Od wielu lat odnotowuje się wzrost produkcji odpadów komunalnych zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Fakt ten dotyczy szczególnie krajów rozwiniętych oraz rozwijających się, gdzie zaobserwować można ścisłą korelację między intensyfikacją konsumpcji a przyrostem strumienia odpadów.
Tekst: Michał Brzoski, Dawid Chełkowski, Damian Janczak / Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Zdjęcie: pixabay.com
W odpadach komunalnych tkwi niewątpliwie wielki potencjał, biorąc pod uwagę możliwości ich zagospodarowania.
Dotyczy to zarówno procesu recyklingu, przekształcania termicznego czy metod biologicznych. Odpowiednio dobrana technologia, nadzór oraz inne czynniki mogą korzystnie wpływać na bilans ekonomiczny przedsiębiorstwa zajmującego się zagospodarowaniem tego strumienia odpadów.
Z takiego działania wynikają również pozytywy dla społeczeństwa, ponieważ skutki zanieczyszczenia środowiska dotykają każdego obywatela. Powinno się zatem dążyć do jak największego zoptymalizowania metod zagospodarowania odpadów komunalnych, w szczególności poprzez metody biologiczne.
Wciąż narastające zanieczyszczenie oraz degradacja środowiska naturalnego są ściśle związane między innymi ze wzrostem wytwarzania odpadów komunalnych. Nagromadzenie znacznych ilości tego materiału w większych miastach stawia nowe wyzwania dla podmiotów zajmujących się zbiórką odpadów, transportem, a także ich zagospodarowaniem.
Już w kwietniu kolejna edycja Warsztatów biogazowych – Praktycznie o biogazie. 26 kwietnia 2018 roku w Hotelu IOR – Centrum Kongresowe Poznań, poruszymy najważniejsze kwestie związane z produkcją biogazu.
Sprawdź szczegóły, klikając w baner.
Gospodarka o obiegu zamkniętym
Taki stan rzeczy spowodowany jest przez szereg różnych czynników, takich jak coraz wyższy standard życia w miastach czy intensywna migracja z terenów wiejskich. 2 grudnia 2015 r. Komisja Europejska przyjęła pakiet, którego głównym celem jest stworzenie gospodarki o obiegu zamkniętym, zwiększając tym samym globalną konkurencyjność, wspierając zrównoważony wzrost gospodarczy czy stworzenie nowych miejsc pracy.
Prowadzić ma to zarówno do optymalnego wykorzystania surowców, odpadów i produktów ubocznych z jednoczesną oszczędnością energii i zmniejszeniem emisji gazów cieplarnianych do atmosfery.
Określony został jasno również wspólny cel Unii Europejskiej do 2030 roku, jakim jest m.in. redukcja składowania odpadów do maksymalnie 10 proc., recykling odpadów komunalnych na poziomie 65 proc. czy recykling odpadów opakowaniowych na poziomie 75 proc.
Kluczowa w tej kwestii jest hierarchia zagospodarowania odpadów, która przewiduje odpowiednio priorytetowe działania, zaczynając od zapobiegania powstawaniu odpadów, ponownego wykorzystania, recyklingu, innych sposobów odzysku, kończąc na składowaniu. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego całkowita masa zebranego materiału wynosiła w 2016 roku ok. 11 564 300 t, co stanowiło wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim 7,3 proc.
Średnia masa wytwarzanych odpadów komunalnych na jednego mieszkańca w 2016 roku wynosiła ok. 303 kg. Liczby te różnią się znacznie w zależności od województwa, gdzie najwyższą średnią odnotowano w województwie dolnośląskim (361 kg), zachodniopomorskim i śląskim (po 355 kg) oraz lubuskim (346 kg). Najmniej z kolei zebrano w 2016 roku w województwie świętokrzyskim (184 kg), lubelskim (196 kg) i podkarpackim (210 kg).
Należy zauważyć, że największy strumień odpadów komunalnych pochodzi z gospodarstw domowych (82,1 proc.) i w 2016 roku wynosił ok. 9 564 500 t.
Z danych GUS z ostatnich czterech lat wynika, że masa produkowanych odpadów rośnie z roku na rok.
Równocześnie wzrasta jednak wykorzystanie metod przekształcania odpadów zarówno poprzez metody biologiczne (kompostowanie, fermentacja metanowa), jak i spalanie odpadów z równoczesnym odzyskiem energii. W związku z tym pomimo rosnącej co roku masy odpadów, ilości materiału ulegające składowaniu maleją.