W ostatnich latach stanęliśmy w obliczu rekordowego wzrostu emisji dwutlenku węgla. Jednocześnie w wielu Państwach (w tym w Polsce) wciąż zauważalne jest nadmierne wykorzystywanie nieodnawialnych źródeł w produkcji energii. O roli OZE w kontekście rozwoju gospodarczego państwa i zapobiegania niepożądanym zmianom klimatycznym pisze Przemysław Chmielewski, Dyrektor Zarządzający PCWO Energy S.A.
Światowa Organizacja Meteorologiczna podała, że stężenie gazów cieplarnianych w powietrzu nie zmalało nawet mimo ograniczonego ruchu statków i samolotów spowodowanego wprowadzanymi na całym świecie lockdownami. W 2019 roku poziom CO2 w atmosferze wyniósł ponad 410,5 ppm, co jest najwyżej notowanym dotąd odczytem. Również w Polsce mamy do czynienia z wysokim zużyciem energii pochodzącej ze źródeł kopalnych, co sprzyja powstawaniu niekorzystnych dla planety zmian klimatycznych i wzrostowi globalnego ocieplenia. Zapobiec narastającemu kryzysowi ekologicznemu może produkcja energii w oparciu o OZE, w tym elektrownie fotowoltaiczne. Ekspansja inwestycyjna na rynku farm PV nie tylko pozytywnie oddziałuje na środowisko, ale pozwala także zmniejszyć koszty produkcji związane wytwarzaniem energii. Dla innych (np. posiadaczy gruntów rolnych) może się stać również atrakcyjnym źródłem dodatkowego dochodu.
Wpływ OZE na środowisko i gospodarkę
Istnieją różne rodzaje odnawialnych źródeł energii. Jesteśmy w stanie wytwarzać ją za pomocą wiatru, wody, biodegradacji substancji pochodzenia zwierzęcego i roślinnego, a także z promieni słonecznych– używając w tym celu paneli fotowoltaicznych. Wykorzystywanie odnawialnych surowców nie wpływa na wystąpienie długotrwałego deficytu ich zasobów, w przeciwieństwie do źródeł nieodnawialnych, których dostępność stopniowo maleje wraz z ich wydobyciem. Najbogatszym źródłem energii odnawialnej jest Słońce.
Zmiana podejścia w produkcji energii polegająca na coraz większym wykorzystaniu OZE w znacznym stopniu przyczyni się do zredukowania emisji CO2, dzięki czemu zapobiec można coraz poważniejszym zmianom środowiskowym w postaci niepokojąco dużych wahań temperatur czy nienaturalnym warunkom atmosferycznym w danych porach roku. Dodatkowo, potrzeba pozyskiwania energii z odnawialnych źródeł tworzy nowe możliwości dla rozwoju nowych technologii i innowacji, co jest istotne w kontekście silnej pozycji krajowych gospodarek na arenie międzynarodowej.
Również lokalni przedsiębiorcy, inwestując w mikroinstalacje PV czy budowę farm fotowoltaicznych lub wydzierżawiając grunty firmom specjalizującym się w pozyskiwaniu energii z odnawialnych źródeł, przyczyniają się do rozwoju proekologicznej gospodarki, pozyskując jednocześnie dodatkowe, stabilne źródło dochodu. Z informacji opublikowanych przez Agencję Rynku Energii wynika, że zwrot inwestycji w fotowoltaikę odnotować można już po kilku latach od rozpoczęcia produkcji. Później natomiast takie przedsięwzięcie generuje coraz większy zysk. Dodatkowo, budowa farm fotowoltaicznych to inicjatywa szeroko wspierana przez polski rząd i Unię Europejską.
Czytaj też: Podwyżki cen prądu zwiększą boom na fotowoltaikę
Produkcja energii w Polsce w kontekście unijnej strategii energetycznej
Polska jako jedno z nielicznych państw członkowskich Unii Europejskiej nie spełniła wytycznych Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europy nr 2018/2001 z 11 grudnia 2018 r., zgodnie z którą udział OZE w wytwarzaniu energii elektrycznej przez nasz kraj miał osiągnąć 15% do końca 2020 roku. Zamiast tego wyniósł on zaledwie 13,8%. Po dziś dzień głównym źródłem pozyskiwania energii w Polsce są nieodnawialne źródła kopalne, jak np. węgiel brunatny i węgiel kamienny. Jak wynika z raportu Amber & Agora „Europe’s Power Sector in 2020”, wykorzystanie surowców kopalnych do produkcji energii w naszym kraju wynosiło w ubiegłym roku aż 82%. Długotrwałe wydobycie węgla ogranicza jego dostępność i zwiększa koszty produkcji, co z kolei przekłada się na brak możliwości samodzielnego, niezależnego wytwarzania energii. Dodatkowo, masowe korzystanie ze źródeł kopalnych przyczynia się do zwiększenia stężenia dwutlenku węgla w atmosferze, co z kolei wpływa na uwalnianie większej ilości szkodliwych dla środowiska gazów cieplarnianych takich jak metan czy (mono)tlenek azotu.
Jak informuje Fundacja WWF Polska, potencjał polskiego rynku energetycznego w połączeniu z aktualnie dostępnym zapleczem technologicznym pozwala do 2050 roku zaspokoić zapotrzebowanie na energię w Polsce aż w 70% tylko z odnawialnych źródeł. Nasłonecznienie w Polsce ma moc ok. 1050kWh/m2/rok, co jest wystarczające dla racjonalnej produkcji prądu elektrycznego. Dla porównania, podobne warunki geograficzne posiadają Niemcy, które są jednym z europejskich liderów energetyki słonecznej. Sytuacja ta obrazuje, jak duże możliwości w kontekście produkcji energii w oparciu o OZE posiada nasz kraj i jak atrakcyjny jest on dla przedsiębiorców inwestujących w sektor fotowoltaiki. Obecnie, Polska zadeklarowała 21-23% udziału OZE w finalnej konsumpcji energii brutto na koniec 2030 r.
Rozwój rynku fotowoltaicznego w Polsce
Sektor fotowoltaiki jest najszybciej rozwijającym się obszarem OZE w Polsce i na świecie. W 2020 roku Polska znalazła się na czwartym miejscu wśród krajów z największym przyrostem nowych mocy w UE. W porównaniu do poprzedniego roku nasz kraj odnotował 260 procentowy przyrost. Na koniec 2020 r. moc zainstalowana wyniosła 4 GW, natomiast z końcem 2021, jak prognozuje Instytut Energii Odnawialnej, wielkość ta może przekroczyć 6 GW. . Na terenie naszego kraju wciąż jednak istnieje wiele niezagospodarowanych terenów o dużym potencjalne pod inwestycje w farmy fotowoltaiczne. Zeszłoroczne obroty na rynku fotowoltaiki wyniosły aż 10,4 mld zł. Do końca 2020 roku aż 32% zainstalowanej w OZE mocy pochodziło z instalacji fotowoltaicznych. Wielkoskalowe projekty PV okazują się skuteczną konkurencją dla farm wiatrowych w perspektywie najbliższych lat.
Rozwój nowych technologii i wzrost świadomości na temat potrzeby wykorzystania odnawialnych źródeł energii przyczynił się do odnotowania w 2020 roku najniższego w historii Polski współczynnika produkcji węgla, przy jednoczesnym najwyższym dotąd udziale OZE w pozyskiwaniu energii. Mimo to, nadal zauważalne są znaczne dysproporcje w wykorzystywaniu odnawialnych źródeł na tle węgla i innych surowców nieodnawialnych. Pełne wykorzystanie potencjału OZE jest kluczowe w kontekście troszczenia się o kwestie środowiskowe, dlatego tak ważny jest konsekwentny rozwój obszarów, na których produkowana jest już tego typu energia, a także pozyskiwanie nowych przestrzeni mogących zwiększyć jej wytwarzanie w formie przyjaznej dla zdrowia naszej planety.
Wykorzystanie OZE w produkcji energii to nowy etap lokalnego i globalnego rozwoju gospodarki, nie tylko w kontekście samej energetyki, ale także sektora nowych technologii, rynku pracy oraz ekologii. Dzięki odnawialnym źródłom możemy zachować bogactwo biologiczne Ziemi, jednocześnie całkowicie zaspokajając zapotrzebowanie ludzi na energię elektryczną, w oparciu o którą funkcjonują zarówno małe gospodarstwa domowe, jak i wielkie koncerny przemysłowe.
Magazyn Biomasa – sierpień 2021:
tekst: Przemysław Chmielewski, Dyrektor Zarządzający PCWO Energy S.A.
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
