Uchwały antysmogowe. Dzięki nim węgiel zostanie zastąpiony pelletem?

Niemal miesiąc po miesiącu sejmiki poszczególnych województw podejmują uchwały antysmogowe. Zakazują one spalania paliw niskiej jakości, nakazują natomiast wymianę „kopciuchów” na kotły spełniające normy ekoprojektu. Branża pelletowa i producenci kotłów mają nadzieję, że nowe przepisy zdynamizują rynek.

Tekst: Oprac. Piotr Wielicki 

Zdjęcie: Pixabay.com

Zakaz palenia miałem i  mułem węglowym oraz konieczność wymiany starych pieców niskiej jakości – sejmik województwa mazowieckiego podjął uchwałę antysmogową. To kolejna – po śląskim, dolnośląskim, małopolskim i  łódzkim – uchwała antysmogowa na terenie Polski. Do podjęcia podobnej szykuje się Wielkopolska. Uchwały antysmogowe przyjmowane jednogłośnie przez przedstawicieli wszystkich partii zasiadających w  sejmikach wojewódzkich dowodzą, że możliwe jest ponadpartyjne porozumienie we wspólnym interesie społecznym. W mazowieckim nowe przepisy zaczną obowiązywać w lipcu 2018 roku. Zgodnie z uchwałą wszystkie nowe instalacje, czyli piece, kominy i kotły, będą musiały spełniać wymagania ekoprojektu, czyli normy ECOdesign, które obowiązują na terenie Unii Europejskiej i określają dopuszczalną emisję zanieczyszczeń.

Paliwa na „czarnej liście” 

Nie wolno więc będzie palić mułów, flotokoncentratów węglowych, mieszanek, które je zawierają, węgla brunatnego oraz paliw produkowanych z jego wykorzystaniem, miałów (węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu 0-3 mm) oraz paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20 proc. (np. mokrego drewna).

– Należy jednak zwrócić uwagę, że treści przyjmowanych uchwał zapisane są w  taki sposób, aby określić, jakich rodzajów paliw zabrania się stosować w  ramach użytkowania instalacji grzewczych i  ciepłowniczych, natomiast w  dalszym ciągu brakuje tam jasnych informacji, jakie paliwa w związku z tym można lub należy stosować – zauważa Adam Sarnaszek, prezes zarządu BIOCONTROL Sp. z  o.o. – Na przykład używane sformułowanie „biomasa o wilgotności powyżej 20 proc.” jest dla zwykłego obywatela bardzo niejasne, bo niby jak taki parametr miałby zweryfikować w warunkach domowych?

Mimo takich i wielu innych nieścisłości występujących w  uchwałach  antysmogowych, na które wskazują m.in. ekolodzy, uchwały te znajdują szerokie poparcie nie tylko społeczne, ale i  branżowe – np. Polskiej Rady Pelletu.

– Polska Rada Pelletu jako stowarzyszenie branżowe reprezentujące sektor pelletu drzewnego w  Polsce zdecydowanie popiera wprowadzenie niniejszych uchwał i  rekomenduje pellet drzewny jako ekologiczne i  niskoemisyjne paliwo do walki ze smogiem, które idealnie wpisuje się zwłaszcza w zakres podjętej przez Sejmik Województwa Mazowieckiego uchwały antysmogowej – potwierdza Agnieszka Kędziora-Urbanowicz, wiceprezes Stowarzyszenia Polskiej Rady Pelletu. – Pellet drzewny to bez wątpienia paliwo ekologiczne i ekonomiczne.

Kotły, kominki i ogrzewacze pomieszczeń do wymiany 

Do końca 2022 lub 2027 roku – w zależności od tego, jak nowoczesny jest piec – użytkownicy kotłów na węgiel lub drewno, które nie spełniają wymogów klasy od 3 do 5, będą musieli wymienić je na piece zgodne z wymogami unijnymi. Nowe przepisy dotyczą też kominków (w  łódzkim uchwała mówi o  ogrzewaczach pomieszczeń).

Za pięć lat będą one musiały być wymienione lub doposażone w urządzenia, które ograniczają emisję pyłu do norm określonych  w uchwale. Co ważne, uchwała antysmogowa dla mazowieckiego przewiduje możliwość kontrolowania urządzeń grzewczych. Kontrolę mogą przeprowadzać strażnicy miejscy, urzędnicy samorządowi, a  także policja i mazowiecki wojewódzki inspektor ochrony środowiska. Użytkownicy pieców, kotłów czy kominków będą musieli przedstawić dokumenty, które potwierdzą, że stosowane przez nich urządzenia grzewcze spełniają wymogi uchwały.

Dokumenty i kary 

To samo dotyczy stosowanego paliwa. Dlatego dostawca węgla powinien na żądanie klienta przekazać mu świadectwo jakości  sprzedawanego towaru, jego pochodzenia czy parametrów i składu. Mieszkańcy, którzy nie zastosują się do zapisów uchwały, będą musieli liczyć się z karami nawet do 5 tys. zł. Mieszkańcy Mazowsza będą mogli liczyć na dofinansowanie wymiany urządzeń grzewczych na takie, które spełniać będą wymagania ekoprojektu.

W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego województwa mazowieckiego na lata 2014-2020 przeznaczono na ten cel ponad 100 mln euro. Podobne uchwały podjęły również inne regiony i miasta Polski.

Uchwała antysmogowa dla Wielkopolski (projekt)

• zakaz spalania paliw stałych gorszej jakości, w tym węgla brunatnego, mułów i  flotokoncentratów, których stosowanie powoduje duże zanieczyszczenie pyłowe powietrza;
• do końca 2018 r. z poznańskich domów będą musiały zniknąć przestarzałe, pozaklasowe kotły i piece (w tym piece kaflowe), powodujące największą emisję pyłów do powietrza;
• do końca 2027 roku mają zostać zlikwidowane pozostałe kotły, spełniające obecnie wymagania 3. i 4. klasy emisyjności;
• w  dniach, w  których przekroczone zostaną normy dobowe PM10, obowiązywał będzie zakaz spalania paliw stałych, jeśli w budynkach znajdują się inne źródła ogrzewania, mniej szkodliwe dla powietrza;
• uchwała antysmogowa dla Wielkopolski wejdzie w  życie 1 maja 2018 r.

Uchwała antysmogowa dla Mazowsza

• od dnia wejścia w życie uchwały wszystkie nowe instalacje (piece, kominki i kotły) muszą spełniać wymagania ekoprojektu;
• od 1 lipca 2018 r. nie wolno spalać mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek produkowanych z  ich wykorzystaniem, węgla brunatnego oraz paliw stałych produkowanych z ich wykorzystaniem, węgla kamiennego w  postaci sypkiej o  uziarnieniu 0-3 mm oraz paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20 proc. (np. mokrego drewna);
• użytkownicy kotłów na węgiel lub drewno, czyli tzw. kopciuchów, które nie spełniają wymogów dla klas 3., 4. lub 5. wg normy PN-EN 303-5:2012, muszą wymienić je do końca 2022 r. na kocioł zgodny z wymogami ekoprojektu;
• użytkownicy kotłów na węgiel lub drewno klasy 3. lub 4. wg normy PN-EN 303-5:2012, muszą wymienić je do końca 2027 r. na kotły zgodne z wymogami ekoprojektu;
• użytkownicy kotłów klasy 5. wg normy PN-EN 303-5:2012 będą mogli z nich korzystać do końca ich żywotności;
• posiadacze kominków będą musieli wymienić je do końca 2022 r. na takie, które spełniają wymogi ekoprojektu lub wyposażyć je  w urządzenie ograniczające emisję pyłu do wartości określonych w ekoprojekcie.

Uchwała antysmogowa w Małopolsce

• zakaz palenia węglem niskiej jakości w gorszej jakości paleniskach (z długimi okresami przejściowymi);
• na terenie Krakowa całkowity zakaz palenia węglem i innymi paliwami stałymi zacznie obowiązywać od 2019 r.;
• posiadacze pieców węglowych będą mogli liczyć na dopłatę do ich wymiany na inne źródła ogrzewania, a także na pokrycie różnic w kosztach ogrzewania (np. gazowego) w ramach programów osłonowych.

Uchwała antysmogowa dla Śląska

• zakaz używania paliw złej jakości (m.in. muły, flotokoncentraty);
• zakaz używania drewna o wilgotności pow. 20 proc.;
• wymiana starych kotłów na nowe (minimum klasy 5. lub spełniające wymogi ekoprojektu) w ciągu 10 lat.

Chcesz wiedzieć więcej? Zamów prenumeratę!

Wypełnij ankietę – my zajmiemy się resztą.