Gospodarka odpadami komunalnymi stanowi jedno z największych wyzwań z zakresu ochrony środowiska. Temat ten, obok walki ze smogiem, przybrał na znaczeniu w ciągu ostatnich lat.
Tekst: dr inż. Wojciech Czekała, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Instytut Inżynierii Biosystemów
Zdjęcie: pixabay.com
Odpady komunalne stanowią specyficzny strumień odpadów. Pod pojęciem tym należy rozumieć
„odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych, pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych” (Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Dz.U. 2013 poz. 21).
Grupa ta jest bardzo zróżnicowana i w jej obrębie klasyfikowane są np. szkło, niespożyta żywność czy przedmioty wielkogabarytowe, jak m.in. zbędne meble. W 2016 roku w Polsce wytworzonych zostało 11,654 mln t (Mg) odpadów komunalnych, co stanowiło zaledwie 8,33 proc. wszystkich wytworzonych odpadów (GUS – Ochrona Środowiska 2017).
Pozostałe odpady to w głównej mierze odpady przemysłowe, w tym m.in. odpady z wydobycia i przetwórstwa kopalin. Odpady komunalne wytwarzane są przez wszystkich mieszkańców kraju, każdego dnia, w związku z tym stanowią potencjalne zagrożenie nie tylko dla środowiska i stąd wynika konieczność ich racjonalnego zagospodarowania.
Gospodarka odpadami komunalnymi
Wraz ze wzrastającą świadomością wśród ludności potrzeby ochrony środowiska, wprowadzane są w Polsce od kilkunastu lat działania pozwalające ograniczyć ilość powstających odpadów oraz zmniejszyć ich negatywne oddziaływanie na środowisko.
Jednym z działań jest prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów, przez co rozumie się takie ich zbieranie, w ramach którego wydzielony zostaje konkretny strumień odpadów charakteryzujących się zbliżonymi właściwościami. Celem takiego działania jest ułatwienie ich przetwarzania.
W Polsce segregowaniu poddane zostały takie strumienie odpadów, jak: papier, szkło białe i kolorowe, tworzywa sztuczne, metale oraz opakowania wielomateriałowe. W wielu miastach możliwe jest również przekazywanie takich odpadów, jak elektronika, leki czy odpady wielkogabarytowe do specjalnych punktów zajmujących się zbiórką, a następnie odzyskiem lub ich unieszkodliwianiem.
Poziomy segregacji odpadów są zróżnicowane między krajami, ale są i takie miasta/gminy, w których poziomy recyklingu wynoszą ponad 90 proc. Świadczy to o możliwości dochodzenia do całościowego ujęcia wytwarzanych odpadów w ramy ich segregowania, a więc i racjonalnego recyklingu.