Polska gospodarka ma odrębną specyfikę od większości państw UE. Przemysł odgrywa w niej nadal kluczową rolę. Dlatego, ze względu na skalę wyzwań dla projektów dekarbonizacyjnych, wymaga podjęcia niezwłocznych działań. Tak uważa Krzysztof Bolesta, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, z którym rozmawiamy o przyszłości CCUS w naszym kraju.
Jakie kluczowe zmiany w polityce energetycznej dostrzega pan w kontekście rozwoju technologii CCUS w Polsce?
Przede wszystkim zaczynamy nareszcie poważną dyskusję nt. znaczenia technologii CCUS dla polityki energetycznej Polski, szczególnie w obliczu trwającej dekarbonizacji i realizacji unijnych celów klimatycznych. Koszty emisji CO2 rosną bowiem w błyskawicznym tempie, a wielkimi krokami zbliża się koniec okresu obowiązywania darmowych uprawnień EU-ETS, który może mieć istotne znaczenie dla utrzymania rentowności przez wiele krajowych branż.
Mam zatem wielką nadzieję, że podjęte działania, zarówno przez administrację publiczną jaki sektor prywatny, nie zatrzymają się teraz wyłącznie na etapie debat i kolejnych opiniotwórczych raportach, ale przełożą się na konkretne projekty inwestycyjne w obszarze CCUS, których pilnie potrzebuje nasza gospodarka.
Jakie największe wyzwania stoją przed Polską przy implementacji technologii CCUS, a jakie widzi pan szanse, które mogą z tego wyniknąć?
Polski rząd dostrzega ogromny potencjał technologii CCUS w procesie transformacji energetycznej, a ich dalszy rozwój i wdrożenie na masową skalę może okazać się kluczowym rozwiązaniem dla utrzymania konkurencyjności m.in. przemysłu cementowego, stalowego, chemicznego lub petrochemicznego, czyli sektorów o wysokiej energochłonności, które nie mają obecnie zdolności do dekarbonizacji swoich procesów produkcyjnych w inny sposób. Jednocześnie widać wyraźnie, że podjęcie decyzji inwestycyjnych i udział podmiotów w tego rodzaju projektach zależy od szeregu czynników, jak m.in. koszt uprawnień do emisji, ceny paliw i energii elektrycznej, a także prognozy dotyczące dostępności alternatyw w zakresie redukcji emisji GC w przyszłości.
2. Kongres Carbon Capture już w kwietniu!
Sprawdź!
Wyzwaniem dla rozwoju projektów CCUS w UE są także bardzo wysokie koszty budowy infrastruktury magazynowej i transportowej CO2 oraz konieczność stworzenia całego łańcucha wartości w tym obszarze. Równie ważnym czynnikiem mającym wpływ na rozwój tych technologii i szerokiego wdrożenia w skali komercyjnej jest uzyskanie akceptacji społecznej.
Dziś ta technologia nie jest powszechnie znana, stąd mogą się pojawiać obawy dotyczące bezpieczeństwa podziemnego składowania CO2. Konieczne jest więc zaangażowanie także środowisk naukowych w dialog społeczny. Zależy nam, aby proces ten był maksymalnie transparentny, aby budował wiedzę i zaufanie społeczne, co w efekcie powinno prowadzić do akceptacji społecznej.
Należy także kontynuować lub inicjować współpracę międzynarodową przy wdrażaniu technologii CCUS oraz czerpać z doświadczeń innych krajów i prowadzić z nimi wymianę wiedzy oraz technologii badawczych
O szansach wspomniałem już wcześniej – główną jest zachowanie w Polsce przemysłu i miejsc pracy w tych sektorach, które obecnie nie są w stanie w inny sposób ograniczyć swojej emisyjności. Należy wskazać, iż wśród nich są takie branże jak przemysł cementowy czy chemiczny, które odgrywają znaczącą rolę w rozwoju gospodarki i jej transformacji. Szansą jest także pozytywny wpływ jaki ma rozwój technologii neutralnych emisyjnie, w tym technologii CCS, na tworzenie nowych branż i nowe miejsca pracy, a w efekcie poprawa innowacyjności gospodarki i jej bezpieczeństwa.
Jakie inicjatywy lub programy ministerialne mogłyby wspierać sektor CCUS w Polsce, aby przyspieszyć jego rozwój? Czy w tym kontekście możemy czerpać z doświadczeń innych państw?
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podejmuje już teraz konkretne działania sprzyjające akceleracji technologii CCUS i budowie krajowego łańcucha wartości w tym obszarze. W lipcu br. Ministerstwo podjęło inicjatywę zawarcia Listu intencyjnego w sprawie rozwoju technologii sekwestracji CO2 w Polsce pomiędzy Ministerstwem a przedstawicielami przedsiębiorców, nauki oraz organizacji pozarządowych.
Zawarcie listu intencyjnego i intensyfikacja określonych w nim działań pozwolą na ostateczną ocenę potencjału rozwoju technologii CCUS w Polsce. Ponadto planujemy opracować ogólnokrajową strategię dotyczącą rozwoju technologii CCUS, która obejmie m.in. opracowanie przyszłych instrumentów wsparcia oraz wskazanie dostępnych już teraz źródeł finansowania.
Jednocześnie na przełomie 2024/2025 r. zamierzamy podjąć pracę nad projektem ustawy dotyczącej funkcjonowania transportu CO2, wsłuchując się przy tym mocno w głos i postulaty branży.
Cały artykuł przeczytasz w Raporcie Carbon Capture w Polsce:
Raport Carbon Capture w Polsce 2024
Wyślij link na adres email:
Rozmawiała: Natalia Konieczna
Zdjęcie ilustracyjne: Archiwum Magazynu Biomasa