Koncepcja przywrócenia gminom uprawnień w zakresie kreacji taryf, czyli cen i stawek opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków zaczyna nabierać rumieńców. Co to oznacza dla gmin i przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych?
Jeszcze w 2017 r. proces zatwierdzania taryf odbywał się wyłącznie na szczeblu samorządu gminnego pomiędzy lokalnym przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a organami gminy.
Blisko osiem lat temu prawodawca uznał jednak, iż konieczne jest wprowadzenie regionalnego regulatora (tj. dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Wód Polskich) odpowiedzialnego za zatwierdzanie taryf przy jednoczesnym pozbawieniu tych uprawnień samorządu gminnego.
TARYFY OPŁAT ZA WODĘ I ŚCIEKI
Tym samym w aktualnych uwarunkowaniach prawnych rada gminy może jedynie podjąć uchwałę o dopłacie dla jednej, wybranych lub wszystkich taryfowych grup odbiorców usług, a wójt (burmistrz, prezydent miasta) jako strona postępowania taryfowego może tylko odwołać się od decyzji taryfowej organu regulacyjnego, natomiast nie ma w zasadzie żadnej ustawowo przypisanej roli w procesie weryfikacji wniosku taryfowego przygotowanego przez przedsiębiorstwo wod.-kan.
Praktyka ostatnich lat pokazała, iż doświadczenia przedsiębiorstw z procesu zatwierdzania taryf są – eufemistycznie rzecz ujmując – na tyle trudne i problematyczne, iż koncepcja choćby częściowego powrotu do uregulowań obowiązujących przed wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę oraz zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. poz. 2180) zaczęła jawić się jako atrakcyjna i korzystniejsza niż trwanie w taryfowym status quo z regulatorem na czele.
IDZIE NOWE
W styczniu na stronie Rządowego Centrum Legislacji ukazał się projekt nowelizacji (UD 48; dalej: nowela lub projekt), którego autorzy przyznali – powołując się na opinię samorządów – że w poprzednim, „starym” stanie prawnym była zapewniona odpowiednia elastyczność i szybkość postępowań w sprawie zatwierdzania taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków.
Co więcej, celem noweli ma być nie tylko usprawnienie procedury taryfowej, ale także decentralizacja zadań w zakresie gospodarki wodno-ściekowej z poziomu regionalnego na poziom lokalny – gminny, w celu lepszego dostosowania realizowanych zadań w tym zakresie do uwarunkowań lokalnych.
Konferencja Biomasa i paliwa alternatywne w ciepłownictwie
Skupmy się na najważniejszych propozycjach zawartych w projekcie.
W tym miejscu należy podkreślić, iż ostateczny tekst noweli może znacznie odbiegać od propozycji przedłożonych na początku tego roku, a po drugie, wypada pamiętać, iż trudno jest w tym momencie antycypować kiedy proces legislacyjny dobiegnie efektywnie końca. Niezależnie od tych zastrzeżeń warto już teraz uświadomić sobie, iż po wielu miesiącach dywagacji i spekulacji strona samorządowa i branża wod.-kan. skonfrontowane zostały z konkretną propozycją zakładającą dość radyklane odejście od panującego obecnie taryfowego paradygmatu uznającego wiodącą rolę regulatora.
Cały artykuł przeczytasz w magazynie Zielona Gmina:
Tekst: dr Jędrzej Bujny, radca prawny, BUJNY Prawo dla ekosystemu
Zdjęcie: pixabay.com