Poferment, nazywany masą lub pulpą pofermentacyjną, jest produktem ubocznym powstającym w procesie wytwarzania biogazu lub biometanu. W jego skład wchodzą nieprzefermentowane pozostałości substancji organicznych, które były poddane fermentacji, masa bakterii biorących udział w procesie, a także substancje mineralne, które znalazły się w komorze fermentacyjnej z substratami, i te które powstały wskutek rozkładu związków organicznych.
Dominującą część pofermentu stanowi woda, gdyż fermentacja prowadzona jest w warunkach znacznego uwodnienia – zawartość suchej masy (s.m.) w komorze nie powinna przekraczać 15%, zaś sam poferment zawiera najczęściej 4-7% s.m.
Skład pofermentu jest ściśle uzależniony od składu substratów, a częściowo też od warunków prowadzenia procesu fermentacji: czasu przetrzymania substratów w komorze, temperatury utrzymywanej w fermentorach itp. Z całą pewnością w pofermencie nie może znaleźć się nic, co wcześniej nie znajdowało się w komorze fermentacyjnej. Wskutek procesu, zmianom ulega charakter substancji, gdyż związki organiczne rozkładają się częściowo do postaci mineralnej, ponadto wraz z biogazem zabierany jest węgiel (jako metan CH4 i dwutlenek węgla CO2), natomiast pozostałe pierwiastki, w tym nawozowe takie jak azot (N), fosfor (P), potas (K) i inne – pozostają w niezmienionej ilości.
Status pofermentu
Poferment z biogazowni rolniczych ma doskonałe właściwości nawozowe, lepsze niż nieprzefermentowane odchody zwierzęce (obornik, gnojowica), dzięki rozkładowi związków niepożądanych, zamianie azotu azotanowego na amonowy, który jest łatwiej przyswajalny przez rośliny. Ponadto charakteryzuje się obojętnym lub lekko zasadowym pH, powoduje mniejsze ryzyko wymywania azotu i fosforu do wód, dzięki czemu jest bezpieczny dla środowiska.
Obecnie istnieją 4 ścieżki prawne zagospodarowania pofermentu:
- jako produkt pofermentacyjny,
- jako odpad,
- jako nawóz lub środek poprawiający właściwości gleby w oparciu o pozwolenie na wprowadzenie do obrotu (na poziomie krajowym),
- jako produkt nawozowy WE (po przeprowadzeniu certyfikacji na poziomie UE).
Każda ścieżka wiąże się z przeprowadzeniem innych procedur, chociaż ostatecznie kończy się rozlaniem (lub rozrzuceniem) pofermentu na polu. Aby uniknąć problemów ze strony ewentualnych organów kontrolujących gospodarkę pofermentem, zarówno użytkownicy biogazowni, jak i rolnicy stosujący poferment powinni wiedzieć, jaki status ma dany poferment i jakie obowiązki na nim spoczywają.
Produkt pofermentacyjny
Produkty pofermentacyjne to przeznaczone do rolniczego wykorzystania płynne lub stałe substancje organiczne, powstające w wyniku procesu produkcji biogazu rolniczego w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy o OZE – wytworzonego z biomasy w postaci odchodów zwierzęcych, słomy i innych, niebędących niebezpiecznymi, naturalnych substancji pochodzących z produkcji rolniczej lub leśnej lub innych substratów służących do produkcji biogazu niezagrażających zdrowiu ludzi, zwierząt lub środowisku.
To tylko fragment artykułu. Cały przeczytasz w Akademii Inwestora Biometanowego:
Tekst: dr hab. inż. Alina Kowalczyk-Juśko, prof. UP w Lublinie
Wydział Inżynierii Produkcji Katedra Inżynierii Środowiska i Geodezji Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
