Cykliczne badania biopaliw stałych, zarówno surowców, jak i ostatecznych wyrobów, dają pewność, że oferta producenta spełnia wymagania konsumentów zarówno w aspekcie użytkowym, jak i środowiskowym. Badania mikroskopowe realizowane przez Centre for Biomass Energy Research and Education Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na obecność zanieczyszczeń stałych stanowią nowość w tym zakresie, pozwalając przeprowadzić ocenę jakościową biopaliw.
Troska o środowisko naturalne stawia przed producentami i użytkownikami biomasy stałej ogromne wyzwanie, dlatego niezwykle istotne jest zapewnienie, aby paliwa stałe z biomasy były najwyższej jakości i nie przyczyniały się do zanieczyszczenia powietrza. Na przestrzeni ostatnich 5 lat przeprowadzono ocenę jakościową z wykorzystaniem badań mikroskopowych ponad 1000 próbek biopaliw stałych.
Badania dotyczyły węgla drzewnego, biomasy drzewnej oraz biomasy niedrzewnej. Zastosowanie techniki mikroskopowej w świetle odbitym jest znane w badaniach paliw kopalnych oraz badaniach minerałów, natomiast w badaniach biopaliw stałych jest nowym narzędziem umożliwiającym sklasyfikowanie składników i następnie dokonanie oceny jakościowej całego produktu (pellet, brykiet drzewny itp.).
Na podstawie zrealizowanych dotychczas badań udokumentowano, opisano oraz sklasyfikowano szereg zanieczyszczeń stałych występujących w biopaliwach.
Zastosowanie techniki mikroskopowej pozwala sklasyfikować w biopaliwach procentową zawartość poszczególnych składników typu:
- biomasa drzewna lub niedrzewna, kora;
- węgle kopalne, koks, węgiel drzewny;
- materia nieorganiczna (termicznie niezmieniona np. piasek, gleba, proszek kamienny, termicznie zmieniona np. ceramika, szkło, metale i rdza);
- produkty petrochemiczne i ropopochodne (np. tworzywa sztuczne, gumy, paliwa płynne, smary, kleje, żywice, farby, lakiery);
- inne (np. lepiszcze).
Należy podkreślić, iż niepożądane dodatki wpływają negatywnie na walory użytkowe, a co gorsza na wzrost emisji zanieczyszczeń do środowiska – szczególnie w procesach spalania w indywidualnych urządzeniach grzewczych.
W biopaliwach stałych oferowanych dla konsumentów na podstawie przeprowadzonych badań, w skrajnych przypadkach odnotowano dodatki nie-biomasowe w ilości ponad 25%. W trakcie badań odnotowano również obecność zanieczyszczeń stałych w certyfikowanych biopaliwach co potwierdza fakt, że badania fizykochemiczne mogą być niewystarczające do oceny gotowych wyrobów.
Połączenie dotychczas realizowanych badań fizykochemicznych (np. na potrzeby certyfikacji) z badaniami mikroskopowymi pozwoli na rzetelniejszą ocenę jakościową biopaliw stałych, a równocześnie pomoże osiągnąć najwyższą możliwą jakość produktu prowadząc do zwiększenia bezpieczeństwa ludzi i zapobiegania niepotrzebnemu, niebezpiecznemu zanieczyszczeniu powietrza.
Chcesz wiedzieć więcej? Czytaj Magazyn Biomasa:
dr hab. Iwona Jelonek, prof. UŚ
dr inż. Wojciech Szulik
dr Zbigniew Jelonek
dr inż. Agnieszka Drobniak
Uniwersytet Śląski