Magazyn Biomasa Aktualności Coraz więcej zielonej energii z małych instalacji OZE

Coraz więcej zielonej energii z małych instalacji OZE

Przez

21 maja 2020

Coraz więcej zielonej energii z małych instalacji OZE – jest kolejny raport Prezesa URE.

REKLAMA

Reklama

Generacja energii z małych zielonych źródeł systematycznie wzrasta – wynika z najnowszego, czwartego już raportu URE, zawierającego informacje dotyczące energii elektrycznej wytworzonej z OZE w małych instalacjach.

Struktura produkcji energii elektrycznej w Polsce na przestrzeni ostatnich czterech lat (2016-2019) ulega nieznacznym, ale zauważalnym zmianom. Udział odnawialnych źródeł energii w krajowej generacji wzrósł z 7 proc. w 2016 roku do 9 proc. w roku 2019. Na koniec ubiegłego roku moc zainstalowana wszystkich odnawialnych źródeł w systemie elektroenergetycznym w Polsce wynosiła ponad 9 GW, z czego w małych instalacjach OZE[1] prawie 163 MW, natomiast w mikroinstalacjach[2] (w tym także prosumenckich) ponad 1 GW.

– Jak wynika z danych gromadzonych i analizowanych przez URE, wytwarzanie energii z małych zielonych źródeł systematycznie wzrasta. Niewątpliwie rola tego rodzaju instalacji w krajowym systemie elektroenergetycznym z roku na rok może, a nawet powinna być coraz większa, szczególnie w kontekście trwającej transformacji energetycznej i potrzeby zaprojektowania nowej struktury rynku energii, z uwzględnieniem nowych podmiotów na nim działających – mówi Rafał Gawin, Prezes URE. Systemowe wspieranie dalszego rozwoju odnawialnych źródeł energii w naszym kraju to konieczność, nie tylko ze względów środowiskowych, ale także biorąc pod uwagę kierunki rozwoju energetyki przedstawiane w unijnych dokumentach strategicznych – dodaje.

Najwięcej źródeł wodnych, tylko dwie instalacje biomasowe

Wytwórcy produkowali energię łącznie w 817 instalacjach (jeden wytwórca może posiadać kilka instalacji). Ich łączna moc zainstalowana wynosiła prawie 163 MW. Najwięcej pod względem liczby (341) oraz mocy zainstalowanej (51,5 MW) było w naszym kraju małych instalacji wykorzystujących energię wody. Kolejne pod względem liczby instalacji (247), ale także wielkości mocy zainstalowanej (47,5 MW) były źródła fotowoltaiczne. Natomiast najrzadziej występowały małe instalacje produkujące energię z biomasy. Takie źródła pod koniec 2019 roku były w Polsce tylko dwa.

Rodzaj instalacji OZE	Liczba instalacji	Moc zainstalowana [MW]
*wykorzystujące biogaz (BG)*	113	30,2
*wykorzystujące biomasę (BM)*	2	0,47
*wykorzystujące energię promieniowania słonecznego (PV)*	247	47,5
*wykorzystujące energię wiatru (WI)*	114	33,1
*wykorzystujące hydroenergię (WO)*	341	51,5
Łącznie	817	162,8

Tab. 1. Instalacje OZE wpisane do rejestru wytwórców energii w małej instalacji w podziale na rodzaj źródła (stan na koniec 2019 roku).

Mali produkują coraz więcej

Rys. 1. Produkcja energii w małych instalacjach OZE w latach 2016–2019 (w GWh).

Wytwórcy w małych instalacjach OZE (blisko 700 podmiotów) w minionym roku wyprodukowali ponad 342 GWh energii, z czego sprzedawcom zobowiązywanym sprzedali 70 proc. (238 GWh), a sami zużyli lub sprzedali innym sprzedawcom 30 proc. wyprodukowanej energii. Rok wcześniej tego typu instalacje wyprodukowały 208 GWh energii elektrycznej, sprzedając sprzedawcom zobowiązanym do sieci OSD 142 GWh (ponad 68 proc. generowanej energii).

Rys. 2. Produkcja energii w małych instalacjach OZE w latach 2016–2019 w podziale na rodzaj źródła (w GWh).
Rodzaj instalacji OZE : WO – hydroenergia, WI – energia wiatru, PV – energia promieniowania słonecznego, BG – biogaz inny niż rolniczy, BM – biomasa (wielkości tak małe, że nie widoczne na wykresie).

Najwięcej energii – ponad 158 GWh – wyprodukowały małe elektrownie wodne. Z tego źródła w ubiegłym roku pochodziło 46 proc. energii wytworzonej przez wszystkie małe instalacji OZE.

Drugim pod względem generacji źródłem były biogazownie wykorzystujące biogaz inny niż rolniczy. Wytworzyły one ponad 102 GWh energii, z czego sprzedały tylko 29 GWh. Na trzecim miejscu znalazły się małe elektrownie wiatrowe, w których wytworzono ponad 51 GWh energii.

Rys. 3. Produkcja energii w 2019 roku w małych instalacjach OZE wg źródła: WO – hydroenergia, WI – energia wiatru, PV – energia promieniowania słonecznego, BG – biogaz inny niż rolniczy, BM – biomasa (wartość poniżej 1 proc.).

Sprzedaż wytworzonej energii

Procentowo najwięcej energii sprzedawcy zobowiązanemu sprzedały źródła biomasowe (ponad 96 proc.) i wodne (93 proc.) oraz wiatrowe (prawie 89 proc). Z kolei najmniej sprzedały wspomniane już małe źródła biogazowe (28 proc) i wykorzystujące energię słońca (50 proc).

Najwięcej energii ogółem sprzedali wytwórcy z instalacji wykorzystujących hydroenergię (prawie 148 GWh). Ponad trzykrotnie mniej energii sprzedały plasujące się na drugim miejscu małe instalacje wiatrowe (45 GWh).

Na koniec 2016 roku wytwórców w małych instalacjach OZE było 428. Po czterech latach ich liczba zwiększyła się o ponad 60 proc. i na koniec 2019 roku wyniosła 697[3]. Dla porównania – wytwórców w mikroinstalacjach (w tym prosumenckich) mamy już ponad 155 tys.

***

URE prowadzi rejestr małych instalacji OZE, który jest systematycznie aktualizowany. Zbiorczy raport dotyczący wytwórców w małych instalacjach OZE za 2019 rok stanowi wypełnienie zobowiązania nałożonego na Prezesa URE w art. 17 ustawy o OZE.

Do grupy małych instalacji zaliczane są instalacje o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i mniejszej niż 500 kW. Natomiast do kategorii tzw. mikroinstalacji zaliczają się najmniejsze instalacje OZE o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej do 50 kW.

Mikro i małe instalacje OZE korzystają z preferencji związanych z ułatwieniem formalności (m.in. łatwiejsze przyłączenie do sieci, brak konieczności uzyskania koncesji, dla małych instalacji wystarczy tylko wpis do odpowiedniego rejestru wytwórców w małej instalacji; zwolnienie małych i mikro instalacji z kosztów bilansowania handlowego) czy specjalnych mechanizmów wsparcia przy sprzedaży energii (wyznaczony na danym terenie sprzedawca – tzw. sprzedawca zobowiązany – obowiązany jest odkupić od takiego wytwórcy energię). Instalacje te korzystają z systemu świadectw pochodzenia, bądź objęte są systemami wsparcia w postaci: stałych taryf gwarantowanych (feed-in-tariff, FIT) albo systemem dopłat do ceny rynkowej (feed-in premium, FIP). Pewna ich część korzysta z aukcyjnego systemu wsparcia.

[1] Instalacje odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i mniejszej niż 500 kW przyłączone do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i nie większej niż 900 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i mniejsza niż 500 kW;

[2] Instalacje odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączone do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW.

[3] W 2018 r. nastąpiła zmiana definicji małej instalacji OZE (tzw. MIOZE) wprowadzona w art. 2 pkt 18 ustawy o OZE, która weszła w życie 14 lipca 2018 r. Ustawa zwiększyła poziom łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej dla instalacji zaliczanych do MIOZE. Wcześniej do MIOZE zaliczano instalacje większe niż 40 kW i mniejsze niż 200 kW (teraz większe niż 50 kW i mniejsze niż 500 kW).