Biogazownie oczyszczalniane stanowią ważny element zrównoważonego rozwoju. Przetwarzając osady ściekowe na biogaz, wspierają efektywne zarządzanie odpadami, a jednocześnie przyczyniają się do produkcji energii odnawialnej.
Zazwyczaj oczyszczalnie ścieków znajdują się w rękach podmiotów powołanych do realizacji zadań własnych gminy. W praktyce oznacza to, że często działają jako przedsiębiorstwa będące w 100% własnością jednostek samorządu terytorialnego (JST), co sprawia, że są kwalifikowane jako duże przedsiębiorstwa. To istotny aspekt przy analizie dostępnych programów wsparcia.
W Polsce istnieje wiele źródeł finansowania, które umożliwiają budowę lub przebudowę biogazowni oczyszczalnianych. Poniżej przedstawiamy przykładową listę programów, które mogą pomóc w realizacji takich projektów.
1. FENX.02.02 Rozwój OZE – 100% wsparcia na rozwój biogazowni
Jeśli planują Państwo rozwinąć biogazownię oczyszczalnianą, program FENX.02.02 Rozwój OZE może okazać się idealnym źródłem finansowania. To część większej strategii wspierającej odnawialne źródła energii (OZE), a jego celem jest finansowanie projektów, które koncentrują się m.in. na produkcji energii elektrycznej i/lub cieplnej z biogazu. Program wspiera instalacje o mocy zainstalowanej powyżej 0,5 MWe (megawatów energii elektrycznej)oraz powyżej 0,5 MWth (megawatów cieplnych).
Co wyróżnia ten program? Obligatoryjne dofinansowanie do 100% kosztów kwalifikowanych, co oznacza pełne wsparcie na realizację projektu. Finansowanie odbywa się w formie dotacji, pożyczki oprocentowanej 0% oraz pożyczki na warunkach rynkowych, jednak nie ma możliwości wyboru formy – wszystkie mechanizmy wsparcia są obligatoryjne i stanowią całościowy pakiet finansowania.
Konkurs jest otwarty do 12 grudnia 2024 roku, więc to doskonała okazja dla projektów posiadających decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach oraz warunki przyłączenia do sieci, aby zabezpieczyć środki na rozwój nowoczesnej i ekologicznej biogazowni. Pozwoli to wesprzeć produkcję energii odnawialnej, a jednocześnie przyczyni się do redukcji emisji i poprawy efektywności energetycznej.
2. Kogeneracja dla energetyki i przemysłu – pełne wsparcie dla biogazowni oczyszczalnianych
Kogeneracja, czyli jednoczesne wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej, to fundament efektywności energetycznej. Jeśli Państwa biogazownia oczyszczalniana ma zainstalowaną łączną moc (energia elektryczna i ciepło) powyżej 0,5 MW, Program Priorytetowy Kogeneracja dla Energetyki i Przemysłu – Część 2 może być kluczowym wsparciem w realizacji inwestycji. Program obejmuje zarówno budowę nowych jednostek kogeneracyjnych, jak i przebudowę istniejących, pod warunkiem, że pracują w warunkach wysokosprawnej kogeneracji.
Jakie są warunki finansowania? Program oferuje do 100% pokrycia kosztów kwalifikowanych. Składa się na to dotacja wynosząca 45% dla dużych przedsiębiorstw oraz pożyczka, która uzupełnia dofinansowanie do pełnych kosztów. Ważne jest to, że dotacja zostanie przyznana tylko wtedy, gdy przedsiębiorstwo zdecyduje się również na pożyczkę – takie połączenie finansowania zapewnia kompleksowe wsparcie. Maksymalnie 50% wytworzonego ciepła może być przekazane do publicznej sieci ciepłowniczej, co daje przedsiębiorcom elastyczność w zarządzaniu nadwyżkami produkcji.
Co ważne, nabór wniosków trwa do końca 2025 roku lub do wyczerpania alokacji. W momencie składania wniosku wystarczy, że posiadać Państwo będziecie prawo do dysponowania nieruchomością na cele projektu. To ogromny plus – można złożyć wniosek, zarezerwować środki i jednocześnie dopracowywać dokumentację projektową. Program ten jest świetną okazją, aby zwiększyć efektywność energetyczną oczyszczalni i czerpać korzyści z kogeneracji, jednocześnie korzystając z pełnego wsparcia finansowego.
3. Programy wspierające gospodarkę wodno-ściekową – rozwój i modernizacja oczyszczalni ścieków (FENX.01.03 oraz odpowiedniki w regionach)
FENX.01.03 wspiera inwestycje związane z budową, modernizacją i rozbudową infrastruktury komunalnej, spełniającej wymogi Dyrektywy 91/271/EWG o oczyszczaniu ścieków komunalnych. Jest skierowany do aglomeracji o wielkości co najmniej 15 000 RLM, które zostały wskazane w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK) jako niespełniające wymogów dyrektywy.
Projekty mogą obejmować m.in. budowę i modernizację oczyszczalni ścieków, rozbudowę systemów kanalizacyjnych, a także inwestycje w energooszczędne technologie i infrastrukturę do przetwarzania osadów ściekowych na biogaz (wyłącznie jako element uzupełniający, nieprzekraczający 20% kosztów kwalifikowanych projektu).
Adekwatne wsparcie dla aglomeracji poniżej 15 tys. RLM dostępne jest w każdym z 16 województw w Polsce.
Dofinansowanie udzielane jest w formie bezzwrotnych dotacji nawet do 70% wartości projektu.
4. Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny
Programy rozwoju kogeneracji opartej na biogazie komunalnym to kolejna szansa na uzyskanie dofinansowania dla biogazowni oczyszczalnianych. W ramach tych projektów można wykorzystywać nie tylko bioodpady komunalne, ale również osady ściekowe, które mogą stanowić nawet 40% wsadu do instalacji. Programy te koncentrują się na wspieraniu wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w warunkach wysokosprawnej kogeneracji.
Maksymalna wartość wsparcia w formie dotacji wynosi 40% kosztów kwalifikowanych, z możliwością uzupełnienia finansowania do 100% za pomocą pożyczek. Jest to doskonała okazja dla inwestorów, którzy chcą rozwijać nowoczesne instalacje, redukować emisje i zwiększać efektywność energetyczną poprzez wykorzystanie biogazu komunalnego.
Czytaj dalej: W Olsztynie przetworzą jeszcze więcej odpadów. Na terenie ZGOK powstaje biogazownia
5. Zielona transformacja miast – wsparcie w ramach KPO
W ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO), biogazownie oczyszczalniane mogą otrzymać wsparcie w zakresie tzw. zielonej transformacji miast. Program ten jest skierowany do inwestycji w infrastrukturę miejską, które przyczyniają się do redukcji negatywnego oddziaływania ludzi na środowisko przyrodnicze oraz prowadzą do neutralności klimatycznej. Budowa lub modernizacja biogazowni oczyszczalnianych w miastach może być ważnym elementem tego programu, wspierając miejskie działania na rzecz zrównoważonego rozwoju i efektywności energetycznej.
Wsparcie udzielane jest w formie pożyczki oprocentowanej od 0 do 1% (w zależności od podmiotu wnioskującego), w kwocie od 2 do 500 mln PLN.
Na zawarcie umowy pożyczki zostało jeszcze trochę czasu, bowiem taka możliwość przewidziana jest przez BGK do 31 sierpnia 2026 roku.
6. Efektywność energetyczna i OZE w przedsiębiorstwach – KPO
Do 31 października 2024 r. można składać wnioski o dofinansowanie w ramach KPO dla projektów związanych z efektywnością energetyczną i odnawialnymi źródłami energii w dużych przedsiębiorstwach. W ramach obecnego naboru, biogazownie oczyszczalniane mogą uzyskać wsparcie na rozwój technologii OZE, pod warunkiem, że energia będzie wykorzystywana na potrzeby własne wnioskodawcy, a oszczędność energii końcowej osiągnięta w wyniku realizacji projektu wynosić będzie min. 10%.
Wsparcie stanowi pożyczka do 95% kosztów kwalifikowanych, udzielana na warunkach preferencyjnych, nieumarzalna.
7. WFOŚiGW jako dodatkowe źródło wsparcia
Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) oferują dodatkowe źródła finansowania dla biogazowni oczyszczalnianych. W zależności od województwa, dostępne są różne formy wsparcia, w tym dotacje oraz preferencyjne pożyczki. WFOŚiGW szczególnie wspierają lokalne projekty, które mają na celu poprawę efektywności energetycznej i redukcję emisji gazów cieplarnianych.
Czytaj dalej: Decyzje środowiskowe dla biogazowni i biometanowni
Podsumowanie
Biogazownie oczyszczalniane to przyszłościowa technologia, która nie tylko pozwala na efektywne zarządzanie odpadami, ale także wspiera zrównoważony rozwój i produkcję energii odnawialnej. Dostępne programy wsparcia – takie jak FENX, KPO, czy WFOŚiGW – oferują szerokie możliwości finansowania zarówno dla nowych inwestycji, jak i modernizacji istniejących instalacji. Inwestorzy mogą skorzystać z kompleksowych form wsparcia, od dotacji po preferencyjne pożyczki, co znacznie ułatwia realizację projektów.
Ostatecznie, rozwój biogazowni oczyszczalnianych przyczynia się do zwiększenia efektywności energetycznej, redukcji emisji i wspiera transformację miast w kierunku neutralności klimatycznej. To kluczowy krok w stronę ekologicznej przyszłości, który otwiera nowe perspektywy zarówno dla środowiska, jak i gospodarki.
Tekst: Paulina Walczak, Doradca ds. Finansowania Inwestycji w METROPOLIS Doradztwo Gospodarcze Sp. z o.o.
Rynek biogazu i biometanu. Czytaj za darmo w internecie!
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
