13 sierpnia 2025 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany Projekt ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (UC100). Co wprowadzenie nowych przepisów oznacza dla gmin i ich mieszkańców?
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że w myśl nowych regulacji odpowiedzialność finansowa za odpady powstałe z opakowań przechodzi na producenta, zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”. W praktyce oznacza to mniejsze koszty dla gmin i obywateli, na których w tej chwili spoczywa ciężar kosztów gospodarowania odpadów opakowaniowych. Powiązanie kosztów wprowadzenia na rynek opakowań z kosztami zagospodarowania odpadów ma zmienić ten stan rzeczy.
– To producenci powinni odpowiadać za cały cykl życia swoich produktów – nie tylko do momentu sprzedaży, ale aż do unieszkodliwienia odpadów. Nowy system ROP sprawiedliwie podzieli koszty zgodnie z zasadą zanieczyszczający płaci – mówiła 20 sierpnia podczas konferencji prasowej wiceministra klimatu i środowiska Anita Sowińska.
Najnowszy numer „Zielonej Gminy” dostępny!
Jednocześnie wiceministra podkreślała, że system rozszerzonej odpowiedzialności producenta dla opakowań nie jest podatkiem i nie wpłynie zauważalnie na ceny produktów. Zgodnie z przekazanymi przez MKiŚ informacjami w 2026 roku cena przeciętnego opakowania ma wzrosnąć maksymalnie o pół grosza. Po pełnym wdrożeniu systemu w 2028 r. koszt ten będzie wynosił do kilku groszy.
System ROP – korzyści dla gmin i mieszkańców
Nowe regulacje mają przynieść korzyści dla samorządów, którym łatwiej będzie zrealizować cele recyklingu. Resort klimatu liczy na to, że system ROP zmobilizuje producentów do stosowania łatwiejszych do recyklingu, bardziej ekologicznych opakowań. Dzięki temu na rynek trafi mniej odpadów, koszty ich zagospodarowania spadną, a w konsekwencji mieszkańcy zapłacą mniej za odbiór śmieci.
Ponadto w projekcie przewidziano także dodatkowe środki wspierające zagospodarowanie odpadów dla samorządów. Zgodnie z nowymi przepisami gminy będą otrzymywały od NFOŚiGW środki za utrzymanie systemu odbioru komunalnych odpadów opakowaniowych (zależne od liczby mieszkańców) i środki za zagospodarowanie tych odpadów (zależne od efektywności systemu). Poza tym więcej środków trafi do gmin z przeznaczeniem na wsparcie lokalnych systemów zbiórki odpadów, co pomoże lepiej zorganizować zbiórkę i recykling odpadów w lokalnych społecznościach.
Projekt ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (UC100) aktualnie znajduje się na etapie uzgodnień międzyresortowych, opiniowania oraz konsultacji publicznych. Publikacja ustawy w Dzienniku Ustaw jest zaplanowana na IV kwartał 2025 roku.