Pellet w praktyce: Kocioł pelletowy – od czego zacząć?

Edukować, to znaczy prezentować rozwiązania, które są słuszne. Zarówno w wymiarze społecznym, jak też środowiskowym, ekonomicznym i w końcu – praktycznym. Ta zasada dotyczy także promowania wykorzystania pelletu, co krok po kroku zaprezentujemy w nowym cyklu „Pellet w praktyce”. Nie będzie tu miejsca na marketingowe zagrywki czy naginanie rzeczywistości. Wspólnie z firmą Budmet Nocoń zainstalujemy w domu jednorodzinnym kocioł pelletowy, by przez całą zimę, na bieżąco, w każdym wydaniu „Magazynu Biomasa”, raportować Państwu, jak w praktyce wygląda korzystanie z tego rodzaju paliwa.

Akcja edukacyjna „Pellet w praktyce” jest odpowiedzią na wiele pytań, które od ponad dwóch lat napływają do naszej redakcji. Te najczęstsze dotyczą zużycia pelletu i kosztów, jakie wiążą się z wyborem tego biopaliwa, jednak nie brakuje wiadomości od osób, które chcą wiedzieć, jak „prowadzić” instalację pelletową, ile kosztuje jej montaż i w końcu jak dobrać paliwo, by nie mieć kłopotów ze spalaniem, nagarami czy dużą ilością popiołu. Na te i wiele innych pytań odpowiadamy w nowym cyklu materiałów redakcyjnych, do którego śledzenia i komentowania serdecznie zapraszam. W pierwszej odsłonie „Pelletu w praktyce” pokażemy podstawowe elementy, na które musi zwrócić uwagę każdy, kto decyduje się na ogrzewanie domu pelletem. Opisując ze szczegółami wszystkie etapy naszej akcji, pokażemy, że pellet jest paliwem nie tylko wygodnym, ale przede wszystkim ekologicznym i konkurencyjnym cenowo względem węgla, ekogorszku i oleju opałowego.

Moc

Podejmując decyzję o spalaniu pelletu pojawia się podstawowe pytanie: jak dobrać kocioł odpowiedni dla naszych potrzeb? Przede wszystkim należy podjąć decyzję dotyczącą mocy kotła. Powinna być ona dopasowana do kubatury budynku oraz stopnia jego izolacji, jak również rodzaju instalacji itp. Orientacyjne zapotrzebowanie na moc cieplną wyliczymy, mnożąc kubaturę budynku (wliczając wewnętrzne przegrody pionowe i poziome) przez współczynnik zapotrzebowania na moc cieplną budynku w odniesieniu do 1 m3 kubatury ogrzewanej (w zależności od stopnia izolacyjności przegród zewnętrznych współczynnik wynosi od 15 do 30 W·m-3).

Gabaryty i rodzaj

Kocioł powinien charakteryzować się nie tylko odpowiednią mocą znamionową, ale także gabarytami, które pozwolą na swobodny dostęp w celu konserwacji. Należy również się zastanowić, jaki typ kotła nas interesuje. Na rynku są dostępne klasyczne kotły zasypowe lub z podajnikami automatycznymi. Dobierając typ urządzenia, kupujący powinien przemyśleć, jak dużo czasu może poświęcić wizytom w kotłowni. Instalacje z ręcznym załadunkiem charakteryzują się stałopalnością na poziomie od kilku do kilkunastu godzin, co powoduje konieczność uzupełniania paliwa minimum 1-2 razy na dobę, jednakże inwestorzy nie są ograniczeni do jednej frakcji i rodzaju paliwa. Kotły z podajnikiem najczęściej nakładają na właściciela instalacji takie ograniczenie, ale ich kluczową zaletą jest dużo wyższa stałopalność, od 2 do 7 dni, co znacząco zwiększa komfort użytkowania. Co więcej, charakteryzują się one wyższą sprawnością, a co za tym idzie – mniejszym zużyciem paliwa oraz czystszym spalaniem. Warto pamiętać, iż decydując się na kocioł węglowy, musimy także zaplanować kwestię składowania oraz utylizacji odpadu ze spalania, jakim jest popiół, podczas gdy wybierając kocioł pelletowy nie musimy się kłopotać tą kwestią, ponieważ spalając pellet otrzymujemy z 1 tony paliwa około 3 kg ekologicznego nawozu, który z powodzeniem możemy wykorzystać w ogródkach. Co więcej – część kotłów pelletowych dostępnych na rynku jest wyposażona w urządzenia oczyszczające wymienniki ciepła oraz palniki samoczyszczące.

Jakość na „piątkę”

Mierząc się z wyzwaniem, jakim jest zakup nowego kotła, trzeba mieć świadomość, że na rynku istnieje szeroka gama produktów oznaczonych znakiem jakości klasy piątej. Oznacza to, że kotły spełniają warunki europejskiej normy kotłowej EN 303-5:2012 i klasyfikują się do klasy piątej ujętej w normie. Jest ona najbardziej restrykcyjna, jeżeli chodzi o wymagania dotyczące sprawności kotłów oraz emisji zanieczyszczeń do środowiska. Taki kocioł gwarantuje najmniejsze zużycia paliwa oraz najniższą emisję pyłów do atmosfery. Kotły klasy piątej są zdecydowanie najlepszym wyborem podyktowanym nie tylko przez względy ekonomiczne, ale także ekologiczne. Co więcej, w wielu gminach prowadzone są działania wynikające z Programu Ograniczenia Niskiej Emisji, które zakładają dofinansowanie inwestycji mieszkańców gmin, polegające na modernizacji kotłowni, w większości przypadków świadectwo spełniania norm klasy piątej jest jedyną szansą na skorzystanie z dofinansowania do planowanej inwestycji.

Przygotowanie kotłowni

Przed zakupem kotła bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie pomieszczenia kotłowni oraz instalacji grzewczej. Niemożliwym jest osiągnięcie wysokiej efektywności, bez dobrze wykonanej instalacji grzewczej. Kocioł jedynie wytwarza ciepło, natomiast za gospodarkę tym ciepłem odpowiada instalacja umiejętnie sterowana przez użytkownika. Planując inwestycję, należy pamiętać, że nie bez znaczenia jest przekrój i wysokość komina oraz odpowiedni ciąg kominowy. Każdy producent kotłów zaleca pewną wysokość i przekrój komina dla prawidłowego spalania i odbioru spalin. Samo pomieszczenie kotłowni też musi być odpowiednio przygotowane, według obowiązujących przepisów i norm. Priorytetem każdej osoby modernizującej bądź budującej kotłownię jest bezpieczeństwo domowników. Niebagatelne znaczenie ma tutaj wentylacja. Podstawowym warunkiem uruchomienia kotła c.o. jest dopływ świeżego powietrza do kotłowni. Jeżeli inwestor buduje/projektuje kotłownię, najlepszym rozwiązaniem będzie zaplanowanie kanału wchodzącego przez ścianę do budynku na wysokości około 2 m, kanał powinien być skierowany w dół i zakończony kolanem na wysokości około 30 cm od posadzki. Wymagany przekrój to około 200 mm2 (lub okrągły fi = 160 mm). Drugim ważnym elementem kotłowni jest kanał wentylacyjny (wyciągowy) – zwykle usytuowany przy kanale spalinowym. Jest to kratka wyciągająca zadymione powietrze z kotłowni.

Ustawienie kotła

Bardzo ważne jest również usytuowanie kotła w kotłowni. Aby ułatwić dostęp do kotła oraz umożliwić́ jego konserwację, należy zapewnić wolną przestrzeń́ wokół kotła – min. 400 mm. Kocioł należy umieścić́ na niepalnym, izolowanym cieplnie podłożu, którego wymiary muszą być́ większe od podstawy kotła co najmniej o 200 mm z każdej strony. Kotły na paliwa stałe powinny być zamontowane w instalacji zabezpieczonej układem otwartym lub zamkniętym, o ile zostaną zabezpieczone dodatkowym wymiennikiem. Instalując kocioł w pomieszczeniu przygotowanym według powyższych wskazówek, należy pamiętać, iż odpowiednia konserwacja i serwisowanie jest kluczem do zachowania wysokiej sprawności kotła. Warto więc uwzględnić minimum 100 cm wolnej przestrzeni po stronie zasobnika, w przypadku kotłów z podajnikiem. W przypadku kotłów z ręcznym zasypem czyszczonych od góry i z boku powinien być zachowany odstęp od ściany przynajmniej z jednej strony ok. 80 cm dla swobodnego dostępu do konserwacji. Zachowany powinien być także łatwy dostęp do podłączenia hydraulicznego, kominowego i elektrycznego.

Na potrzeby akcji „Pellet w praktyce” wybrano kocioł Forest firmy Budmet Nocoń.

Artykuł został opublikowany w Magazynie Biomasa nr 10/2016

Zdjęcie: Archiwum Budmet Nocoń