VI Kongres Biogazu za nami! Ponad 230 przedstawicieli sektora biogazowego spotkało się w CKS Ossa, by przez dwa dni konferencji dyskutować o kondycji branży, perspektywach rozwoju, a przede wszystkim o roli biogazu i biometanu w transformacji energetycznej Europy i Polski.

VI Kongres Biogazu

Największa w Polsce konferencja adresowana do przedstawicieli branży biogazowej, energetycznej oraz sektora odnawialnych źródeł energii zgromadziła w tym roku rekordową liczbę uczestników. Znakomita frekwencja jest dowodem na to, że Kongres Biogazu, który od sześciu lat organizuje Biomass Media Group, wydawca „Magazynu Biomasa”, znalazł swoje stałe miejsce w kalendarzu branżowym profesjonalistów branży energetycznej.

Biogaz i biometan – w kierunku neutralności klimatycznej

Biogaz i biometan – w kierunku neutralności klimatycznej – to hasło, które przyświecało tegorocznej edycji Kongresu Biogazu. Grudniowe spotkanie w CKS Ossa podzielono na pięć sesji tematycznych skoncentrowanych wokół aktualnych problemów i wyzwań dla krajowej branży biogazowej. Także w odniesieniu do założeń Europejskiego Zielonego Ładu.

Branża nie rozwinie się bez systemu wsparcia

VI edycję Kongresu Biogazu otworzyli Maciej Kosiński z „Magazynu Biomasa” i prof. dr hab. inż. Jacek Dach z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Inaugurująca Kongres sesja dotyczyła roli biogazu i biometanu w transformacji energetycznej Europy i Polski. Michał Tarka z kancelarii TTW przedstawiając założenia podpisanego pod koniec listopada br. „Porozumienia Sektorowego” podkreślił, że branża biogazu nie rozwinie się bez systemu wsparcia dla biometanu.

– Wysokie koszty gazu sprzyjają biometanowi – mówił, prezentując prognozy zapotrzebowania na gaz i produkcji biometanu w Polsce w 2030 r.

Temat perspektyw, jakie dla biometanu w transporcie niesie unijny pakiet Fit for 55 przedstawił Adam Stępień z Krajowej Izby Biopaliw, zaś rozwój krajowej branży biometanu w kontekście standaryzacji technicznej podjął Paweł Filanowski z PGNiG SPV 7, spółki – córki gazowego koncernu, która ma się koncentrować na rozwijaniu projektów biometanowych.

Nagrody „Magazynu Biomasa”

Nowością tegorocznej edycji i jednocześnie istotnym punktem pierwszego dnia Kongresu było wręczenie nagród „Magazynu Biomasa”. Wyróżnienia przyznano w czterech kategoriach: Biogaz, Biometan, Prawo w biogazie i Projekt biogazowy, a otrzymali je odpowiednio:

prof. dr hab. inż. Jacek Dach z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu,
Marek Pituła, prezes zarządu Polskiego Stowarzyszenia Biometanu,
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju za projekt „Innowacyjna biogazownia”
oraz Michał Tarka z Kancelarii Prawnej Tarka Trupkiewicz i Wspólnicy.

Pobierz prezentacje VI Kongresu Biogazu

Biogaz tylko dla pasjonatów?

Ostatnim punktem pierwszej sesji tematycznej był panel dyskusyjny: Kierunki rozwoju „zielonych gazów” w Polsce w odniesieniu do Europejskiego Zielonego Ładu. W panelu moderowanym przez Jolantę Kamińską z „Magazynu Biomasa” udział wzięli: Marcin Ścigan z Departamentu Odnawialnych Źródeł Energii w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Artur Michalski z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Sylwia Koch-Kopyszko reprezentująca Stowarzyszenie Zielony Gaz dla Klimatu, Artur Zawisza z Unii Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego, Dariusz Bojsza ze Stowarzyszenia Inicjatywa dla Środowiska, Energii i Elektromobilności, dr Ewa Krasuska z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz Piotr Spychała, przedstawiciel PGNiG SPV7.

Dyskusja koncentrowała się na bolączkach biogazowników.

– Odnoszę wrażenie, że biogaz jest trochę takim niechcianym dzieckiem w rodzinie OZE – mówiła Jolanta Kamińska, nawiązując do niewielkiej liczby instalacji biogazowych w Polsce oraz trwającej od kilku lat niemocy regulacyjnej w kwestii biometanu.

– Dziś można powiedzieć, że produkcja biogazu to temat dla pasjonatów – mówiła nieco przewrotnie Sylwia Koch-Kopyszko wskazując te obszary, które wymagają pilnej naprawy.

Nieco optymistyczniej do przyszłości branży odniósł się Artur Zawisza, który duże nadzieje wiąże z podpisanym w Ministerstwie Klimatu i Środowiska „Porozumieniem Sektorowym”.

– Nie możemy sobie pozwolić na to, żeby nie budować biogazowni – mówił z kolei Dariusz Bojsza, który podkreślił, że branża potrzebuje przełomu.

„Czy takim przełomem będzie realizowana przez NCBiR „Innowacyjna biogazownia” ? – dopytywała dr Ewę Krasuską Jolanta Kamińska. Panelistka potwierdziła, że projekt ma ambicję być przełomowy w zakresie rozwoju biogazu w Polsce.

Wzrost cen CO2 a prognozy dla polskiej gospodarki

Po przerwie uczestnicy Kongresu wysłuchali wykładów poruszających kwestie szans, jakie dla rozwoju obszarów wiejskich niesie biogaz. Temat, o którym mówi się coraz częściej to kwestia emisyjności gospodarki.

– Przy obecnej cenie za emisję tony dwutlenku węgla (wynoszącej ~ 80 EUR/t – przyp. red.) przyszłość naszej gospodarki rysuje się w czarnych barwach – alarmował prof. Jacek Dach z UP Poznań.

Jego prezentacja pokazywała, że zaniechania w obszarze inwestycji nisko i zeroemisyjnych (w tym OZE) będą miały bezpośredni wpływ na sytuację krajowcy przedsiębiorców. Między innymi z sektora przetwórczo-rolnego.

– Jeśli ślad węglowy przy produkcji np. mięsa będzie wysoki np. poprzez wykorzystanie energii pochodzącej z paliw kopalnych, konkurencyjność polskich produktów w UE znacznie spadnie – dowodził J. Dach.

Do sytuacji rolnictwa odnosiła się także prezentacja dr hab. inż. Anny Grosser z Politechniki Częstochowskiej, która przedstawiła możliwości wykorzystania pomiotu kurzego w biogazowniach.

Kwestie związane z budową i eksploatacją biogazowni poruszyli Mateusz Jarosz z Shell Polska oraz Piotr Zając z A-Consult.

Projekt Nutri2Cycle

Równolegle z drugą sesją tematyczną odbywało się wydarzenie towarzyszące, które było częścią tegorocznej edycji Kongresu Biogazu. Było to spotkanie grupy eksperckiej Polish National Task Force w ramach projektu Nutri2Cycle. Hasłem tej otwartej sesji było „Nutri2Cycle – w kierunku bardziej efektywnego wykorzystania węgla i substancji odżywczych w rolnictwie.” Spotkanie koordynowała dr hab. inż. Krystyna Malińska z Politechniki Częstochowskiej, a udział w nim wzięło kilkanaście osób.

Bioodpady – niewykorzystany potencjał

Trzecia i zarazem ostatnia sesja zamykająca pierwszy dzień VI Kongresu Biogazu dotyczyła innowacyjnego podejścia do gospodarki odpadami w Polsce w kontekście biogazu odpadowego. Prelegenci przybliżyli problem przetwarzania odpadów w biogazowniach w odniesieniu do przepisów prawa i dobrych praktyk, a także nadal niedoskonałej gospodarki odpadami w naszym kraju, zwłaszcza selektywnej zbiórki odpadów.

Tematem wykładu inaugurującego tę sesję był Potencjał biogazowy w odniesieniu do krajowego planu gospodarki odpadami. Wygłosiła go dr inż. Jolanta Kamińska-Borak z Instytutu Ochrony Środowiska z Państwowego Instytutu Badawczego.

O wykorzystaniu bioodpadów w procesie fermentacji metanowej na przykładzie rozwiązań wdrożonych w Międzygminnym Zakładzie Kompleksowego Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w Tychach mówił Bartosz Gogol z Master – Odpady i Energia Sp. z o.o.

Z kolei Sylwia Koch-Kopyszko reprezentująca Stowarzyszenie Zielony Gaz dla Klimatu podjęła temat roli biogazowni w gospodarce bioodpadami w Polsce.

– W Polsce mamy 90 mln ton obornika, gnojowicy i pomiotu rocznie. Do tej pory odpad, wkrótce może być produktem. To widać już dziś, kiedy część rolników chce dopłat do odbioru w/w substratów biogazowych – mówiła. – Zdecydowanie potrzebujemy programu zachęt, który pomógłby w selektywnej zbiórce odpadów – dodawała S. Koch-Kopyszko.

– W Polsce mamy ok. 200 RIPOK-ów (Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych – przyp red.) Przy każdej z nich mogłaby stać biometanownia – dowodził Grzegorz Gieszczyk z UNISERV podczas swojej prezentacji.

Sesję III zamknęła prelekcja Krzysztofa Maciąga z Tedom Poland.

Pierwszy dzień Kongresu Biogazu zakończyła sesja Q&A do prelegentów.

– Czy jest możliwy blending nieoczyszczonego biogazu z gazem ziemnym? – pytał Michał Ćwil z Gobarto Pawła Filanowskiego odnosząc się do jego wcześniejszej prezentacji. Uczestnicy mówili także o problemach z przyłączaniem nowym instalacji biogazowych do sieci, wróżąc przyszłe problemy biometanownią, które miałyby zatłaczać „zielony gaz” do krajowej sieci.

– Mamy bariery administracyjne, techniczne i społeczne – mówiła Sylwia Koch-Kopyszko. Niewiele się zmieni, jeśli odgórnie nie zostanie narzucony obowiązek postawienia biogazowni w każdej gminie – dodawała nawiązując do fiaska rządowego programu biogazowego z 2010 r.

Biometan – nasze dobro narodowe? (in spe)

Drugi dzień VI Kongresu Biogazu koncentrował się na kwestiach dotyczących biometanu. Hasłem sesji otwierającej był Biometan w Polsce – perspektywy rozwoju rynku.

Pierwsze wystąpienie należało do Lecha Wojciechowskiego z Polskiej Platformy LNG i bioLNG, który poruszył temat bioLNG jako alternatywy dla zatłaczania biometanu do sieci.

– Przy obecnych barierach regulacyjnych i związanych z chłonnością sieci bioLNG daj możliwość rozwoju branży biometanu. Mamy klientów w polsce, którzy kupią bioLNG w każdej ilości, natychmiast – przekonywał.

O tym samym mówili przedstawiciele Polskiej Platformy Biometanu, którzy na konferencji zaprezentowali biznesowe aspekty budowy biometanowni w Polsce.

„W kraju też można dobrze sprzedać biometan, ale trzeba mieć wszystko dobrze policzone” – przekonywał Marek Pituła z PSB, który podczas swojego wystąpienia przedstawił wyliczenia związane z nakładami finansowymi i potencjalnymi zyskami budowy instalacji produkującej biometan. Prelegenci dowodzili, że kwestii biogazu i biometanu nie można tylko i wyłącznie traktować jako produkcji zielonej energii, ale do całego zagadnienia należy podejść dużo szerzej, uwzględniając m.in. rolę tego typu instalacji w zagospodarowaniu odpadów i ograniczaniu emisyjności gospodarki.

Podobnie wypowiadał się Piotr Kaczmarek z Fiorentini Polska, który mówił:

– Jesteśmy na pewnym etapie transformacji energetycznej, a biometan jest częścią większej całości. Zielona energia w przemyśle to temat, którego nie powinniśmy ignorować – dodawał.

Dlaczego powinniśmy wybierać pomiędzy kogeneracją i biometanem? Na takie pytanie postanowił odpowiedzieć Łukasz Wilczyński, przedstawiciel KWE AB Energy Polska Sp. z o.o. zaś o pierwszej w Niemczech zintegrowanej instalacji bio-LNG, która jest wizytówką zrównoważonego sektora transportu mówił Maurice Markerink z EnviTec Anlagenbau GmbH & Co. KG.

Sesję zamknął Paweł Wiktor reprezentujący GSS S.A., który mówił o systemie offsetowym w Polsce i o tym jak biogazownie mogą uczestniczyć w drodze ku zeroemisyjności Europy.

Dość czekania

Rola biogazu w transformacji energetycznej Polski – możliwości, wyzwania, bariery – to temat panelu dyskusyjnego, zamykającego VI Kongres Biogazu, w ramach którego wypowiadali się eksperci:

> Krzysztof Zieniewicz, przedstawiciel Green Genius,

> Marek Pituła z Polskiego Stowarzyszenia Biometanu,

> Paweł Karwat reprezentujący Bio-Industry,

> Wojciech Nawrocki z Metropolis,

> oraz Paweł Wiktor z GSS SA.

Dyskusja w dużej mierze dotyczyła kwestii bankowalności projektów biogazowych, ale także zderzenia inwestora z wymaganiami formalno-prawnymi, które skutecznie potrafią zastopować, a nawet storpedować inwestycję. Mówiono też o ważnej roli akceptacji społecznej dla biogazowni, która może mieć kluczowe znaczenie dla powodzenia projektu.

Krzysztof Zieniewicz z Green Genius przywoływał doświadczenia firmy z Litwy i Białorusi i odnosił je do polskiej rzeczywistości. Z kolei Paweł Karwat i Wojciech Nawrocki wymieniali bariery administracyjne związane z budową biogazowni.

„Czy przyszłość biogazu to produkcja energii elektrycznej czy zagospodarowanie odpadów – zastanawiali się uczestnicy VI Kongresu Biogazu. A może biometan? Lub produkcja „zielonego” wodoru? – Biznes znajdzie drogę. Każdy z dostępnych scenariuszy jest możliwy do realizacji w Polsce. Liczymy na to, że kolejna nowelizacja ustawy o OZE, będzie tą która da większy impuls inwestycyjny w branży biogazu.

– W Polsce mamy 8, w sąsiadujących z nami Czechach 53 biogazownie na 1 mln mieszkańców – mówił podczas Kongresu Biogazu Artur Zawisza.

Czas to zmienić.