Z każdym rokiem wzrasta zainteresowanie biopaliwami, w tym biometanem, który pozyskiwany z biogazu ma szerokie zastosowanie gospodarcze, a najważniejsze są dwa kierunki: jako gaz zatłaczany do sieci gazowej albo jako paliwo motoryzacyjne. Jakie są szanse na rozwój biogazu i biometanu w Polsce?
Dla przypomnienia – analiza SWOT jest kompleksową metodą analizy strategicznej, która uwzględnia zarówno badanie wnętrza przedsięwzięcia lub organizacji, jak i badanie ich otoczenia zewnętrznego. Polega na identyfikacji kluczowych atutów i słabości oraz na skonfrontowaniu ich z aktualnymi i przyszłymi szansami oraz zagrożeniami.
Analiza SWOT jest jednym z najpowszechniej stosowanych narzędzi analizy strategicznej. Na podstawie analizy SWOT otrzymuje się zestaw:
- S (Strengths) – silnych stron, które należy wzmacniać,
- W (Weaknesses) – słabych stron, które należy niwelować/redukować,
- O (Opportunities) – szans, które należy wykorzystywać,
- T (Threats) – zagrożeń, których należy unikać.
Analiza SWOT pozwala usystematyzować wiedzę, dostrzec nowe możliwości lub zagrożenia, wyczula na pewne kwestie. Jest to dobra metoda do rozpoznania rynku lub środowiska, zweryfikowania założeń projektowych, badania trendów, itd. Analizę SWOT bioelektrowni w Polsce przedstawiono w Tabeli 1.
Mocne strony
Do mocnych stron sektora biometanowego należy zaliczyć fakt, że Polska jako kraj rolniczy, posiada duży potencjał biomasy. W produkcji biometanu mogą być wykorzystywane uprawy celowe (np. kukurydza), jak i szerokie spektrum odpadów, w tym uciążliwa gnojowica.
Mocną stroną sektora biometanowego jest również fakt, że jest to technologia dezodoryzująca i unieszkodliwiająca odpady. Biogazownia/biometanownia pozwala w sposób kontrolowany zagospodarować odpadową materię organiczną. W wyniku naturalnych procesów rozkładu biomasy powstaje metan, który przedostając się do atmosfery, wzmaga efekt cieplarniany. Gospodarcze wykorzystanie biometanu pozwala ograniczyć emisję CO2, który powstałby podczas spalania paliw konwencjonalnych.
Możliwość wykorzystania w biogazowni substratów traktowanych często jako odpady niebezpieczne, jak np. odpady poubojowe, pozwala zutylizować je w sposób bezpieczny, poprawiając tym samym standardy sanitarne. Produkcja biogazu/biometanu pozwala również na znaczną redukcję emisji odorów, wydzielanych w dużych ilościach podczas naturalnego rozkładu odchodów zwierzęcych.
Kolejną mocną stroną energetyki biogazowej jest fakt, że poferment jest dobrym, naturalnym nawozem rolniczym, który pozwala zwiększyć plony. Poferment może być bezpośrednio wylewany na pola bądź suszony i przerabiany na pellet. Pellet może z powodzeniem być wykorzystywany jako opał bądź jako suchy, niemal bezwonny nawóz rolniczy. Do mocnych stron technologii biometanowej należy fakt, że gaz ten ma szerokie spektrum zastosowań. Przede wszystkim może być wtłaczany do sieci gazowej, można go również wykorzystać jako paliwo motoryzacyjne.
Warto podkreślić, że biometanownie pracują na terenach wiejskich, o dużym bezrobociu. Większość materiałów i usług przy budowie biogazowni/biometanowni to lokalni dostawcy, a więc kolejne miejsca pracy.
Słabe strony
Inwestorzy i właściciele podkreślają, że w Polsce kapitałochłonna budowa biogazowni napotyka na bariery ekonomiczne, a wśród nich niedobór programów pomocy finansowej podczas realizacji projektu. Inwestorom trudno spiąć montaż finansowy, bo banki wstrzymały pomoc na tego typu przedsięwzięcia, a pieniądze z banków rzutują na wkład własny inwestorów, który jest niezbędny. Rozwój sektora biogazowego zależy w dużym stopniu od regulacji dotyczących wsparcia dla OZE w postaci zielonych certyfikatów i aukcji.
Potencjalnych inwestorów odstrasza również koszt budowy biometanowni, który wynosi co najmniej kilkanaście (i więcej) mln zł/MW, jest to znacznie więcej niż w przypadku np. turbin wiatrowych. Budowa instalacji to proces wieloetapowy i bardzo złożony. W pierwszej kolejności należy przeanalizować szanse na uzyskanie pozytywnej decyzji lokalizacyjnej. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach jest niezbędna do uzyskania decyzji umożliwiających przeprowadzenie procesu inwestycyjnego. Przyjętą normą jest, że przy wydaniu decyzji lokalizacyjnej na budowę biogazowni, jednostki samorządowe zobowiązane są organizować konsultacje społeczne.
Cały artykuł przeczytasz w magazynie Rynek Biogazu i Biometanu:
Tekst: dr Bartłomiej Igliński, Wydział Chemii Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Zdjęcie: Shutterstock
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
