Biometan szansą na bezemisyjną gospodarkę w Polsce

W wielu debatach eksperckich biometan traktowany jest w relacji jeden do jednego jako odnawialny zamiennik gazu ziemnego w ciepłownictwie, transporcie, przemyśle i elektroenergetyce. Jednak w gospodarce bezemisyjnej rola biometanu będzie odmienna od dzisiejszej struktury wykorzystania gazu ziemnego. Biometan jest kluczem do zbudowania zeroemisyjnej gospodarki w Polsce.

„Nowa” rola gazu w gospodarce

Przejście na gospodarkę bezemisyjną wymaga zwiększenia wykorzystania energii odnawialnej. Źródła OZE, które najszybciej się rozwijają, wykorzystują wiatr i słońce, generując energię elektryczną.

W celu uniknięcia strat związanych z konwersją tej energii, racjonalne jest zelektryfikowanie większości sektorów gospodarki. Już dziś energia z wiatru i słońca jest tańsza w porównaniu z innymi źródłami OZE, a w perspektywie prognozowany jest dalszy spadek kosztów wytwarzania w turbinach wiatrowych i farmach PV. Ich mankamentem jest jednak niestabilność pracy, zależna od warunków pogodowych.

Potencjał techniczny biometanu w Polsce oszacowano na 8 mld m3 rocznie, natomiast potencjał wdrożeniowy – 4,7 mld m3

Warto przyjrzeć się Danii, która posiada obecnie 40% biometanu w sieciach gazowych (około 9 000 GWh/rok). Z jednej strony widoczna jest coraz szybsza elektryfikacja duńskiej gospodarki, a z drugiej – zmieniająca się rola gazu: wykorzystuje się go tylko tam, gdzie nie ma dobrego zamiennika, przede wszystkim w przemyśle, w produkcji towarów o wysokiej wartości dodanej.

W duńskich prognozach dotyczących rynku biometanu do 2040 r. widoczne są trzy zależności:

• Zwiększenie ilości biometanu w sieciach gazowych, co oznacza całkowite zastąpienie gazu ziemnego biometanem w 2030 r.
• Spadek zapotrzebowania na gaz w gospodarce w latach 2023-2040 o około 40% do poziomu 10 000 GWh (około 1 mld m3).
• Zmiana struktury wykorzystania gazu polegająca na praktycznie całkowitym wyeliminowaniu zużycia gazu do ogrzewania gospodarstw domowych – przy wykorzystaniu biometanu przede wszystkim do produkcji przemysłowej.

Narzędziem, które pozwala modelować zmiany rynku energii i stanowi przyczynek do dyskusji o rozwoju energetyki w Polsce jest Symulator Polskiego Systemu Energetycznego, opublikowany na stronach NCBR. Jeden z jego scenariuszy pokazuje, że możliwe jest w Polsce osiągnięcie samowystarczalności energetycznej w perspektywie 2050 r. w oparciu o 100% energii pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych, tj. słońca i wiatru na lądzie i na morzu, oraz biometanu.

Biometan jako uzupełnienie miksu

Biometan ma służyć przede wszystkim do uzupełnienia miksu energetycznego przez dyspozycyjnie działające elektrownie gazowe. Biometan to zatem gwarancja stabilnych dostaw energii, gdy nie wieje i nie świeci. Do bilansowania systemu energetycznego potrzebujemy rocznie 1,5-2,5 mld m3 biometanu. Jednocześnie gospodarka bezemisyjna będzie potrzebowała ok. 2 mld m3 biometanu jako surowca dla przemysłu, głównie chemicznego. W obu przypadkach konkurencją jest zielony wodór (H2).

To, czy wygra biometan czy zielony wodór, zależy głównie od cen i opłacalności rynkowej. Traktowanie biometanu jako paliwa dostępnego dla bezemisyjnych elektrowni gazowych, wspierających działanie zależnych od pogody źródeł energii (wiatru i słońca), oznacza konieczność jego długoterminowego magazynowania, tak żeby zapewniać dostawy energii elektrycznej nawet w sytuacji długiego okresu niesprzyjających warunków pogodowych dla pracy farm wiatrowych i instalacji PV. W praktyce okresy działania dyspozycyjnych bloków gazowych będą pokrywać się z okresami czerpania energii cieplnej z magazynów (zima) – ciepło odpadowe z kogeneracji będzie więc wspierać działanie sieci ciepłowniczych właśnie wtedy, gdy będzie to najbardziej potrzebne.

Aktualna pojemność magazynów gazu (CH4) w kawernach solnych (około 4 mld m3) w zupełności wystarcza do tego celu.

To tylko fragment artykułu. Cały znajdziesz w naszym raporcie Biogaz i biometan 2024. Kliknij w link i pobierz:

Raport Biogaz i biometan w Polsce 2024

Pobierz za darmo i zapisz się do newslettera

Wyślij link na adres email:

Zaznaczenie pola oznacza wyrażenie zgody na otrzymywanie od Biomass Media Group Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu drogą e-mailową newslettera oraz innych informacji handlowych w celu marketingu bezpośredniego, która jest świadczeniem wzajemnym w zamian za otrzymanie możliwości pobrania określonych treści. Zgoda ta może zostać wycofana w dowolnym momencie poprzez wykorzystanie linku dezaktywacyjnego dostępnego w każdej wiadomości. Więcej informacji na temat przetwarzania Twoich danych znajdziesz w Polityce prywatności [https://magazynbiomasa.pl/polityka-prywatnosci/].

Tekst: Ewa Krasuska, Marcin Popkiewicz, Hanna Waliszewska / Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR)