Biomasa coraz mniej popularna jako nośnik energii? W ostatnim okresie coraz więcej uwagi poświęca się zagadnieniom wykorzystania biomasy (roślinnej) do generacji energii.
W dyskusjach podejmuje się tematy związane z energetyką zawodową jak i z pracą instalacji energetycznych małej mocy. Takich, służących do ogrzewania domów jednorodzinnych, budynków urzędów gmin, szkół i gminnych placówek kultury. Spośród różnych rodzajów biomasy, biomasa drzewna stanowi główny nośnik energii. Wynika to z faktu, iż drewno posiada najlepsze właściwości paliwowe. Chodzi o niską zawartość popiołu, niski udział siarki, azotu i chloru, relatywnie wysoką wartość opałową w stanie suchym.
Biomasa coraz mniej popularna
Równocześnie drewno to podstawowy surowiec szeroko rozumianego przemysłu drzewnego (przemysł tartaczny, płyt drewnopochodnych, przemysł stolarki budowlanej, przemysł meblarski). Przemysłu, który w Polsce wyjątkowo dobrze się rozwija. I sprawia, że kraj nasz należy do potentatów wśród europejskich i światowych producentów tej branży.
Wszystko to sprawia, że po ten sam rodzaj surowca drzewnego „ręce wyciągają” zarówno duża energetyka zawodowa i posiadacze mniejszych instalacji energetycznych oraz przemysł płyt drewnopochodnych. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku drzewnych pozostałości produkcyjnych w postaci zrzynów, zrębków czy trocin. Głównymi ich odbiorcami obok energetyków, są producenci pelletów i brykietów oraz wytwórcy tworzyw drzewnych. Na straży rosnącego popytu i malejącej podaży surowców drzewnych powinny stać precyzyjne i elastyczne regulacje prawne. I to zarówno na poziomie ustawowym jak i samorządowym.
Polityka antysmogowa samorządów
Niestety tak nie jest. W ramach prowadzonej polityki antysmogowej, niektóre samorządy wprowadziły lub zamierzają wprowadzić, całkowity zakaz stosowania paliw stałych na podległych im terenach. Efektem takich działań jest konieczność zaprzestania stosowania paliw drzewnych i to zarówno w postaci tzw. „drewna kominkowego” jak i w postaci zrębków, pelletów czy brykietów.
Innym zapisem prawa lokalnego jest zakaz spalania biomasy o wilgotności przekraczającej 20 proc.. Zapis ten miałby swoje uzasadnienie, jeżeli stosowano by go do instalacji energetycznej małej mocy (np. do 100 kW). Z natury rzeczy cechuje je duża prostota konstrukcji. Praktyka jednakże pokazuje, że dopiero zastosowanie instalacji o mocy przekraczającej 1000 kW pozwala na odstąpienie urzędników od stosowania tego zapisu.
Niski poziom toksycznych gazów
Na uwagę zasługuje fakt, że już instalacje energetyczne o mocy kilkuset kilowatów bywają dedykowane do spalania wilgotnej biomasy. Zachowując przy tym wysoką sprawność energetyczną i bardzo niski poziom emisji toksycznych gazów spalinowych. Osobny artykuł można by napisać nt. zastosowanych w tych dokumentach określeń, nieodpowiadających słownictwu technicznemu, jak i słownictwu zawartym w funkcjonujących w Polsce aktach normalizacyjnych. Wszystko to sprawia, że bardzo często niemożliwe jest zastosowanie w Polsce przy spalaniu biomasy roślinnej, nowoczesnych innowacyjnych rozwiązań technologicznych zastępując je całkowitym stosowaniem paliw biomasowych na instalacjach do 1 MW.
W ramach prowadzonej polityki antysmogowej, niektóre samorządy wprowadziły lub zamierzają wprowadzić całkowity zakaz stosowania paliw stałych
Z omówionej wyżej sytuacji mogłoby wynikać, że producenci urządzeń i biopaliw stałych oraz ich użytkownicy są w sytuacji bez wyjścia. W wielu tak trudnych sytuacjach związanych często z interpretacją niejasnych zapisów prawnych, pomocną może być opinia, ekspertyza bądź badania atestacyjne wykonane w jednostce badawczej o uznanych i udokumentowanych kompetencjach w zakresie badania biomasy roślinnej i biopaliw stałych. Do takich zespołów badawczych należy Zakład Bioenergii funkcjonujący w strukturach Sieci Badawczej Łukasiewicz – Instytutu Technologii Drewna w Poznaniu. W Zakładzie funkcjonuje laboratorium badania biopaliw stałych. Posiada stosowne kompetencje akredytacyjne nadane przez Polskie Centrum Akredytacji, szczególnie w odniesieniu do badania pelletów drzewnych. Na bazie tych kompetencji European Pellets Council oraz DIN CERTCO nadały jednostce status „testing body”. To oznacza, że jest uprawniona do badania pelletów drzewnych na potrzeby uzyskiwania i utrzymania certyfikatów EN Plus i DIN Plus.
Laboratorium Zakładu Bioenergii
Laboratorium Zakładu Bioenergii jest jedynym w Polsce posiadającym tego rodzaju uprawnienia i jednym z 24 laboratoriów w Europie i na świecie. Poza pracami atestacyjnymi pelletów drzewnych, laboratorium posiada również kompetencje w zakresie badania innych rodzajów biopaliw stałych i materiałów biomasowych przeznaczonych do wytwarzania energii. Większość procedur opartych jest o normy przedmiotowe posiadające status norm krajowych (PN), europejskich (EN), i międzynarodowych (ISO). Laboratorium posiada również akredytację na pobór prób biomasy i biopaliw stałych.
Na potrzeby podmiotów gospodarczych, instytucji państwowych (np. urzędów, sądów) i samorządowych, Zakład Bioenergii Łukasiewicz-ITD wykonuje opinie i ekspertyzy w zakresie biopaliw stałych, bioenergii i biomasy energetycznej.
Chcesz wiedzieć więcej? Dlatego czytaj Magazyn Biomasa. W internecie za darmo:
Inne wydania Magazynu Biomasa znajdziesz tutaj. Dlatego kliknij i czytaj!
Tekst: dr hab. inż. Wojciech J. Cichy, Kierownik Zakładu Bioenergii Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Drewna Poznań
Zdjęcie: Shutterstock
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
