Zgodnie z raportem „Rynek kotłów na biomasę w Polsce”, opublikowanym przez Instytut Energetyki Odnawialnej w lipcu 2015 r., wykorzystanie energii spalania biomasy do celów grzewczych staje się coraz bardziej uzasadnioną ekonomicznie i technologicznie alternatywą dla kotłów opalanych paliwami kopalnymi.
Pomimo ciągłej dominacji na rynku urządzeń wykorzystujących paliwa konwencjonalne, zauważalny jest rozwój sektora produkcji kotłów na biopaliwa stałe oraz ich rosnący udział w ofertach polskich producentów. Z dostępnych na rynku rozwiązań technologicznych korzystają coraz częściej zarówno klienci indywidualni, jak i instytucjonalni. Stosowanie biomasy jest korzystne z punktu widzenia ochrony środowiska nie tylko ze względu na zmniejszoną emisję zanieczyszczeń. Pozyskując energię z biomasy, zapobiega się marnotrawstwu nadwyżek żywności, zagospodarowane zostają odpady produkcyjne przemysłu leśnego i rolnego, utylizowane są odpady komunalne. Ponadto jest to paliwo tanie i dostępne praktycznie w każdym miejscu na świecie. Dodatkowym bodźcem, pobudzającym inwestycje w technologie spalające biomasę, oprócz niskiej ceny paliwa oraz ekologiczności, są liczne instrumenty finansowe w postaci pożyczek czy dotacji. I mowa tutaj zarówno o możliwościach dofinansowania kotłów na biomasę, wykorzystywanych do wytworzenia energii na potrzeby domu jednorodzinnego, jak również o rozwiązaniach wytwarzających energię na skalę przemysłową.
Mikroinstalacje na biomasę
Analizując możliwości pozyskania dofinansowania zakupu kotłów/pieców na biomasę, budowy instalacji biomasowych lub modernizacji kotłowni pod kątem spalania biomasy, rozpocznijmy od projektów wspierających tzw. mikroinstalacje. Na likwidację starego kotła i zainstalowanie nowego, niskoemisyjnego ogrzewania o mocy cieplnej do 300 kWt można uzyskać dofinansowanie z programu Prosument. Jego celem jest ograniczenie lub uniknięcie emisji CO2 w wyniku zwiększenia produkcji energii z odnawialnych źródeł, poprzez zakup i montaż małych instalacji lub mikroinstalacji OZE, do produkcji energii elektrycznej lub ciepła. Beneficjentami programu mogą być osoby fizyczne, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe oraz jednostki samorządu terytorialnego. Budżet programu na lata 2014- -2022 wynosi 800 mln zł. Środki z tego programu są rozdysponowywane za pośrednictwem banków oraz Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dofinansowanie w ramach programu udzielane jest w formie pożyczki wraz z dotacją do 100 proc. kosztów inwestycji. O możliwości pozyskania dofinansowania dla działań sprzyjających ograniczaniu niskiej emisji warto zapytać również w Urzędzie Miasta lub Urzędzie Gminy. Mają one bowiem możliwość pozyskania środków przeznaczonych na dopłaty dla mieszkańców do wymiany ogrzewania na niskoemisyjne, w tym automatycznych kotłów na biomasę (drewno, pellet) m.in. z działania KAWKA, a także z Regionalnych Programów Operacyjnych czy WFOŚiGW. W zależności od regionu, w którym realizowany jest projekt, potencjalną możliwością wsparcia mikroinstalacji, w tym również zakupu kotłów/pieców na biomasę, budowy instalacji biomasowych lub modernizacji kotłowni pod kątem spalania biomasy, mogą być środki oferowane przez WFOŚiGW. Zazwyczaj dofinansowanie oferowane przez te podmioty udzielane jest w formie preferencyjnej pożyczki, której bardzo często towarzyszy umorzenie. Okres oraz oprocentowanie pożyczki zależne jest już od poszczególnych podmiotów je wdrażających. A jeśli z jakichkolwiek przyczyn okaże się, że nie jest możliwe uzyskanie dofinansowania z żadnego z powyższych źródeł, warto zwrócić się do Banku Ochrony Środowiska. Ten oferuje liczne instrumenty, również wdrażane przy udziale WFOŚiGW, które mogą być odpowiednie dla naszej inwestycji.
Biomasa w przemyśle
Warto nadmienić, iż rozwój wytwarzania energii na przestrzeni kilku ostatnich lat w oparciu o odnawialne źródła wynika przede wszystkim z wymogów Unii Europejskiej konieczności ochrony środowiska oraz wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Dla tego przed przedsiębiorcami chcącymi realizować tego typu inwestycje stoi wiele możliwości – konkursów, w ramach których mogą pozyskać współfinansowanie. W unijnej perspektywie finansowej na lata 2014-2020 przewidziano liczne nabory wniosków. Ich celem jest zwiększenie wytwarzania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (w tym m.in. z biomasy), wspieranie rozwoju technologicznego i innowacji, ale również tworzenie możliwości rozwoju regionalnego oraz większe bezpieczeństwo dostaw energii. Z tych właśnie przyczyn pojawiło się wiele działań wspierających wytwarzanie energii z OZE, również w oparciu o technologie spalania biomasy. Dla projektów biomasowych skierowane są zarówno programy pochodzące ze środków Regionalnych Programów Operacyjnych i Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, jak również działania finansowane ze środków krajowych (np. BOCIAN). Aby wykluczyć możliwość podwójnego dofinansowania, ustalono linię graniczną pomiędzy poszczególnymi działaniami. W perspektywie „starej” demarkacja dla projektów OZE dokonywana była w oparciu o wartość inwestycji. W latach 2014-2020 dobór odpowiedniego źródła dofinansowania odbywa się w oparciu o moc zainstalowaną instalacji OZE. Zupełnie innymi prawami natomiast rządzi się program BOCIAN NFOŚiGW w Warszawie, bowiem tu nie obowiązuje demarkacja. Przykładowo – w przypadku przedsięwzięcia polegającego na instalacji wytwarzania energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji na biomasę minimalna moc zainstalowana, określona zapisami konkursu, wynosi 40 kW – maksymalna natomiast to 5 MW.
Możliwości w 2016 r.
Teraz jeszcze kilka słów odnośnie dostępnych w 2016 r. programów, z których będzie można pozyskać dofinansowanie dla instalacji spalających biomasę. Przede wszystkim należy wymienić działanie 1.1 Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ). Wśród typów projektów mogących uzyskać dofinansowanie wymienić można również budowę i przebudowę instalacji na biomasę. Nabór wniosków o dofinansowanie planowany jest na IV kwartał 2016 r. Kwota przeznaczona na dofinansowanie projektów w ramach konkursu to 210 mln zł. Warto wspomnieć również o obecnie trwających naborach wniosków w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, a mianowicie: Działaniu 1.2 Promowanie efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach oraz Poddziałaniu 1.6.1 Źródła wysokosprawnej kogeneracji. W ramach pierwszego na wsparcie mogą liczyć projekty inwestycyjne, dotyczące efektywności energetycznej w przedsiębiorstwach, wynikające z przeprowadzonego audytu energetycznego przedsiębiorstwa, mające na celu poprawę efektywności energetycznej, a także zmierzające ku temu zmiany technologiczne w istniejących obiektach, instalacjach i urządzeniach technicznych, w tym m.in.: budowa lub przebudowa lokalnych źródeł ciepła (w tym wymiana źródła na instalację OZE). O dofinansowanie w ramach działania ubiegać się mogą duże przedsiębiorstwa. Wnioski przyjmowane są przez NFOŚiGW do końca sierpnia 2016 r. Z kolei Poddziałanie 1.6.1 wspiera budowę nowych lub zwiększenie mocy (w wyniku rozbudowy lub przebudowy) istniejących jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w technologii wysokosprawnej kogeneracji w jednostkach kogeneracji o całkowitej nominalnej mocy elektrycznej powyżej 1 MW. Beneficjentami działania są przedsiębiorcy, ale również i JST, podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych JST oraz spółdzielnie mieszkaniowe. Nabór wniosków prowadzony jest do 30 września 2016 r.
Wsparcie z regionu
Jeśli natomiast moc naszej instalacji jest mniejsza niż wymagana przez PO IiŚ, pozostają nam jeszcze środki regionalne. I idąc tym właśnie tropem również mamy pozytywne wieści – aż 14 na 16 województw (za wyjątkiem lubelskiego i wielkopolskiego) w 2016 r. zaplanowało w swoich harmonogramach uruchomienie działań na rzecz OZE. Z każdym planowanym do uruchomienia działań można zapoznać się na stronach poszczególnych RPO. Oczywiście część z konkursów została już przeprowadzona, wciąż jednak można skorzystać z dofinansowania między innymi w województwach łódzkim, świętokrzyskim, warmińsko- mazurskim, podlaskim, lubelskim, podkarpackim czy pomorskim. Natomiast, jeżeli z jakiś przyczyn nie skorzystamy z żadnej z w/w możliwości, pozostaje nam Program 3.3 Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii, Część 1) BOCIAN – Rozproszone, odnawialne źródła energii NFOŚiGW. Jest to pożyczka udzielana na preferencyjnych warunkach. Nabór wniosków w 2016 r. prowadzony był do 20 maja, była to już 3. edycja konkursu. Niewykluczone natomiast, że kolejny nabór odbędzie się jeszcze w tym roku. Pomimo wielu zmian, które nastąpiły w zasadach wsparcia w nowej perspektywie finansowej 2014-2020, zdecydowanie warto sięgnąć po dofinansowanie, do czego serdecznie zachęcamy, w szczególności z uwagi na dostępność środków i różnorodność możliwości wsparcia.
Autor: Paulina Szypa, Metropolis Doradztwo Gospodarcze sp. z o.o.
Artykuł został opublikowany w „Magazynie Biomasa” wydanie lipiec-sierpień 2016 r.
Zdjęcie: pixabay.com
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
