Jakie tezy prezentuje raport Bioenergy Europe 2019? Konieczna jest dekarbonizacja sektora ciepłowniczego oraz modernizacja starych, wysłużonych ciepłowni korzystających z biomasy. Realizacja tego zadania możliwa jest poprzez konsekwentną politykę wycofywania węgla, ale też poprzez symbiotyczne funkcjonowanie poszczególnych sektorów przemysłu.

Zwiększenie wykorzystania biomasy dywersyfikuje dostawy energii w Europie, przyczynia się do wzrostu liczby miejsc pracy oraz obniża emisję gazów cieplarnianych. Jak szacuje Bioenergy Europe, główny surowiec dla europejskiego ogrzewnictwa pochodzi z sektora leśnego (70 proc.). Biomasa agro i biomasa z odpadów stanowią wspólnie razem ok. 30 proc. tego rodzaju paliw.

Co interesujące, BE w raporcie wskazuje, że w Europie do 2050 roku rola biomasy agro powinna odgrywać coraz większą rolę, aż finalnie będzie najszerzej wykorzystywanym ekopaliwem. Ma intensywnie wspomagać osiąganie celów energetycznych. Warunkiem jest zwiększenie, i to aż trzykrotne w stosunku do danych z 2017 roku, ilości biomasy w produkcji energii.

Przy czym ważny jest fakt, że wskaźnik wykorzystania biomasy leśnej jest stabilny. Wbrew opiniom ekologów produkcja bioenergii nie przyczynia się do przetrzebiania lasów, bo w tym celu wykorzystuje się pozostałości z działań przemysłu leśnego.

Raport Bioenergy Europe 2019 – prognozy

Zgodnie z prognozami Bioenergy Europe, opartymi na aktualnych tendencjach wzrostowych w 2020 r., UE osiągnie wyższy poziom, jeśli chodzi o ogólne cele krajowych planów działania w obszarze energii odnawialnej (NREAP) dla państw członkowskich w zakresie produkcji ciepła i chłodu (H&C) o ok. 3,4 punktu procentowego.

Nie wynika to jednak z szybkiego wzrostu odnawialnych źródeł energii w tym sektorze, ale z początkowo niskich ambicji w określaniu krajowych celów. Natomiast jeśli chodzi o cele do 2030 r., to wszystkie państwa członkowskie powinny jak najszybciej wdrażać nowo wprowadzony obowiązek dla H&C wynikający z art. 23 RED II.

Tylko wówczas UE jest w stanie osiągnąć cele klimatyczne zakładane na 2050 rok. Aby sprostać temu wyzwaniu, niezbędne jest określenie przez poszczególne państwa odpowiednio skonstruowanego prawa skoncentrowanego na usprawnieniu ciepłownictwa i przyspieszającego wdrażanie odnawialnych rozwiązań grzewczych.

Wykorzystanie biomasy rośnie

Wykorzystanie ciepła z biomasy systematycznie rośnie we wszystkich albo w większości gałęzi gospodarki. Oczywiście, bioenergia jest przede wszystkim czynnikiem napędzającym dekarbonizację i rozwój sektora ciepłowniczego. Ale też w coraz większej liczbie gospodarstw domowych, branż (innych niż ciepłownictwo) korzysta się z ciepła wyprodukowanego z biomasy.

Służy ona m.in. do ogrzewania zakładów  produkcyjnych, od tartaków począwszy, po papiernie czy cementownie, a na hodowlach zwierząt kończąc. Jest ona tradycyjnym paliwem, ale wykorzystywanym przy zastosowaniu nowoczesnych technologii. Jej zużycie od 2000 r. rośnie średnio o ok. 3,2 proc. rocznie. Jak wskazuje raport Bioenergy Europe, biomasa jest w stanie zapewnić UE dekarbonizowane ciepło, a poszczególnym krajom osiągnięcie długoterminowych celów klimatycznych.

Ciepło z biomasy priorytetem

Dekarbonizacja sektora ciepłowniczego i chłodnictwa powinna być priorytetem dla władz UE, zarówno krajowych, jak i lokalnych. Potrzebne są do tego: realna strategia stopniowego wycofywania paliw kopalnych, zaczynająca się od wstrzymania dopłat do paliw kopalnych i wprowadzenia bodźców rynkowych, które sprzyjać będą przejściu na odnawialne źródła energii. Należy promować ciepłownictwo na biomasę, a także zmianę paliwa w istniejącym ciepłownictwie. Biomasa może być odpowiednim rozwiązaniem w sektorach trudnych do dekarbonizacji, takich jak np. obszary wiejskie.

Dlaczego warto…

W 2017 r. sektor mieszkaniowy wykorzystywał 21 proc. całkowitego końcowego zużycia energii w UE (bez zużycia energii elektrycznej), a z tego tylko 23 proc. pochodziło ze źródeł odnawialnych. Dekarbonizacja tego sektora powinna przyczynić się do powstrzymania ocieplenia klimatu. Niezbędne są do tego także promocja wymiany starych urządzeń na wysokowydajne piece i kotły na biomasę. W 2017 r. przemysł wykorzystywał 16 proc. końcowego zużycia energii w UE (z wyłączeniem zużycia energii elektrycznej), a tylko 13 proc. z tego pochodziło ze źródeł odnawialnych.

Biomasa miała znaczący udział (> 39 proc.) w całkowitym zużyciu energii w przemyśle papierniczym, celulozowym i wydawniczym oraz w samym przemyśle drzewnym i produktach z drewna. Symbioza procesów przemysłowych, takich jak tartak lub celulozownia, w połączeniu z produkcją bioenergii, może zwiększyć efektywność wykorzystania zasobów, ponieważ pozostałości są niemal w całości wykorzystywane, zamiast kończyć jako odpady. Przemysł surowców niemetalicznych jest trzecim na podium, gdzie biomasa stanowiła 5 proc. całkowitego zużycia energii w 2017 r.

Podsumowanie

Produkcja ciepła i chłodu stanowiła prawie połowę końcowego zużycia energii w UE w 2017 r. Dlatego właśnie powinna być ona priorytetowym celem dla dekarbonizacji. Do tej pory był to sektor, który zdecydowanie wolniej poddawał się zmianom niż np. produkcja energii elektrycznej. Teraz ma zająć priorytetowe miejsce w realizowanej przez UE polityce klimatycznej.

Chcesz wiedzieć więcej? Czytaj Magazyn Biomasa. ZA DARMO! Sprawdź:

Całe wydanie znajdziesz też tutaj. Dlatego kliknij i sprawdź!

Tekst: Beata Klimczak (na podstawie Raportu Bioenergy Europe itd.)

Zdjęcie: BMG / Ciepłownia na biomasę w Płońsku

Czytaj Magazyn Biomasa! Codziennie!