Agresja wojskowa Rosji na Ukrainę ujawniła ogromną zależność UE od zagranicznych paliw kopalnych i uwydatniła potrzebę zabezpieczenia autonomii systemu energetycznego Unii. W obliczu rosnących cen gazu, ropy naftowej oraz energii elektrycznej wielu obywatelom UE będzie grozić ubóstwo energetyczne.
Biomasa zwana także bioenergią jest jednym z najważniejszych źródeł energii odnawialnej w Europie (2 miejsce) i na świecie (3 miejsce). Jak wskazuje EPA (Agencja Ochrony Środowiska Stanów Zjednoczonych) biomasa obejmuje różnego rodzaju materiały organiczne, które można przetwarzać i spalać w celu wytworzenia energii. Są to m.in. drewno, pozostałości budowlane, rolnicze (łuski kukurydzy, ryżu, łupiny orzeszków ziemnych, ścinki trawy, liście, itd.). Do celów energetycznych powinna być produkowana oraz przetwarzana w zrównoważony, wydajny sposób, tak by zoptymalizować ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i utrzymać usługi ekosystemowe.
Według danych Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) z 2021, odnawialne źródła energii zaspokajają mniej niż 1/4 zapotrzebowania na ciepło, z czego biomasa stanowi połowę tej ilości w ciepłownictwie. W wielu państwach Unii Europejskiej odgrywa największą rolę w ciepłownictwie oraz ogrzewnictwie, jest ona też głównym źródłem energii odnawialnej, z udziałem około 60%. Sektor ogrzewania i chłodzenia (RES-H&C) to największy użytkownik końcowy, który wykorzystuje około 75% całej bioenergii.
Wykorzystanie biomasy
Od 1990 r. stale wzrasta udział biomasy w produkcji energii pierwotnej w UE (27). Do 2020 wzrósł on o ok. 170% w stosunku do 1990 r.
Największymi konsumentami bioenergii (w wartościach bezwzględnych) są Niemcy, Francja, Włochy, Szwecja i Wielka Brytania, podczas gdy kraje skandynawskie i bałtyckie oraz Austria zużywają najwięcej bioenergii na mieszkańca [5]. Ponad 1/5 energii wykorzystywanej do ogrzewania i chłodzenia w Europie pochodzi więc ze źródeł odnawialnych.
W 2021 r. energia odnawialna odpowiadała za 22,9% całkowitego zużycia energii do ogrzewania i chłodzenia w UE, co oznacza duży wzrost w porównaniu do 11,7% w 2004 r. Do tego wzrostu przyczynił się rozwój przemysłu, usług i gospodarstw domowych. Uwzględniono w nim energię otoczenia wychwytywaną przez pompy ciepła do celów grzewczych, a od 2021 r. także odnawialne chłodzenie. Udział energii ze źródeł odnawialnych w ciepłownictwie i chłodnictwie przedstawiono na rysunku 1.
Wśród państw, które w 2020 roku wykorzystywały OZE, w tym biomasę, do ogrzewania i chłodzenia, odnotowano największy ich udział w takich krajach jak: Szwecja (66,4%), Estonia (58%), Finlandia (58%), Łotwa (57%), Dania (51%), Litwa (50%). Najniższy zaś w Irlandii (6,3%), Holandii i Belgii (po 8%) – rys. 2.
Należy tu dodać, że wyżej wymienione dane statystyczne dotyczą odnawialnych źródeł energii wykorzystywanych do ogrzewania i chłodzenia, które obejmują energię słoneczną, energię geotermalną, ciepło otoczenia wychwytywane przez pompy ciepła, biopaliwa stałe, płynne i gazowe oraz odnawialną część odpadów.
Biomasa i paliwa alternatywne
Inne wydania Magazynu Biomasa znajdziesz tutaj. Dlatego kliknij i czytaj!
Tekst: Dr Anna Górska, Społeczna Akademia Nauk w Kielcach
Zdjęcie: pixabay.com
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
