych Źródeł Energii.
Wiceminister klimatu i środowiska podkreślił konieczność szybkiego uniezależnienia się od dostaw surowców energetycznych z Rosji, w czym kluczową rolę może odegrać rynek odnawialnych źródeł energii, pod warunkiem, że będzie się dynamicznie rozwijał.
„Sektor biogazu musi rozwijać się szybciej, ale sektor biometanu musimy stworzyć od podstaw” – zaznaczył wiceminister. – Będziemy pracować nad tym, by biometanowni w Polsce było jak najwięcej – dodał Ireneusz Zyska. I dodał: – Czekamy na państwa rekomendacje odnośnie rozwoju branży.
Biometan filarem strategii UE
Istotną rolę biometanu w europejskim planie akcentował mecenas Michał Tarka, przedstawiciel SMM Legal – partner prawny konferencji, którego prelekcja o perspektywach rozwoju rynku biometanu w Polsce zamknęła pierwszą sesję tematyczną.
„Biometan stał się filarem strategii UE dotyczącej OZE i zielonej transformacji” – mówił Michał Tarka.
Mecenas omówił również europejski plan dotyczący rozwoju rynku biometanu”Biomethane Action Plan” i podkreślił, że do powstania tej branży w Polsce niezbędne są odpowiednie regulacje prawne.
– Biometan powinien mieć priorytet w kontekście dywersyfikacji dostaw gazu w UE (…). Zadaniem Ministerstwa Klimatu i Środowiska jest zmapowanie najkorzystniejszych lokalizacji biometanowych w Polsce – mówił Michał Tarka.
Zaznaczył jednocześnie, że niezbędne jest przyśpieszenie w krajowych regulacjach.
– Jeśli chodzi o system zachęt dla biometanu, zadaniem KE jest wsparcie do kosztów przyłączeniowych oraz rewizja systemu wsparcia działalności operacyjnej. Polski resort klimatu w tym obszarze powinien zwiększyć możliwości przyłączania instalacji do produkcji biometanu jako celu w Planach Rozwoju Systemów Gazowych. Konieczne jest też uwzględnienie w taryfie kosztów przyłączeniowych, przy czym dla 250 instalacji biometanowych wytwarzających po około 4 mln m3/rok, wzrost taryfy będzie wynosił tylko około 6% – mówił mecenas.
Biometan w sieci czy bioLNG?
Występujący po przerwie Lech Wojciechowski z Polskiej Platformy LNG i bioLNG, jak jego poprzednicy, podkreślał ogromy potencjał Polski do produkcji biometanu, którego mimo to nie ma. W związku z tym w swoim wystąpieniu przedstawiciel stowarzyszenia pytał czy bioLNG może być drogą do dekarbonizacji gospodarki i transportu? Lech Wojciechowski przedstawił mocne i słabe strony takiego rozwiązania, wśród korzyści wykazując m.in.: efektywniejsze wykorzystanie substratów, produkt gotowy do wykorzystania, łatwe magazynowanie, prostą dystrybucję.
– BioLNG to dziś gorący produkt – mówił. Warto rozważyć np. opcję skraplania biometanu na sieci gazowej. Takie instalacje już działają u naszych zachodnich sąsiadów – podkreślał, dodając jednak, że tego typu technologie są bardzo kosztowne. – Problem finansowania będzie się pogłębiał, więc potrzebne jest wsparcie i odpowiednie regulacje. Inwestorzy czekają – mówił Wojciechowski.
O możliwości wykorzystania skroplonego biogazu na ramach projektu „Liquid Energy” mówił Mariusz Sadłowski z Biura Energetyki Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Prelegent przedstawił strategię wykorzystania bioLNG na terenie Obszaru Metropolitalnego Gdańsk Gdynia Sopot, z uwzględnieniem możliwości produkcji biogazu i lokalizowania biogazowni. Zadał jednocześnie pytanie retoryczne:
– Gdzie są samorządy? Biogaz i biometan to dla nich ogromna szansa w dobie galopujących cen energii i problemów z gospodarką odpadami.
Osobowości i Ambasador
Podczas tegorocznej edycji Narodowego Kongresu Biometanu „Magazyn Biomasa” już po raz kolejny wręczył swoje nagrody. Wyróżnienia przyznano w trzech kategoriach: Osobowość Biometanu, Osobowość Biogazu, Ambasador Biogazu i Biometanu, a otrzymali je odpowiednio:
- Piotr Kaczmarek, Fiorentini Polska
- Sylwia Koch-Kopyszko, Stowarzyszenie Zielony Gaz dla Klimatu
- Ministerstwo Klimatu i Środowiska
Drugą sesję tematyczną zamknęły dwa eksperckie wystąpienia. MemGas™ – modularny system konwersji biogazu do biometanu to temat prelekcji Tomasza Jamrochy z Veolia Water Technologies Sp. z o.o.
Z kolei membranowe rozwiązania do wytwarzania biometanu i bioLNG omówił Łukasz Wilczyński, przedstawiciel KWE AB Energy Polska Sp. z o.o.
Współpraca branżowa
Po przerwie uczestnicy Kongresu wysłuchali wykładów poruszających kwestie technicznych i finansowych aspektów rozwoju rynku biometanu w Polsce. Jako pierwsi w tej części konferencji wystąpili Marek Pituła i Damian Czesak z Polskiego Stowarzyszenia Biometanu, którzy rozwinęli temat różnych aspektów zatłaczania biometanu do krajowej sieci gazowej.
O inwestycjach biometanowych z perspektywy inwestora mówił z kolei Krzysztof Domarecki z Selena Green Investments Sp. z o.o., który podkreślał, że aby projekty biometanowe miały szansę zaistnieć, należy wspierać współpracę wewnątrzbranżową. Kolejnym krokiem do sukcesu według przedstawiciela Seleny jest konsekwentne dążenie do profesjonalizacji zespołów realizujących projekty biometanowe i zwiększenie skali projektów. Jak zaznaczył Krzysztof Domarecki, aby wykorzystać potencjał, inwestorzy powinni myśleć o dużych biometanowniach.
Certyfikacja
Przedstawiciele Bureau Veritas Polska: Szymon Kołodziejczyk i Elżbieta Jarosławska-Deja omówili temat dobrowolnych systemów w obowiązkowej certyfikacji biometanu. Zrównoważony charakter biometanu można ocenić w oparciu o konkretne wymogi, uwzględnione w dobrowolnych systemach certyfikacji. Wśród systemów akceptowanych przez KE Szymon Kołodziejczyk wskazał 4: ISCC, Red Cert EU, KZR INIG, SURE. Bureau Veritas w 2021 roku wystawiło aż 768 certyfikatów ISCC, 80 KZR INIG, 37 Red Cert EU I 33 certyfikaty SURE.
Na co zwrócić uwagę wybierając generalnego wykonawcę inwestycji biometanowej? Na to pytanie podczas swojego wystąpienia starał się odpowiedzieć Marek Jedziniak, z Biogas System S.A.
Prelekcja zamykająca trzecią sesję tematyczną dotyczyła energetycznego wykorzystania odpadów komunalnych i wysokobiałkowych w biogazowniach. Temat zreferował Klaudiusz Nowotny, który reprezentuje NAHTEC Nahwärmetechnologie & Anlagentechnik GmbH.
Czy unijną politykę energetyczną trzeba napisać od nowa?
Pierwszy dzień Kongresu Biometanu zakończył panel dyskusyjny z udziałem ekspertów moderowany przez prof. Jacka Dacha z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, który uczestnikom dyskusji postawił pytanie: Czy unijną politykę energetyczną trzeba napisać od nowa? Wśród panelistów znaleźli się: z ramienia Stowarzyszenia Zielony Gaz dla Klimatu – Sylwia Koch-Kopyszko, mecenas Michał Tarka z Kancelarii SMM Legal, Zsuzsanna Iwanicka z Banku Ochrony Środowiska, Marek Pituła z Polskiego Stowarzyszenia Biometanu i Artur Zawisza, prezes zarządu UPEBI.
Sylwia Koch-Kopyszko zaznaczyła, że do rozwoju sektora biometanu brakuje w Polsce przede wszystkim jasnych przepisów prawa i bankowalności. Do aspektu finansowego odniosła się przedstawicielka BOŚ Banku potwierdzając, że w obecnej sytuacji nie jest łatwo pozyskać finansowanie na projekty biometanowe.
„Dopóki nie będzie stabilnego systemu ustawodawczego i certyfikującego, bank będzie ponosił zbyt duże ryzyko, by finansować projekty biometanowe” – mówiła Zsuzsanna Iwanicka. Podkreśliła także, że biometan jest bardzo interesujący dla sektora bankowego: – Widzimy duże możliwości jeśli chodzi o biometan (…). Pieniądze w banku są, ale dziś trudniej je dostać niż kiedyś – dodała ekspertka BOŚ Bank.
Z kolei mecenas Michał Tarka zauważył, że rynek biogazu i biometanu bardzo się zmienia, a w ostatnim czasie można zauważyć, że sektor się profesjonalizuje i tę tendencję można też zauważyć w przypadku regulacji prawnych.
„W grupach roboczych, które funkcjonują w Ministerstwie Klimatu pojawiają się coraz bardziej profesjonalne podmioty, które wychodzą z konkretnymi oczekiwaniami i są słuchani” – podkreślał Michał Tarka.
Mecenas z dużą dozą optymizmu podsumował swoją wypowiedź dotyczącą barier w sektorze biometanu, mówiąc:
„Barier jest sporo, ale są w prosty sposób do przejścia”.
Pozostali paneliści nie podzielali tego optymizmu, szczególnie Sylwia Koch-Kopyszko, która przywołując doświadczenia innych krajów, akcentowała bariery i problemy, z jakimi lokalni inwestorzy muszą się borykać ze strony regulatorów prawa. Wtórował jej Artura Zawisza, który mówił:
– Irytuje mnie urzędowy optymizm (w zakresie biometanu – przyp. red.). Za 3-4 lata będziemy w stanie zobaczyć, czy w Polsce produkuje się tyle biometanu, ile zapowiadają resorty rządowe.
Dyskusję zakończyła znów optymistyczna wypowiedź Michała Tarki, który w odpowiedzi na pytanie, kiedy w Polsce popłynie pierwszy metr sześcienny biometanu, powiedział:
„Na 100% pierwszy metr sześcienny biometanu popłynie do połowy przyszłego roku.”
Reszta uczestników panelu ponownie nie podzielała tej pozytywnej wizji, mimo że, jak podkreślił prof. Jacek Dach, nigdy jeszcze sytuacja geopolityczna nie sprzyjała tak rozwojowi tego „zielonego” gazu jak w tej chwili.
Zarejestruj się na VII Forum Pelletu
Biometan w Europie
Hasłem sesji otwierającej drugi dzień V Narodowego Kongresu Biometanu był biometan w Europie. W tej części konferencji prelegenci mówili na temat różnych perspektyw rozwoju „zielonego” gazu.
Perspektywę duńską przedstawił Jeppe Juul Petersen z Ambasady Danii w Polsce, który omówił ewolucję i rozwój rynku biogazu w Danii, gdzie, jak zaznaczył prelegent, produkcja biogazu będzie stale rosła, a nowe biogazownie będą oparte na wykorzystaniu wsadu z obornika i oczyszczalni ścieków. Szacuje się, że w 2023 r. biogaz w Danii będzie stanowił 30%.
” W ciągu kolejnych 20 lat produkcja biogazu może zostać zwiększona czternastokrotnie” – powiedział Jeppe Juul Petersen. – Będziemy zastępować gaz ziemny w mieszkaniach, paliwa w autach i w ten sposób spłyniemy na zieloną transformację – dodał.
O doświadczeniach przy wdrażaniu technologii na rynku czeskim, słowackim oraz polskim mówili: Sebastian Gregorczyk z Farmtec a.s.; Artur Salomon z Hitachi Zosen Inova AG; Piotr Łuczak, przedstawiciel Integrotech Sp. z o.o. Sebastian Gregorczyk zwrócił uwagę na to, że do inwestycji trzeba podchodzić racjonalnie i w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na dostępność substratu.
„Biometanowni w Polsce nie będzie dużo. Jeśli chodzi o instalacje przy gospodarstwach rolnych, barierą jest strach rolników” – tłumaczył ekspert.
Transformacja transportu z wykorzystaniem biometanu – rozwiązania on- i off-grid w Europie to temat prelekcji Maurice’a Markerink z EnviTec Biogas AG.
„BioLNG przyczynia się do obniżenia emisji CO2, dlatego wierzymy, że perspektywy BioLNG w przemyśle transportowym są bardzo dobre” – podsumował Maurice’a Markerink.
Zamykający tę sesję temat dotyczył perspektyw rozwoju „zielonego” wodoru, które przedstawił Dariusz Pachniewski z Hydrogen Poland. W swoim wykładzie prelegent akcentował znaczenie odnawialnego wodoru, który, obok energii z OZE, ma napędzić gospodarkę UE jako bezemisyjny nośnik energii.
Jak to robią w Europie?
„Porównanie doświadczeń krajów UE w rozwoju biometanu” to temat panelu dyskusyjnego, zamykającego V Narodowego Kongres Biometanu, w ramach którego wypowiadali się eksperci: Maria Pieśla z Refules, Aleksandra Radwańska z Next Kraftwerke, Jacek Nowakowski z Iveco Poland, Sebastian Gregorczyk z Farmtec i Piotr Kaczmarek z Fiorentini Polska. Moderatorką panelu była Jolanta Kamińska z „Magazynu Biomasa”.
Włoski rynek biometanu jest najprężniej rozwijającym się runkiem w Europie. Włosi postawili na biometan w transporcie. Piotr Kaczmarek opowiadał o różnych aspektach przyłączenia biometanowni do sieci gazowej. Przedstawiciel Fiorentini Polska podkreślił, że swój sukces na włoskim rynku biometan zawdzięcza odpowiedniemu przygotowaniu legislacyjnemu i dotacjom rządowym.
„Włochom udało się opracować tzw. księgę dobrych praktyk w zakresie zatłaczania biometanu do sieci gazowej” – tłumaczył Kaczmarek.
O branży biometanu w Holandii mówiła Maria Pieśla.
„W tej chwili mamy 60 biometanowni i 260 biogazowni. Roczna produkcja wyniosła w zeszłym roku 2100 GWh biometanu, a biogazu 2400. Z całej produkcji biometanu, 20% jest używane w transporcie (…). 53 z 50 instalacji biometanowych są przyłączone do sieci gazowej, co w Holadnii jest bardzo proste” – mówiła Maria Pieśla.
Kwestie zastosowania BioLNG w transporcie przedstawił Jacek Nowakowski z Iveco Poland.
„Wierzymy, że BioLNG jest to paliwo przyszłości, które już dzisiaj może być stosowane do napędu pojazdów ciężarowych. (…) W Polsce mamy do tej pory zarejestrowanych 2500 pojazdów zasilanych skroplonym gazem ziemnym” – podkreślał ekspert, także powołując się na doświadczenia włoskie w zakresie zastosowania bioLNG w transporcie.
O dynamicznie zmieniającym się rynku niemieckim i roli biogazu jako elemencie stabilizującym sieć mówiła Aleksandra Radwańska. W Niemczech istnieje ok. 10 000 biogazowni.
„Niemcy postawili na przewrót w energetyce i na produkcję energii ze źródeł odnawialnych. Na dzień dzisiejszy jest tak ok. 56 GW w fotowoltaice i ponad 100 GW w wietrze. To są technologie pogodowozależne, które trzeba czymś stabilizować (…). I Niemcy wymyślili, że będą to robić biogazowniami” – tłumaczyła Aleksandra Radwańska.
Czeską perspektywę przybliżył Sebastian Gregorczyk z Farmtec. Czesi postawili na modernizacje biogazowni w biometanownie.
Konieczność promowania sektora biometanu podkreśliła w podsumowaniu moderująca panel Jolanta Kamińska:
„Sądzę, że nasz przekaz powinniśmy kierować także do młodych ludzi (…) Powinniśmy przenieść nieco ciężar dyskusji na zeroemisyjność. Pokazać, że biogaz to nie tylko produkcja zielonej energii i ciepła, ale cała masa rożnych korzyści. A przede wszystkim ważny element dekarbonizacji gospodarki.”
V Narodowy Kongres Biometanu odbywał się w dniach 30-31 maja w Warszawie.
Udział w wydarzeniu wzięło ponad 150 osób z sektorów: energetycznego, gazowego, biogazowego, finansowego, transportowego, biomasowego, przedstawiciele samorządów, administracji rządowej, stowarzyszeń branżowych oraz firm przetwórstwa rolno-spożywczego.
Chcesz się podzielić uwagami na temat Narodowego Kongresu Biometanu 2022? Napisz do nas: redakcja@magazynbiomasa.pl
Sponsorzy i Partnerzy
Patroni honorowi i medialni
Zobacz galerię zdjęć:
Magazyn Biomasa. W internecie za darmo:
Inne wydania Magazynu Biomasa znajdziesz tutaj. Dlatego kliknij i czytaj!