Finansowanie inwestycji to jedno z większych wyzwań na drodze rozwoju branży biometanowej w Polsce. W jaki sposób pozyskać środki na projekty obarczone ryzykiem? O swoich doświadczeniach w rozmowie z Jolantą Kamińską opowiadają Line Lundbye i Morten Kjoeller z Departamentu Energy & Global Biogas w Funduszu Eksportowym i Inwestycyjnym Danii (EIFO).
Dania jest jednym z liderów europejskiej branży biogazowej. Od kilku lat koncentruje się na budowie instalacji biometanowych. Gdzie są one lokalizowane i w jakim modelu biznesowym działają?
Biogazownie w Danii przeszły znaczący rozwój na przestrzeni ostatnich 50 lat ewoluując od małych instalacji na farmach, budowanych z myślą o samowystarczalności energetycznej, do dużych zakładów przemysłowych, dostarczających biometan do sieci do konsumpcji publicznej.
Produkcja biogazu w Danii gwałtownie wzrosła od 2012 r. kiedy weszła w życie nowa forma dotacji (okres aplikacyjny zakończył się w 2018 r.). Ponieważ dotacje były przyznawane na okres 20 lat, większość produkowanego obecnie w Danii biogazu jest nadal dotowana. Mamy obfite zasoby rolnicze (ok. 60% powierzchni jest wykorzystywana do produkcji rolnej). To sprawia, że kraj jest doskonalone przystosowany do rozwoju biogazowni rolniczych – dziś większość z nich znajduje się w zachodniej części Danii, gdzie zagęszczenie zwierząt gospodarskich jest najwyższe.
Morten Kjoeller, Departamentu Energy & Global Biogas w Funduszu Eksportowym i Inwestycyjnym Danii (EIFO)
Rozwój rynku doprowadził do zmiany modelu biznesowego: z własności lokalnych, indywidualnych rolników na większe firmy energetyczne i współwłasność z inwestorami skoncentrowanymi na zielonych inwestycjach. Biogazownie są głównie strukturyzowane jako Special Purpose Vehicles (SPVs), co pomaga w:
- zawarciu umowy współwłasności, budowie i operowaniu instalacją oraz pozyskaniu substratów,
- potencjalnej sprzedaży biogazowni na późniejszym etapie,
- uzyskaniu finansowania.
Produkcja biogazu stała się bardziej bankowalna, ponieważ ryzyka związane z przepływami pieniężnymi są zminimalizowane dzięki zastosowaniu sprawdzonej technologii, umowom na dostawy substratów, umowom na odbiór biometanu oraz odpowiednim kontraktom na utrzymanie i serwis biometanowni.
Dania oferuje pomoc w transferze sprawdzonych rozwiązań i technologii do krajów z potencjałem inwestycyjnym, w tym do Polski. Jak to wygląda w praktyce?
Duńscy dostawcy biogazu mają sprawdzoną technologię, rozwijaną przez lata doświadczeń z biogazowniami przemysłowymi. Nasz kraj jest jednym z pionierów w budowie dużych elektrowni biogazowych, korzystając z rozwiniętej sieci gazowej, dobrego dostępu do zasobów biomasy i długoletniego doświadczenia. Dodatkowo Dania wdrożyła różne polityki i zachęty wspierające produkcję biogazu, w tym taryfy feed-in i dotacje.
Duńscy rolnicy znają korzyści płynące ze stosowania pofermentu jako nawozu, którego wykorzystanie jest ważnym warunkiem wstępnym przy budowie biogazowni. Polska dysponuje podobnym do duńskiego potencjałem do budowy i eksploatacji biometanowni na skalę przemysłową i może skorzystać z wiedzy i doświadczeń naszych dostawców. Niekwestionowany sukces Danii w rozwoju produkcji i wykorzystania biogazu, a także łączeniu biogazowni z istniejącą infrastrukturą, może być dla Polski inspiracją.
Jak EIFO wspiera proces transformacji energetycznej w Danii i które z tych rozwiązań można przenieść na polski grunt?
Export and Investment Fund of Denmark (EIFO) jest oficjalną agencją kredytów eksportowych i narodowym bankiem promocyjnym, działającym jako niezależna publiczna spółka należąca do państwa duńskiego i przez nie gwarantowana. EIFO zapewnia kapitał dla firm i projektów wymagających ryzykownego współfinansowania – zarówno do projektów krajowych, jak i transakcji eksportowych, obejmujących zagraniczne firmy powiązane z duńskimi dostawcami. Kapitał jest zapewniany poprzez bezpośrednie pożyczki dla firm lub gwarancje na pożyczki.
Na rynku eksportowym EIFO zapewnia zazwyczaj gwarancje na pożyczki: duński lub międzynarodowy bank wydaje pożyczkę dla zagranicznego klienta, którą EIFO częściowo zabezpiecza. Nasza gwarancja umożliwia dłuższe okresy spłaty pożyczek i atrakcyjne ceny całościowe dla firmy. Gwarancje EIFO mają domyślną ocenę ratingową AAA, co znacznie pomaga bankom w minimalizacji ryzyka i zwiększaniu możliwości inwestycyjnych.
Nasze cele to rozwój nowych zielonych technologii, pomoc duńskim firmom w transferze ich rozwiązań wpisujących się w „zieloną agendę”. Finalnie więc wspieramy projekty, które redukują emisję dwutlenku węgla.
Dziś ponad 70% naszych transakcji jest „zielonych”, co czyni nas jedną z najbardziej ekologicznych agencji kredytów eksportowych na świecie. EIFO ma 25-letnie doświadczenie w finansowaniu farm wiatrowych i zgromadził unikalne doświadczenie w sektorze odnawialnych źródeł energii. Chcemy dalej wykorzystywać wiedzę i kompetencje zdobyte przez lata, dlatego stworzyliśmy dedykowane zespoły ds. Biogazu, Power-to-X i Carbon Capture.
Zielona transformacja wymaga dużych nakładów finansowych, dlatego EIFO może odegrać kluczową rolę obsługując kapitał wysokiego ryzyka. Działamy na rzecz rozwoju OZE, wspieramy liderów działających w obszarze energetyki przyjaznej środowisku oraz przyspieszamy transformację większych firm i ich łańcuchów wartości.
Prawie 40% w duńskiej sieci gazowej stanowi biometan. EIFO uczestniczył w finansowaniu kilku biogazowni i zamierza nadal wspierać ten sektor. Widzimy także duże możliwości techniczne wśród duńskich poddostawców i wykonawców EPC w globalnym łańcuchu wartości biogazu.
Dążymy do wykorzystania naszej silnej pozycji i doświadczenia w finansowaniu projektów w całym łańcuchu wartości biogazu, aby aktywnie uczestniczyć w ambitnej strategii biogazowej UE. Wspieramy wszystkie istotne części łańcucha wartości, w tym dostawców technologii, deweloperów, projektantów i wykonawców EPC (Engineering, Procurement and Construction).
Chcesz wiedzieć więcej? Czytaj Akademię Inwestora Biometanowego:
Zdjęcie: Shutterstock
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
