Oto polskie stanowisko w sprawie propozycji Komisji Europejskiej dotyczącej zmiany dyrektywy OZE. Zostało już wysłane do KE.

Reklama

Wysokie ceny energii i szczególna sytuacja geopolityczna oraz pilne uniezależnienie od paliw kopalnych ze wschodu determinują naglącą potrzebę transformacji energetycznej, której celem jest zwiększenie produkcji i zużycia energii ze źródeł odnawialnych oraz poprawa efektywności energetycznej. W kontekście zagwarantowania bezpieczeństwa energetycznego krajów UE i ich obywateli, w dniu 18 maja 2022 r. Komisja Europejska opublikowała kierunki i propozycje zmian dotyczące Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w konsekwencji zmieniające dyrektywę (UE) 2018/2001 w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej. Przede wszystkim postuluje się oczywiście zwiększenie unijnego celu OZE, ale także uproszczenie procedur administracyjnych, które wskazano w projekcie dyrektywy jako fundamentalną barierę spowalniającą intensyfikację sektora OZE.

Projekt dyrektywy przewiduje m.in. krajowy obowiązek określenia obszarów docelowych dla poszczególnych rodzajów instalacji OZE i nowe, uproszczone zasady wydawania pozwoleń, aby możliwe było skuteczne podwyższenie unijnego celu w zakresie energii odnawialnej do 45%. Proponowane jest zatem szczegółowe zmapowanie obszarów niezbędnych do wniesienia krajowych wkładów w realizację celu w zakresie OZE na 2030 r.


GDZIE KUPIĆ DOBRY PELLET? SPRAWDŹ NA NASZEJ MAPIE!


Zdaniem strony polskiej zgodnie z opublikowanym projektem stanowiska RP w przedmiotowej sprawie, zaproponowany projekt dyrektywy kompatybilnie wpasowuje się w planowane zmiany ustawy o MPZP. Nader trafnym kierunkiem wydaje się wprowadzenie najpierw planów ogólnych, które w sposób kompleksowy określą katalog funkcji dla poszczególnych terenów. Przewiduje się, że plany ogólne będą implementować z art. 15b ust 1 projektu dyrektywy, określając obszary lądowe niezbędne do instalacji OZE. Obszary docelowe OZE, o których mowa w art.15c, będą spójnie korelować ze szczegółowymi planami miejscowymi, których procedura administracyjna dla planów lokalizujących OZE w Polsce będzie trwać po zmianach tylko trzy miesiące.

Z polskiej strony w stanowisku na propozycje KE pojawia się zastrzeżenie, że krótkoterminowa ścieżka formalna zakłóci konsultacje z lokalną społecznością, a efekt może być odwrotny od zamierzonego. Ponadto, należy wskazać, że wyznaczenie obszarów docelowych będzie wymagało krajowej inwentaryzacji terenów, które potencjalnie zostaną przeznaczone pod inwestycje OZE. Zdaniem strony polskiej, skala tej procedury okaże się nie tylko czasochłonna, ale również bardzo wymagająca finansowo dla Państw członkowskich UE. Zdaniem Polski, ze względu na rozproszony charakter inwestycji OZE, mapowanie obszarów niezbędnych do wniesienia krajowych wkładów w realizację celu w zakresie OZE na 2030 r.  nie do końca będzie skuteczne, ponieważ kwestie lokalizacyjne są ustalane w drodze decyzji prywatnych inwestorów. Według autorów stanowiska, wyznaczony termin wdrożenia jest nieproporcjonalny w ujęciu wyzwań inwentaryzacji badawczej całego obszaru kraju. Jako równie istotną kwestię w projektowanym stanowisku wskazano różnokierunkowe formy ochrony przyrody, które nierzadko okazują się istotnymi kamieniami milowymi na ścieżce administracyjnej w projektach deweloperskich inwestycji OZE.

Rząd RP, przychylnie odnosi się natomiast do postulatów KE, aby jak najszybciej dokonać uproszczenia i skrócenia procedur administracyjnych, niezbędnych do budowania nowych instalacji OZE na sztucznych konstrukcjach takich jak np. dachy, parkingi, drogi i tory. Jednocześnie stanowisko RP, sugeruje że proponowane terminy (dwa tygodnie i miesiąc) na rozpatrzenie wniosków o zezwolenie na budowę kolidują z regulacjami krajowymi. Rząd RP sugeruje, aby ukształtować optymalne rozwiązanie, należy tę kwestię przeanalizować w odniesieniu do indywidulanych uwarunkowań zmian tych procedur w danym Państwie Członkowskim. Właściwe tempo i skala działań przy priorytetowym uwzględnieniu specyfiki rozbudowy infrastruktury sieciowej pozwoli na sukcesywną realizację przedmiotowych celów. Uzupełniająco, KE zaproponowała wyznaczenie punktów kontaktowych dla inwestorów OZE, które poprzez doradztwo inwestycyjne zapewniłyby komfort administracyjny planowanych działań. Jednocześnie Polska negatywnie odnosi się do projektu przepisów zakładających, że to punkt kontaktowy zapewnia przestrzeganie określonych w projekcie dyrektywy terminów (art. 16 ust. 3).  Zdaniem projektodawców, w przeważającej części o powodzeniu procesu inwestycyjnego decyduje właściwe przygotowanie inwestora w zakresie dokumentacji. Projektodawcy stanowiska RP, jednocześnie wskazują, że zupełna elektronizacja procedur administracyjnych w ciągu 2lat od wejścia przepisów może okazać się problematyczna chociażby z uwagi na kosztochłonną infrastrukturę informatyczną.


Oto mapa biogazowni rolniczych w Polsce!


Państwo polskie w swoim stanowisku popiera dążenie do uznania OZE za nadrzędny interes publiczny do czasu osiągnięcia neutralności klimatycznej, jak wskazano w propozycji art.16d projektu dyrektywy. Niemniej jednak, wskazuje dalej, iż zbyt krótki czas dostosowania się do nowej dyrektywy, spowoduje rewolucje na ścieżce legislacyjnej. Ponadto, zdaniem autorów odpowiedzi do KE, każda inwestycja planowana na obszarach Natura 2000 nawet ta, która pozyskuje energię ze źródeł odnawialnych musi być, co najwyżej neutralna dla chronionego obszaru lub należy wykazać, że korzyści z jej zrealizowania będą większe niż ewentualne szkody poczynione na danym terenie.

Na strategię osiągnięcia celów w zakresie klimatu i energii w UE składa się kilka inicjatyw przewodnich, a kolejna, po inicjatywie zmian w dyrektywie OZE, dotyczy ram regulacyjnych dyrektywy 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i obowiązek zapewnienia, aby nowe budynki były gotowe do wykorzystania energii słonecznej, oraz montowania instalacji energii słonecznej na budynkach. Zgodnie z polskim stanowiskiem, obligatoryjne projektowanie wszystkich nowych budynków z uwzględnieniem ich potencjału w zakresie instalacji PV może zostać zaakceptowane jedynie przez rozwój infrastruktury elektroenergetycznej w świetle krajowej polityki rozbudowy siedzi dystrybucyjnych OSD. Autorzy stanowiska RP, w projektowanym dokumencie komunikują, iż na drodze przemian polskiego sektora energetycznego szczególnym problemem jest też stan polskich elektroenergetycznych sieci przesyłowych. Według projektodawców RP, konieczne nakłady finansowe oraz krótki przedział czasowy nie sprzyjają wdrożeniu proponowanych przez KE propozycji. Strona polska wskazuje, że według Ustawy Prawo energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997 roku, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego jest zobowiązany zapewnić bezpieczeństwo pracy sieci elektroenergetycznej, a przeciążenie sieci mogłoby je zakłócić.

Ciekawe spostrzeżenia z lektury dokumentu wynikają także dla sektora ciepłownictwa, które stoi przed dużym wyzwaniem w kontekście podwyższenia unijnego celu OZE. Ze stanowiska wynika, że w obecnej sytuacji nieuniknionym rozwiązaniem jest elektryfikacja ciepła, która komplementarnie wpasowuje się w ramy regulacyjne dyrektywy RED uwzględniające obowiązek współpracy OSD z przedsiębiorstwami ciepłowniczymi funkcjonującymi na ich obszarze. Działania w tym zakresie ułatwią m.in. zagospodarowanie nadmiarowej generacji energii elektrycznej z morskich fam wiatrowych przez wykorzystanie pomp ciepła. Dodatkowo autorzy opracowania piszą, że energia z odpadów komunalnych to również jeden z bardziej perspektywicznych kierunków prowadzących do transformacji ciepłownictwa. Odpady komunalne stają się dobrą alternatywą do konwencjonalnych źródeł energii.

 

Rozwiązania zaproponowane przez Komisję Europejską

 

 

Stanowisko i rozwiązania RP

Wprowadzenie obszarów docelowych energii odnawialnej i zasady wydawania pozwoleń
  • Aprobata dot. wprowadzenia planów ogólnych, w których uwzględniane są ustalenia strategii rozwoju gminy w zakresie OZE;
  • Termin przyjęcia MPZP realizujących założenia art.3 ust.1 projektu dyrektywy – nie krócej niż 2 lata od momentu wejścia w życie planu ogólnego;
  • Potrzeba znacznych nakładów finansowych na inwentaryzację  terenu całego kraju
Podwyższenie unijnego celu w zakresie energii odnawialnej do 45 %;
  • Uwzględnienie  indywidualnych warunków  i możliwości każdego z Państw Członkowskich, jak również troska o ponoszenie obciążeń z nimi związanych przez społeczeństwo, w sposobie osiągnięcia celu, który jest zależny od warunków pogodowych
Zobowiązanie państw członkowskich do wspierania testowania nowych technologii energii odnawialnej przy zastosowaniu odpowiednich zabezpieczeń.
  • Uwzględnienie  wpływu nowych technologii na bezpieczeństwo pracy sieci elektroenergetycznej oraz sposobu oddziaływania  na rynek energii elektrycznej.
Obowiązek państw członkowskich w zakresie określenia obszarów lądowych i morskich niezbędnych do instalacji elektrowni produkujących energię ze źródeł odnawialnych na potrzeby ich krajowych wkładów w realizację celu na 2030 r. w zakresie energii odnawialnej;
  • Brak uwzględnienia charakterystyki i struktury polskiej energetyki;
  • Rozważenie zmian w art. 15c ust. 1 lit. a punkt 2, w zakresie budowy elektrowni wiatrowych, uwzględniające oddziaływania środowiskowe;
  • Uwzględnienie specyfiki wydawania ocen środowiskowych.
Ułatwienia w procesie wydawania pozwoleń, w tym dla urządzeń wykorzystujących energię słoneczną w sztucznych konstrukcjach;
  • Wymuszenie opracowania odrębnego prawodawstwa w obszarze postępowań administracyjnych dla OZE;
  • Dostosowanie tempa i skali działań do specyfiki rozwoju infrastruktury sieciowej.
Wymóg, aby elektrownie produkujące energię ze źródeł odnawialnych, ich podłączenie do sieci, sama sieć lub aktywa magazynowe były uznawane za leżące w nadrzędnym interesie publicznym w kontekście określonych celów;
  • Zbyt krótki czas na wprowadzenie zmian;
  • Uwzględnienie specyfiki procedur środowiskowych  w zakresie nadrzędności  interesu publicznego dla OZE
Obowiązek zapewnienia, aby nowe budynki były gotowe do wykorzystania energii słonecznej, oraz montowania instalacji energii słonecznej na budynkach
  • Sukcesywna realizacja koncepcji wymaga znacznych nakładów finansowych na modernizację sieci przesyłowej;
  • Kontrola lub ocena wniosków pod kątem środowiskowym i technicznym.
Podniesienie unijnego celu w zakresie efektywności energetycznej
  • Elektryfikacja ciepła uwzględniająca obowiązek współpracy OSD
    z przedsiębiorstwami ciepłowniczymi.
  • Energia z odpadów komunalnych jest ukierunkowana na transformacje energetyczną.

To tylko fragment artykułu. Cały przeczytasz w Magazynie Biomasa. W internecie za darmo:

Inne wydania Magazynu Biomasa znajdziesz tutaj. Dlatego kliknij i czytaj!

Tekst: Natalia Narloch, Michał Tarka / TTW Legal
Zdjęcie: pixabay.com
Newsletter

Newsletter

Bądź na bieżąco z branżą OZE