Z nowym rokiem nowe obowiązki rolników w związku z ustanowieniem na terenie całego kraju jednego programu działań dla ograniczenia odpływu azotu ze źródeł rolniczych. Jakie są zmiany w przechowywaniu nawozów naturalnych?
Tekst: Agnieszka Baudet, Kancelaria Radcy Prawnego „AGRA”
Zdjęcie: Pixabay.com
„Program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych” ma wpływ na dawki i sposoby nawożenia azotem, a w szczególności na przechowywanie naturalnych nawozów.
Zmieniono także terminy nawożenia i wskazano, w jakich gminach i w jakich terminach można stosować nawozy.
Nawozy azotowe mineralne na gruntach ornych można stosować od 1 marca do końca października, pozostałe nawozy (stałe) od 1 marca do 30 listopada, a płynne w takich terminach jak azotowe. Poza tym nawozy azotowe mineralne oraz inne nawozy płynne można aplikować już od 15 lutego na grunty, które nie są: zamarznięte, pokryte śniegiem lub wodą, nasycone wodą.
Uprawy trwałe, wieloletnie oraz trwałe użytki zielone można nawozić nawozami azotowymi mineralnymi od 1 marca do 30 września. Pozostałe nawozy stosuje się od 1 marca, z tym że stałe do końca listopada, a płynne do 20 listopada. Gleby ugorowane pozostają natomiast bez nawożenia przez cały rok, chyba że rolnik planuje włączenie ich do produkcji. Wtedy dopuszcza się zastosowanie nawozów jesienią przed planowanym zakończeniem odłogowania.
Jakie będą różnice?
Istotne różnice będą w przechowywaniu nawozów naturalnych.
Płynne i stałe nawozy naturalne należy przechowywać i składować w sposób zapobiegający przedostawaniu się odcieków do wód i gruntu przez okres, gdy nie jest możliwe ich rolnicze wykorzystanie.
Rolnicy mogą przekazać część lub całość wytwarzanych w gospodarstwie nawozów naturalnych innemu rolnikowi lub np. do biogazowni rolniczej, co należy udokumentować na piśmie, w formie umowy, której wzór jest dostępny w rozporządzeniu.
Pojemność zbiorników na płynne nawozy naturalne powinna umożliwiać ich przechowanie przez okres 6 miesięcy. Natomiast powierzchnia miejsc przechowywania stałych nawozów naturalnych – przez okres 5 miesięcy. Przesunięto jednak termin wykonania tych obowiązków w zależności od ilości DJP. Nie dopuszcza się ponownego składowania obornika na pryzmie w tym samym miejscu przez okres 3 lat.
Co ważne na gruncie przez cały rok nie wolno będzie składować pomiotu ptasiego oraz kiszonek.
Plany nawożenia uproszczone?
Plan nawożenia azotem w uproszczonej formie będzie wymagany od rolników posiadających gospodarstwo o powierzchni powyżej 100 ha użytków rolnych lub uprawiających intensywne uprawy oraz utrzymujących obsadę większą nić 60 DJP oraz gospodarstwa wielkotowarowe, które zagospodarowują nawozy naturalne lub produkty biogazowe.
Gospodarstwa takie mogą zbyć do bezpośredniego rolniczego wykorzystania część gnojówki lub gnojowicy. Nie może być tego więcej niż 30 proc., a zbycie musi się odbyć na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Plan taki musi zostać zaopiniowany przez okręgową stację chemiczno-rolniczą.
Za wydanie takiej opinii będzie trzeba zapłacić. Warto zaznaczyć, iż plan nawożenia będzie musiał sporządzić także rolnik (bez względu na wielkość produkcji), który nabędzie nawóz naturalny lub produkt biogazowy.
Czas na dostosowanie powierzchni (pojemności) miejsc do przechowywania nawozów naturalnych:
- do 31 grudnia 2021 r. mają czas prowadzący chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 tys. stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2 tys. stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior;
- do 31 grudnia 2023 r. – prowadzący chów lub hodowlę zwierząt w liczbie równej lub większej 210 DJP, inni niż wymienieni powyżej;
- do 31 grudnia 2025 r. – prowadzący chów lub hodowlę zwierząt w liczbie równej lub większej 40 DJP do mniej niż 210 DJP;
- do 31 grudnia 2027 r. – prowadzący chów lub hodowlę zwierząt w liczbie równej lub większej niż 10 DJP, do mniej niż 40 DJP;
- do 31 grudnia 2029 r. – prowadzący chów lub hodowlę zwierząt w liczbie mniejszej niż 10 DJP.
Rolnicy będą musieli się przygotować przed zastosowaniem nawozów, nieprzestrzeganie norm będzie bowiem skutkowało karami finansowymi.