Prognozy ekspertów współpracujących z producentami i przetwórcami biomasy na cele energetyczne wskazują, że zapotrzebowanie na ten surowiec w najbliższych latach będzie stabilne. Według strategii Komisji UE w 2020 r. biomasa ma stanowić prawie połowę energii produkowanej z surowców odnawialnych.
W latach 2010-2014 zużycie biomasy wzrosło o 12 proc., podczas gdy węgla jedynie o 1,4 proc. Strategia Komisji UE, zdefiniowana w „Horyzoncie 2020”, zakłada stopniowy wzrost udziału biomasy w produkcji energii we wszystkich krajach członkowskich Unii. Do 2020 r. biomasa ma stanowić 50 proc. energii produkowanej z OZE. Wzrost zapotrzebowania musi iść w parze z usprawnieniem weryfikacji biomasy w świetle zmieniającego się prawodawstwa. W tej sytuacji polski rząd wprowadził przepisy, mające ułatwić wytwórcom OZE działanie na dynamicznie rozwijającym się rynku. W marcu 2015 r. prezydent podpisał ustawę o OZE, w grudniu 2015 r. został opublikowany oczekiwany przez branżę energetyczną najnowszy projekt rozporządzenia do art. 119 ustawy o OZE, w sprawie sposobu weryfikacji biomasy oraz sposobu dokumentowania jej pochodzenia na potrzeby systemu wsparcia. Nowa ustawa o OZE ustala, że weryfikacji podlega biomasa pochodzenia leśnego i nieleśnego (agro) pozyskiwana ze źródeł krajowych oraz importowana. Nowe przepisy z założenia mają usprawnić proces dokumentowania pochodzenia i weryfikacji biomasy.
Przepisy a praktyka
Wyżej wspomniany projekt rozporządzenia do art. 119 ustawy o OZE przyjmuje, że w przypadku gdy zebrana przez wytwórcę dokumentacja uniemożliwia
monitorowanie całego cyklu życia lub wzbudza wątpliwość, należy uwierzytelnić pochodzenie biomasy (zarówno leśnej jak i agro). Ponadto rozporządzenie wprowadza
m.in. definicję „cyklu życia” biomasy, która ustala cykl wytwarzania produktu – od właściciela zasobów biomasy, przez producenta, który ją przetwarza, przygotowuje i magazynuje, do pośrednika, który magazynuje lub spala materiał, kończąc na użytkowniku końcowym, czyli wytwórcy, na którym spoczywa obowiązek udokumentowania pochodzenia biomasy. Problemem jest na razie sam sposób uwierzytelnienia pochodzenia biomasy oraz ustalenie momentu, od którego
należy zacząć dokumentowanie jej pochodzenia. Tak jest w przypadku biomasy agro czy biomasy leśnej pochodzącej z importu. Proces poświadczenia czy uwierzytelniania pochodzenia biomasy powinno rozpocząć się od opracowania stosownej dokumentacji i uwierzytelnienia miejsca wytwarzania w celu potwierdzenia pochodzenia biomasy.
Staranność potwierdzona i zweryfikowana
30 grudnia 2015 r. firma MERAL sp. z o.o., Zakład Granulacji Pelletu AGRO otrzymała certyfikat należytej staranności w obszarze oceny i kwalifikacji dostawców biomasy na cele energetyczne, tzw. certyfikat SNS. Ocenę przeprowadziła autoryzowana jednostka certyfikująca Control Union Poland sp. z o.o. Radosław Jechna, kierownik produkcji z firmy MERAL podkreślił, że proces certyfikacji wymagał od firmy sporego zaangażowania oraz przejścia przez wszystkie etapy związane z wdrażaniem Systemu Należytej Staranności. W całym procesie ważne jest, aby podmiot dokonujący oceny końcowej posiadał doświadczenie w badaniu pochodzenia
biomasy. Jednostka sprawdzająca musi podać wypracowany standard, normę wraz z metodologią, która została użyta do weryfikacji.
Krok po kroku
Proces przygotowania i wdrożenia systemu należytej staranności w firmie MERAL przebiegał w czterech etapach koordynowanych przez firmę doradczo-
audytorską BIOCONTROL sp. z o.o.:
ETAP I – Analiza istniejącej dokumentacji firmy i systemu zarządzania oraz ustalenie grupy roboczej przy tworzeniu systemu SNS. W wyniku działań dokonano
analizy i ustalenia zakresu systemu SNS, struktury dostawców biomasy, identyfikacji miejsc pochodzenia biomasy oraz ustalenia harmonogramu realizacji audytów
uwierzytelniających pochodzenie biomasy (audytów wewnętrznych). Pierwszy etap miał na celu rozpoznanie organizacji i wypracowanie koncepcji przyszłego systemu SNS, analizy stanu organizacyjnego, zakresów kompetencji i odpowiedzialności oraz przeglądu zasad i sposobów realizacji działań mających wpływ na spełnienie wymagań standardu certyfikacji SWP-SNS:2015. Na tym etapie prac wyznaczono osobę odpowiedzialną za funkcjonowanie wdrożonego systemu
SNS – Pełnomocnika ds. SNS.
ETAP II – Przeprowadzenie szkolenia dla personelu w zakresie wymagań standardu dotyczącego systemu SNS. W trakcie szkolenia uczestnikom przekazano
wiedzę z zakresu wymagań, które powinna spełniać organizacja. Poinformowano, jakie obszary muszą być udokumentowane i jakie rozwiązania organizacyjne należy wdrożyć, by system SNS był skuteczny.
ETAP III – Opracowanie wymaganych procedur dla systemu SNS, które obejmowały zasady systemu SNS oraz kryteria stosowane przy ocenie ryzyka. Po
zatwierdzeniu dokumentacji rozpoczęto wdrażanie wymagań w firmie MERAL.
ETAP IV – Realizacja audytów uwierzytelniających pochodzenie biomasy w miejscach produkcji zgodnie z wcześniej ustalonym harmonogramem. Po serii audytów przeprowadzono analizę ryzyka dostawców i sporządzono listę kwalifikowanych dostawców biomasy. Audyty miały na celu:
- Uzyskanie obiektywnych dowodów, które potwierdzą, że producent biomasy na cele energetyczne jest zdolny realizować dostawy biomasy spełniającej
wymagania prawne - Ocenę miejsca produkcji/ pozyskiwania biomasy na cele energetyczne zgodnie z kryteriami.
- Weryfikację poprawności dokumentowania pochodzenia biomasy na cele energetyczne.
- Potwierdzenie, że dostarczana biomasa może zostać uznana za biomasę na cele energetyczne i może być wykorzystywana jako paliwo w procesie produkcji energii elektrycznej i ciepła z OZE.
- Potwierdzenie, że dostarczana biomasa nie zawiera zanieczyszczeń chemicznych, ciał obcych i nie została zanieczyszczona w celu zwiększenia jej wartości opałowej oraz nie zawiera substancji niewystępujących naturalnie w danym rodzaju biomasy (ocena wizualna) w celu zwiększenia jej wartości opałowej.
Po serii audytów przeprowadzono analizę ryzyka dostawców i sporządzono listę kwalifikowanych dostawców biomasy. Audyt potwierdził zgodność z wymaganiami standardu SWP-SNS:2015 System Weryfikacji Pochodzenia biomasy leśnej i agro, czego efektem jest przyznany certyfikat SNS nr CU-SNS-185147. – Ocena końcowa w postaci auditu certyfikującego przeprowadzonego przez autoryzowaną jednostkę certyfikującą w obecności przedstawiciela wytwórcy energii była dodatkowym dowodem uznania działań i zmian, jakie wprowadzamy w procedurze związanej z kwalifikowaniem
dostawców biomasy na cele energetyczne – podkreślił Radosław Jechna z MERAL . Podmiot został zarejestrowany w bazie podmiotów certyfikowanych – www.
ksub.pl oraz otrzymał prawo do stosowania znaku certyfikacji KSUB.
Zdjęcie: Biocontrol
Newsletter
Bądź na bieżąco z branżą OZE
