Nie jest tajemnicą, że skutki kryzysu klimatycznego odczuwamy już dziś. Jak wskazują ostatnie dane z raportu Koalicji Klimatycznej, zdrowie dzieci w Polsce i na świecie jest coraz bardziej zagrożone. Różnorodne choroby – w tym zakaźne, przewlekłe, cywilizacyjne czy psychiczne to tylko nieliczne z wielu następstw kryzysu klimatycznego, z którymi musimy się mierzyć.

Koalicja Klimatyczna

Koalicja Klimatyczna jest porozumieniem 27 organizacji pozarządowych zaangażowanych w aktywności na rzecz ochrony klimatu i przeciwdziałanie skutkom kryzysu klimatycznego. Jej celem jest również zabieganie o prowadzenie ambitnej polityki klimatycznej w naszym kraju oraz monitorowanie jej wdrażania. Koalicja Klimatyczna wraz z HEAL Polska i Międzynarodowym Stowarzyszeniem Studentów Medycyny przygotowała raport “Wpływ zmiany klimatu na zdrowie dzieci”. Z opublikowanych danych wynika, że ze zdrowotnymi skutkami kryzysu klimatycznego borykamy się już dziś. A w bieżącym dziesięcioleciu zdrowie i życie głownie dzieci będzie coraz bardziej zagrożone.

Raport ,,Wpływ zmiany klimatu na zdrowie dzieci”

Według opublikowanego raportu Koalicji Klimatycznej wpływ zmian klimatu na zdrowie dzieci możemy podzielić na trzy grupy: pierwotny, wtórny i trzeciorzędowy. Przy czym przez wpływ pierwotny rozumiemy bezpośrednie oddziaływanie zmian klimatu na zdrowie dzieci.

„Do tej grupy zalicza się skutki częściej występujących ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak powodzie, burze i tornada, które w bezpośredni sposób zagrażają zdrowiu i życiu dzieci poprzez utonięcie, doznanie uszkodzeń ciała niekiedy skutkujących niepełnosprawnością, zakażenie chorobami zakaźnymi poprzez zanieczyszczoną wodę i jedzenie oraz utratę lub separację od opiekunów. Dodatkowo katastrofy mogą diametralnie wpłynąć na zdrowie psychiczne dzieci.” – czytamy w raporcie.

Ważnym czynnikiem, który oddziałuje bezpośrednio na zdrowie są też fale upałów. Mogą one powodować odwodnienie, udar cieplny, zaburzenie równowagi elektrolitowej oraz zwiększona zachorowalność na choroby zakaźne, choroby nerek i układu oddechowego.

Zanieczyszczenie powietrza – wpływ wtórny

Wpływ wtórny to taki wpływ zmian klimatu, który oddziałuje na nas pośrednio, m.in. przez zmianę w składzie powietrza. Obserwujemy tu pogorszoną jakość powietrza z powodu zwiększenia stężenia ozonu i wydłużony sezon alergiczny z powodu zwiększonej liczby pyłków.

„Takie zmiany mogą mieć katastrofalny skutek dla dzieci chorych na astmę lub inne przewlekłe choroby układu oddechowego, a także tych zmagających się z alergiami. Zmiana klimatu wpływa także na rozprzestrzenianie się i zwiększenie liczby zwierząt, które mogą przenosić choroby na ludzi, a co za tym idzie – nasilenie występowania tzw. „chorób wektorowych”. W Polsce nastąpił bardzo duży wzrost liczby zachorowań na boreliozę (choroba z Lyme), czyli chorobę przenoszoną przez kleszcza pospolitego.” – donosi raport.

Wpływ trzeciorzędowy

Wpływ trzeciorzędowy to wpływ zmian klimatu na stabilność społeczną czyli np. na sytuację w państwie. O tym rodzaju wpływu mówimy, gdy zmiana klimatu uniemożliwia utrzymanie stabilności niezbędnej do prawidłowego rozwoju dziecka. Są to sytuacje gdy dochodzi do np. zmniejszenia produkcji żywności, niedoboru wody, czy masowych migracji klimatycznych. Jednak, jak czytamy w raporcie, ten wpływ będzie najmocniej odczuwalny przez państwa, które już teraz znajdują się w niestabilnej sytuacji społeczno-ekonomicznej, czyli np. kraje rozwijające się.

 Najbardziej zagrożone są dzieci do lat 5

– Wnioski z raportu są jednoznaczne: badania prowadzone na całym świecie wskazują, że zmiana klimatu ma znaczący, negatywny wpływ na zdrowie ludzi, a grupą szczególnie narażoną są najmłodsi. Szczególnie tragiczne jest to, że najbardziej zagrożone są dzieci do lat 5. Oznacza to, że zmiana klimatu nie tylko odbiera młodym ludziom bezpieczną przyszłość, ale już dziś negatywnie wpływa na ich życie  – mówi prof. Zbigniew Karaczun z SGGW, ekspert Koalicji Klimatycznej.

Zarejestruj się na Konferencję Biomasa i paliwa alternatywne w ciepłownictwie

Choroby zakaźne, przewlekłe, cywilizacyjne, a nawet psychiczne

O zagrożeniu płynącym ze zmian klimatu i ich wpływie na zdrowie dzieci mówi także Weronika Michalak, dyrektorka HEAL Polska.

– Za twarz tego kryzysu można traktować nie tylko topniejące lodowce, ale również szpitale przepełnione chorymi na choroby zakaźne, przewlekłe, cywilizacyjne, a nawet psychiczne. A najbardziej zagrożeni są najmłodsi, których organizmy wciąż się rozwijają. Decydenci nie mogą dalej zwlekać z ochroną zdrowia przed czynnikami klimatycznymi, jeżeli nie chcą patrzeć na chorujące i umierające dzieci. Ostatni raport IPCC podkreśla, że zostało nam bardzo niewiele czasu na działanie.

Zagrożonych jest miliard dzieci

Wg danych UNICEFu na bardzo poważne skutki kryzysu klimatycznego narażonych jest nawet miliard dzieci. W obliczu katastrofalnych konsekwencji zdrowotnych, jakie już obserwujemy kluczem do sukcesu w walce ze zmianami klimatycznymi musi być globalne współdziałanie na rzecz klimatu.

– Wskutek zmiany klimatu możemy zaobserwować wśród dzieci pogorszenie zdrowia psychicznego, co jest szczególnie niepokojące, patrząc na stan obecnej psychiatrii dziecięcej w Polsce. Ponadto możemy spodziewać się wzrostu liczby udarów cieplnych oraz zwiększonej zachorowalności na choroby zakaźne, nerek i układu oddechowego, a w niektórych rejonach świata zwiększonej umieralności na malarię wśród dzieci. Dlatego, jeśli chcemy dbać o zdrowie przyszłych pokoleń, to musimy zostać rzecznikami walki ze zmianą klimatu – Kacper Łuszczki z Międzynarodowego Stowarzyszenia Studentów Medycyny (IFMSA-Poland).

Raport potwierdza – to dzieje się tu i teraz

Raport “Wpływ zmiany klimatu na zdrowie dzieci” potwierdza, że skutki zmiany klimatu odczuwalne są już także w Polsce i powodują różnorodne zagrożenia zdrowotne. Mało optymistyczne wnioski doskonale podsumowuje zdanie dyrektora Światowej Organizacji Zdrowia Tedrosa Adhanom Ghebreyesusa, który twierdzi, że skutki zmieniającego się klimatu nie należą do zagadnień związanych z bliżej nieokreśloną przyszłością – dzieją się tu i teraz, oddziałując na zdrowie i życie miliardów mieszkańców Ziemi oraz generując olbrzymie koszty zdrowotne dla gospodarek całego świata.

Magazyn Biomasa – sierpień 2021: