Energetyka to sektor, który jest „krwiobiegiem” gospodarki – aż dwukrotnie podkreśla Maciej Bando, prezes Urzędu Regulacji Energetyki we wstępie do Sprawozdania ze swojej działalności za  2018 rok, który był rokiem sprawowania Urzędu w ramach upływającej 5-letniej kadencji. – Ten krwiobieg, potrzebuje stabilnych regulacji, sprzyjających podejmowaniu decyzji inwestycyjnych w długofalowej perspektywie. Dlatego energetyka musi być ponad bieżące spory – dodaje.

Podobnie jak lata wcześniejsze, również 2018 rok obfitował w ważne zmiany i decyzje istotnie wpływające na polską energetykę. To co było bezprecedensowe w stosunku do lat wcześniejszych, to decyzje polityczne, które w minionym roku miały wyjątkowo silny wpływ na obraz polskiej energetyki i funkcjonowanie niezależnego organu regulacyjnego.

O tym, jak złożona i wielowątkowa jest problematyka energetyczna, którą zajmuje się urząd, świadczy fakt, że do zakresu działań i kompetencji Prezesa URE, poza ustawą ‒ Prawo energetyczne, nowelizowaną w ubiegłym roku dziesięciokrotnie, odnoszą się zapisy kilkunastu innych ustaw – podkreśla Maciej Bando.

Wysokie ceny energii elektrycznej na rynku hurtowym wywołały reakcję ustawodawcy, który w ostatnich dniach roku przyjął ustawę zamrażającą ceny energii w 2019 r. Zastąpienie kompetencji URE „specustawą” spowodowało, że odmiennie niż do tej pory, pod koniec 2018 r. nie zostały zatwierdzone taryfy na sprzedaż energii odbiorcom w gospodarstwach domowych na kolejny rok. Znaczący wzrost cen energii na Towarowej Giełdzie Energii, nie będący, zdaniem Regulatora, wyłącznie wynikiem wzrostu cen węgla kamiennego i uprawnień do emisji CO2, sprawił, że w 2018 r. Prezes URE po raz pierwszy sięgnął po możliwości, jakie daje rozporządzenie REMIT czyli możliwości badania manipulacji na TGE. Dokumentacja zgromadzona w tym postępowaniu została skierowana do prokuratury.

W 2018 r. jednym z głównych tematów były wysokie ceny energii elektrycznej na rynku hurtowym. W ocenie Prezesa URE wzrost cen energii notowany na Towarowej Giełdzie Energii może nie być wyłącznie wynikiem wzrostu cen węgla kamiennego i uprawnień do emisji CO2. Z tego względu w ubiegłym roku regulator po raz pierwszy sięgnął po możliwości, jakie daje rozporządzenie REMIT czyli możliwości badania manipulacji na TGE.  Dokumentacja zgromadzona w tym postępowaniu została skierowana do prokuratury. Pod koniec roku zostało wszczęte kolejne postępowanie w ramach rozporządzenia REMIT, dotyczące działań uczestników rynku na TGE w odniesieniu do kontraktów z dostawami energii elektrycznej na 2019 r. – wskazuje Maciej Bando.

Istotnym wydarzeniem minionego roku było wejście w życie ustawy o rynku mocy, która wprowadziła nowy mechanizm pomocy publicznej, mający na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa dostaw energii. Pierwsza aukcja mocy przeprowadzona została w listopadzie, a w jej wyniku sumaryczna wielkość zakontraktowanych obowiązków mocowych wyniosła blisko 22,5 tys. MW.

W obszarze odnawialnych źródeł energii aukcje na sprzedaż energii z OZE odbyły się już po raz trzeci, potwierdzając, że koszty OZE wraz z rozwojem technologii znacznie spadają zrównując się z ceną energii konwencjonalnej.

Na rynku gazu najważniejsze działania Prezesa URE związane były z gazociągiem Baltic Pipe. Prezes URE wydał decyzję o przedłużeniu koncesji Gaz-System na przesył paliw gazowych oraz decyzję o wydłużeniu okresu wyznaczenia spółki operatorem systemu przesyłowego gazu na terytorium Polski. Decyzje te były konieczne w związku z zaangażowaniem Gaz-Systemu w realizację – wraz z duńskim operatorem systemu przesyłowego Energinet – projektu Baltic Pipe, inwestycji kluczowej z perspektywy zapewnienia bezpieczeństwa gazowego Polski.

W 2018 r. dalszemu wzmocnieniu uległa pozycja konsumenta na rynkach energii dzięki wejściu w życie nowelizacji rozporządzenia ministra energii wprowadzającej tzw. awaryjnego sprzedawcę w obrocie gazem. Ranga tej nowelizacji zyskuje na znaczeniu w świetle zdarzeń, jakie miały miejsce ubiegłym roku ‒ kilka firm sprzedających energię i gaz zaprzestało działalności, w wyniku czego ich odbiorcy z dnia na dzień zostali bez sprzedawcy energii czy gazu.

Szerzej o wszystkich zmianach i wydarzeniach na rynkach energii ‒ w Sprawozdaniu z działalności Prezesa URE w 2018 r.

Źródło: URE