W Polsce obserwuje się wzrost zainteresowania biogazem – rok 2022 pod względem liczby nowych instalacji był, w porównaniu do wcześniejszych lat, wyjątkowo udany. Nowe plany inwestycyjne zarówno spółek Skarbu Państwa, samorządów, indywidualnych gospodarstw rolnych, jak i funduszy zagranicznych sprawiają, że jesteśmy na progu prawdziwego boomu. Jak obecnie wygląda sytuacja rynkowa i nad czym należy pracować dla lepszego rozwoju branży?
Wytrwałość – to jedno ze słów, którymi bez wątpienia można by opisać ostatnich kilkanaście lat aktywności inwestorów i specjalistów z branży biogazu. Pomimo nie zawsze sprzyjających warunków, zwłaszcza w zakresie legislacyjnym, konsekwencja oraz determinacja ich działań sprawiła, że obecnie obserwuje się bardzo znaczący wzrost zainteresowania biogazem oraz zwiększenie liczby nowych instalacji w przygotowaniu czy budowie.
Inwestycje planują zarówno wielkie koncerny (paliwowe, z branży rolno-spożywczej), wiele średnich firm, samorządy, jak i gospodarstwa rolne. To właśnie uniwersalność biogazu i możliwość wykorzystania go w produkcji „zielonej” energii, ciepła czy paliw oraz w dekarbonizacji wielu sektorów jest jego największą zaletą. Dodatkowo, zastępując nim paliwa kopalniane, poprawia on bezpieczeństwo energetyczne i ostatecznie obniża cenę energii dla odbiorców końcowych.
Sytuacja branży biogazowej? Jest potencjał!
Pomimo tak wysokiego potencjału wdrożeniowego biogazu oraz znaczącej ilości dostępnego substratu, jedynie jego niewielka część wykorzystywana jest w biogazowniach – w 2022 roku zaledwie 5,7 mln ton odpadów z sektora rolno- spożywczego. Całkowita liczba biogazowni w Polsce (wzrastająca z miesiąca na miesiąc) to obecnie 383 instalacje, przy czym 148 z nich to biogazownie rolnicze, 194 biogazownie komunalne, a 41 mikrobiogazownie produkujące energię głównie na własny użytek. Ich całkowita moc oscyluje wokołoół 280 MW, a produkcja energii elektrycznej wynosi około 2,352 TWh.
BIOGAZ I WSZYSTKO, CO MUSISZ O NIM WIEDZIEĆ. SPRAWDŹ!
Zgodnie z tymi danymi, udział biogazu w ogólnej strukturze pozyskiwania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych wynosi niecałe 2,5%. Dodatkowo z uwagi na fakt, że praktycznie wszystkie biogazownie pracują w kogeneracji, powstaje mniej więcej taka sama ilość ciepła. Stosunkowo duże rozdrobnienie produkcji rolnej w Polsce sprawia, że w większości instalacji zainstalowana moc nie przekracza 1 MW.
Systemy wsparcia biogazu
Niewielka, w porównaniu do potencjału, liczba instalacji biogazowych, związana jest przede wszystkim z brakiem odpowiednich regulacji prawnych wspierających ten rynek. Pojawiały się również głosy, że obecny system wsparcia, zwłaszcza system aukcji przewidziany dla nowych biogazowni rolniczych o mocy powyżej 1 MW, nie spełnia już swojej roli. Świadczyć ma o tym fakt, że tegoroczne aukcje nie zostały rozstrzygnięte z powodu braku złożenia ofert, a więc braku chętnych. Deficyt nowych kontraktów wyłanianych do tej pory w ramach aukcji nie jest jednak całkowicie jednoznaczny z brakiem nowych instalacji.
Alternatywą są kontrakty PPA (ang. Power Purchase Agreement), czyli długoterminowe umowy dostawy energii elektrycznej zawierane między producentem, a jej konsumentem lub sprzedawcą. Z uwagi na wysokie ceny energii na giełdzie, stawka za 1 MWh wyprodukowaną z biogazu i sprzedawaną w ramach takiej umowy może być wyższa, niż ta oferowana w ramach sytemu aukcyjnego. Poza nim wytwórcy biogazu w Polsce mogą korzystać ze wsparcia w postaci dopłat do cen rynkowych (FIP) oraz taryf gwarantowanych (FIT).
Wysokość wsparcia w ramach obu systemów determinują ceny referencyjne ogłaszane co roku przez Prezesa Urzędu Regulacji Energii. Pomimo, że ceny referencyjne w porównaniu do ubiegłorocznych faktycznie wzrosły o 10-25% i nadal są gwarantem zwrotu inwestycji, nie da się nie zauważyć, że zestawiając je z cenami giełdowymi (sprzed wprowadzonych przez rząd cen maksymalnych dla odbiorców końcowych jesienią 2022 roku) nie wydają się one tak zachęcające, jak dawniej. Obecnie wprowadzone okresowe regulacje znacznie ograniczyły poziomy cen.
To tylko fragment artykułu. Cały przeczytasz w naszym Kodeksie. Pobierz go za darmo:
Biogaz Kodeks Dobrych Praktyk
Wyślij link na adres:
Tekst: mgr inż. Aleksandra Łukomska, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu/Dynamic Biogas
Inne wydania Magazynu Biomasa. Sprawdź!
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
