OZE w polskim miksie. Wciąż za mało, by wypełnić cele – to tytuł artykułu przygotowanego przez Marcina Ścigana i Michała Jędry z Forum Energii.

REKLAMA

Autorzy podejmują próbę oceny jaki będzie udział odnawialnych źródeł w krajowym zużyciu w 2020 roku oraz jakie działania mogłyby wypełnić brakujący wolumen zielonej energii potrzebnej by osiągnąć 15 proc. udziału OZE w miksie.

Transformacja energetyczna znacznie przyśpieszyła. Dzięki ogromnemu spadkowi kosztów energetyki słonecznej i wiatrowej na lądzie, w coraz większym stopniu technologie te są wybierane przez sektor prywatny i gospodarstwa domowe jako inwestycja, która umożliwia osiąganie znacznych oszczędności. W ostatnich latach rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE) był jednak uzależniony od polityki państwa i wprowadzanych systemów wsparcia. Miały one umożliwić Polsce realizację tzw. celu OZE. Zgodnie z nim w 2020 r. OZE miały odpowiadać za 15 proc. w końcowym zużyciu energii brutto. Według naszych szacunków do osiągnięcia celu jest jeszcze daleko – w 2019 roku wyniósł on jedynie 11,5 proc. i wszystko wskazuje na to, że i w tym roku wynik 15 proc. jest poza zasięgiem.

OZE w polskim miksie

Ostateczne dane unijnego urzędu statystycznego Eurostat o realizacji celu za 2020 r. poznamy w styczniu 2022 r. Nieco wcześniej, bo pod koniec 2021 r. szacunkowe dane zaprezentuje GUS. Tak długi czas przetwarzania informacji statystycznych powoduje, że nie znamy jeszcze naszego udziału OZE za 2019 r.

Dlatego właśnie Forum Energii podjęło próbę oszacowania tego wskaźnika już dzisiaj. Opracowany przez analityków Forum Energii „kalkulator celu OZE” pokazuje nie tylko udział odnawialnych źródeł energii w miksie za poprzedni rok, ale również pozwala wskazać, które planowane działania mogą mieć największe przełożenie na realizację celu OZE, choć oczywiście nie powinna to być jedyna płaszczyzna oceny danej polityki.

Autorzy analizują wszystkie sektory energetyczne.

Wnioski, do jakich dochodzą autorzy:

• Prognozy Forum Energii wskazują, że udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto w 2019 r. wzrósł o 0,2 punktu procentowego, do 11,5 proc. Wzrost w 2020 r. może być najwyższy od 2011 r. , tj. o 0,7 punktu procentowego. Przy założonych przez nas wskaźnikach spowolnienia gospodarczego, udział OZE może wynieść 12,2 proc. To wciąż dużo mniej niż cel 15 proc.
• Ciepłownictwo jest podsektorem, który odpowiada w największym stopniu za konsumpcję energii. Wzrost udziału OZE w cieple miałby największe przełożenie na zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w krajowym miksie energetycznym. Tymczasem ciepłownictwo, a w szczególności gospodarstwa domowe, wciąż nie są objęte kompleksową strategią w zakresie wzrostu OZE. Powinno to się zmienić jak najszybciej, gdyż Dyrektywa RED II przewiduje krajowe cele związane z zazielenianiem ciepłownictwa do 2030 r.
• Najmniej energii w gospodarce konsumuje się w podsektorze elektroenergetyka. Dlatego, choć bardzo wyraźnie widać przyrost wykorzystania źródeł odnawialnych w tym obszarze, w rzeczywistości w najmniejszym stopniu przekłada się to na postępy w realizacji celu OZE. W efekcie więc, pomimo budowy ok. 6,5 GW nowych mocy OZE w latach 2011-2019 udział OZE w krajowym miksie zmienił się jedynie o 2,5 punktu procentowego (z 9,25 proc. w 2010 do 11,79proc. w 2019). Natomiast należy podkreślić, że ze względu na rozwój i ogromną redukcję kosztów energetyki wiatrowej i słonecznej, zwiększenie OZE w elektroenergetyce może się odbywać szybciej i niższym kosztem niż w innych podsektorach.
• Możliwe jest zwiększone wykorzystanie biopaliw w transporcie do końca 2020 r., ale zapewne nie więcej niż o 1 punkt procentowy. Ze względu na unijne regulacje, udział biopaliw pierwszej generacji, czyli tych stosowanych w Polsce, nie może wynosić więcej niż 7 proc..
• Bardzo duże znaczenie mają działania na rzecz efektywności energetycznej. Im mniejsze zużycie energii w kraju, tym mniej energii z OZE należy wyprodukować, by osiągnąć cel OZE.

Sukces, a nie realizacja

Rozwój sektora odnawialnych źródeł energii nie powinien być jednak rozpatrywany jedynie w kontekście realizacji celu OZE. Odgrywa on kluczową rolę w transformowaniu naszego sektora energii. Jako źródło zeroemisyjne jest skutecznym narzędziem w walce ze zmianami klimatu i obniżaniu emisji CO2.

Chcesz wiedzieć więcej? Dlatego czytaj Magazyn Biomasa. W internecie za darmo:

Inne wydania Magazynu Biomasa znajdziesz tutaj. Dlatego kliknij i czytaj!