Biogazownie jako instalacje zbierające, przetwarzające i wytwarzające odpady – podlegają pod szereg obowiązków z zakresu gospodarki odpadami, w szczególności podlegają rejestracji w systemie BDO, prowadzonym przez marszałków województw.
Prawidłowe prowadzenie dokumentacji i terminowe raportowanie są kluczowe, aby uniknąć wysokich kar, utraty wsparcia czy ograniczenia możliwości rozwoju instalacji.
Biogazownia w systemie BDO
Biogazownie jako instalacje zbierające, przetwarzające i wytwarzające odpady są zobowiązane do rejestracji i prowadzenia ewidencji w Bazie Danych o Odpadach (BDO), zgodnie z Ustawą o odpadach oraz aktami wykonawczymi. Wniosek składa się elektronicznie przez stronę: rejestr-bdo.mos.gov.pl, do właściwego marszałka województwa (zgodnie z lokalizacją instalacji).
Należy zaznaczyć, że biogazownie, które uzyskały pozwolenia na wytwarzanie, zbieranie, przetwarzanie odpadów lub pozwolenie zintegrowane – są wpisywane w tym zakresie z urzędu. Może to nie dotyczyć biogazowni rolniczych, które nie przetwarzają odpadów, a jedynie produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego, niepodlegające pod przepisy Ustawy o odpadach oraz wytwarzają poferment jako produkt uboczny bądź nawóz, a nie odpad.
Należy zaznaczyć, iż wszelkie zmiany dotyczące gospodarowania odpadami w instalacji należy wprowadzać do BDO na bieżąco.
Podmioty prowadzące działalność wymagającą wpisu do BDO – mają obowiązek umieszczania numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością objętą wpisem do Rejestru BDO.
Ewidencja odpadów
Biogazownie są zobowiązane do prowadzenia szczegółowej ewidencji odpadów w systemie BDO, co obejmuje:
- Kartę ewidencji odpadów (KEO) – dla każdego rodzaju odpadu przyjmowanego, przetwarzanego lub wytwarzanego w instalacji w ciągu roku. Zawiera m.in. kod odpadu, rok którego dotyczy, dane posiadacza odpadu oraz miejsce prowadzenia działalności, informacje o masie wytworzonych, przetworzonych i przekazanych odpadów w ciągu danego roku. KEO należy uzupełniać na bieżąco.
- Kartę przekazania odpadów (KPO) – wystawiana dla każdego transportu odpadów wprowadzanego do lub wyprowadzanego z biogazowni. Obejmuje dane nadawcy, odbiorcy, transportującego, kod odpadu, ilość i datę przekazania.
Ponadto należy prowadzić:
- Ewidencję ilości i rodzaju przyjmowanych odpadów – szczególnie ważna przy współfermentacji (np. odpady spożywcze, rolnicze, osady ściekowe). Dla każdego odpadu należy odnotować: kod, ilość, datę przyjęcia, źródło pochodzenia, dokumenty pochodzenia.
- Dziennik operacyjny instalacji – zgodnie z pozwoleniem zintegrowanym/pozwoleniem na zbieranie, przetwarzanie, wytwarzanie odpadów. Zawiera dane o surowcach, parametrach pracy instalacji, konserwacjach, awariach, a także ilościach wytwarzanych frakcji odpadowych.
- Ewidencję digestatu (produktu pofermentacyjnego) – jeśli stanowi odpad, należy go ewidencjonować w BDO; jeżeli spełnia kryteria produktu ubocznego – należy to potwierdzić odpowiednią dokumentacją.
Sprawozdawczość z zakresu gospodarki odpadami
Do 15 marca każdego roku należy złożyć roczne sprawozdanie z gospodarki odpadami za rok poprzedni – wyłącznie w systemie BDO. Odbiorcą sprawozdania jest właściwy dla lokalizacji instalacji marszałek województwa.
Do 31 marca każdego roku instalacje posiadające pozwolenie zintegrowane i przekraczające określone progi uwalniania i transferu zanieczyszczeń – mają obowiązek złożenia sprawozdania PRTR (raport o uwalnianiu i transferze zanieczyszczeń). Sprawozdanie należy złożyć do Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (PRTR), dostępnego na stronie GIOŚ.
Dodatkowo należy pamiętać, że pozwolenie zintegrowane nakłada na prowadzącego instalację szereg obowiązków związanych z monitorowaniem środowiska i kontroli instalacji, w tym składanie corocznych raportów z wynikami monitoringu i przekazywanie informacji pozwalających na przeprowadzanie przez organ wydający pozwolenie oceny zgodności z warunkami określonymi w pozwoleniu zintegrowanym.
Magazynowanie odpadów
Magazynowanie odpadów w biogazowni jest ściśle uregulowane przepisami prawa i podlega kontroli, m.in. przez WIOŚ czy marszałka województwa. Nieprzestrzeganie tych zasad może skutkować karami administracyjnymi oraz wstrzymaniem działalności.
Zgodnie z Ustawą o odpadach czas magazynowania odpadów jest ściśle określony i wynosi:
- do 1 roku – jeśli odpady nie są przetwarzane (np. czekają na przekazanie innemu podmiotowi),
- do 3 lat – jeśli są magazynowane przed planowanym przetworzeniem we własnej instalacji.
Przekroczenie tych terminów traktowane jest jak nielegalne składowanie odpadów.
Czas magazynowania odpadów jest wykazywany w BDO
Odpady muszą być magazynowane:
- w sposób bezpieczny dla środowiska i zdrowia ludzi,
- na oznaczonych powierzchniach (np. szczelne płyty, silosy, kontenery),
- zgodnie z decyzją odpadową lub pozwoleniem zintegrowanym, która określa miejsce, rodzaj odpadu i sposób jego magazynowania,
- miejsca magazynowania odpadów powinny być opisane kodem i rodzajem odpadu,
- odpady niebezpieczne powinny być oznaczone specjalną etykietą określoną w rozporządzeniu Ministra Klimatu w sprawie szczegółowych wymagań dla magazynowania odpadów.
Kary administracyjne i sankcje
- za gospodarowanie odpadami niezgodne z informacjami zgłoszonymi do rejestru – kara aresztu albo grzywny,
- za brak wniosku o wpis do rejestru, zmianę wpisu do rejestru, wykreślenie z rejestru lub złożenie wniosku niezgodnego ze stanem faktycznym – kara aresztu albo grzywny,
- za prowadzenie działalności gospodarczej bez wymaganego wpisu do rejestru – administracyjna kara pieniężna 5-100 tys. zł,
- za nieumieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością objętą wpisem do Rejestru BDO – administracyjna kara pieniężna 5-100 tys. zł,
- za transport odpadów bez wpisu do Rejestru BDO – administracyjna kara pieniężna od 2 do 10 tys. zł,
- za niedostarczenie odpadów przez transportującego odpady do posiadacza odpadów/miejsca przeznaczenia odpadów, wskazanego przez zlecającego usługę transportu odpadów – administracyjna kara pieniężna 1-100 tys. zł,
- nieprzestrzeganie czasu magazynowania – kara do 1 mln zł.
Należy pamiętać, że obowiązek rejestracji w systemie BDO dotyczy również podmiotów wprowadzających na rynek m.in. sprzęt elektryczny i elektroniczny, oleje, smary, opony, produkty w opakowaniach, baterie oraz akumulatory. W takich przypadkach konieczne jest również coroczne składanie odpowiednich sprawozdań.
Zofia Szymańczyk / Boroprojekt Sp. z o.o.
Zadzwoń: 512321951
Napisz: boroprojekt@wp.pl
Chcesz wiedzieć więcej? Czytaj Akademię Inwestora Biogazowego:

Akademia Inwestora Biogazowego
Wyślij na adres email:
Zdjęcie ilustracyjne: Shutterstock